İHD ve Cumartesi Anneleri: Beyaz Toros faili meçhullerin simgesi, pazarlanamaz
90'lı yıllarda faili meçhullerin ve gözaltında kaybetmelerin simgesi ‘Beyaz Toros’ baskılı tişörtlerin Trendyol ve Hepsi Burada da satılması tepki çekti. İHD, ürünlerin kaldırılmasını ve kayıp yakınlarından özür dilemesini istedi. Cumartesi Anneleri ise yasal işlem başlatılmasını talep etti.

Artı Gerçek- Trendyol’da 'Ötüken Online' adlı üretici tarafından 'Beyaz Toros' baskılı tişörtlerin satışa sunulması tepki çekti. İnsan Hakları Derneği (İHD), 90'lı yıllarda faili meçhul cinayetlerin ve gözaltında kaybetmelerin simgesi 'Beyaz Toros'un ticari bir ürüne dönüştürülerek satılmasını sert bir dille eleştirdi.
'FAİLİ MEÇHUL CİNAYETLER MODANIN YA DA MİZAHIN KONUSU YAPILAMAZ'
"Beyaz Toros, faili meçhul cinayetlerin ve gözaltında kaybedilenlerin simgesidir-Pazarlanamaz!" başlıklı açıklamada, "Trendyol’da 'Ötüken Online' adlı üretici tarafından satılan 'Beyaz Toros' baskılı tişört, 1990’lı yıllarda işlenen zorla kaybetmelerin ve faili meçhul cinayetlerin simgesi olan bir aracı ticari bir ürüne dönüştürmektedir. Bu tür ürünler, binlerce insanın acısını ticarileştirmekte, insanlık suçlarını meşrulaştırmakta ve toplumsal hafızayı tahrip etmektedir. 'Beyaz Toros', gözaltında kaybetmelerin, faili meçhul cinayetlerin, devlet şiddetinin ve cezasızlığın simgesidir; modanın ya da mizahın konusu yapılamaz" denildi.
'İNSANLIK SUÇLARI MEŞRULAŞTIRILAMAZ'
İHD'nin sosyal medyadan yaptığı açıklamada, "Bu simgeyi ticari bir ürün haline getirmek; yalnızca geçmişte yaşanan ağır insanlık suçlarını hafife almak değil, aynı zamanda bu suçları ve faillerini meşrulaştırmak anlamına gelmektedir. Bu durum, Türk Ceza Kanunu’nun 215. maddesinde düzenlenen 'suçu ve suçluyu övme yasağı' ile de bağdaşmamaktadır" ifadeleri kullanıldı.
'ÜRÜNÜ SATIŞTAN KALDIRIN, KAYIP YAKINLARI VE KAMUOYUNDAN ÖZÜR DİLEYİN'
İHD, açıklamasında şu çağrıyı yaptı:
• Trendyol’u ve ilgili üretici firmayı bu ürünü derhal satıştan kaldırmaya,
• Yakınlarını kaybeden ailelerden ve kamuoyundan açıkça özür dilemeye,
• İnsan hakları ve etik değerlere aykırı içeriklerin satışına karşı etkin denetim mekanizmaları kurmaya çağırıyoruz.
CUMARTESİ ANNELERİ: SEVDİKLERİMİZİN GÖZALTINDA KAYBEDİLMESİNİN SİMGESİ
Cumartesi Anneleri'nin X hesabından yapılan açıklamda da "Beyaz Toros, gözaltında kaybedilen sevdiklerimizin, faili meçhul cinayetlerin ve devlet şiddetinin simgesidir. Bu simgeyi tişörte basıp 'Toros sevenlere' başlığıyla Trendyol üzerinden satışa sunmak; işlenen insanlık suçlarını meşrulaştırmak, suçluyu ve suçu övmek anlamına gelir. İnsanlığa karşı işlenmiş bir suçun simgesi ticaretin konusu yapılamaz, pazarlanamaz. Bu ürün derhal satıştan kaldırılmalı; Trendyol ve üretici firma hakkında yasal işlem başlatılmalıdır" denildi.
HEPSİ BURADA DA SATIYOR: ÜRÜNÜN SATIŞI DURDURULSUN, YASAL İŞLEM BAŞLATILSIN
Aynı tişörtlerin Hepsi Burada üzerinden de satışa çıkarıldığına dikkat çeken Cumartesi Anneleri, İçişleri ve Adalet Bakanlıklarına çağrı yaptı. Açıklamada, "Aynı üretici firma, aynı ürünleri Hepsi Burada uygulaması üzerinden satışa devam ediyor. Bir kez daha söylüyoruz: Beyaz Toros, kayıpların ve faili meçhullerin simgesidir. Bu tür ürünlerle insanlık suçlarını meşrulaştıramazsınız. Söz konusu ürünün satışının derhal durdurulmasını ve yasal işlem başlatılmasını talep ediyoruz" diyerek