İnfazı ertelenenlere disiplin soruşturması tehdidi: Yakınlarının yaptığı açıklamalar gerekçe gösterildi
Zelal Sahidenur SARİ
VAN - 15 Nisan 2020 tarihli infaz paketinde 5275 sayılı 'Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanun'un, 89 ve 107 maddelerinde 'Hükümlülerin değerlendirilmesi ve iyi hâlin belirlenmesi' maddesinde değişikli yapıldı. Adalet Bakanlığı, 8 ay sonra 29 Aralık 2020'de yeni bir yönetmelik yayınlayarak, tahliyeler konusundaki başvuruları değerlendiren Cezaevi İdare ve Gözlem Kurullarının yorum alanını genişletti, bileşimini değiştirdi. Buna göre karar tarihi ile işlem tarihi arasında iyi hâli ortadan kaldıran herhangi bir disiplin eyleminin gerçekleşmesi durumunda, İdare ve Gözlem Kurulu toplanarak hükümlü hakkındaki iyi hâl kararını kaldırıp, disiplin soruşturmasının neticelenmesini, bir disiplin cezası verilmiş ise infazının yapılmasını bekleyebiliyor. Fakat yönetmelikle birlikte haklarında herhangi bir disiplin cezası olmayan hükümlüler hakkında da 'iyi halli' olmadıkları gerekçesiyle infaz erteleme kararları çıkmaya başladı. Hukukçulara göre tıpkı bir mahkeme gibi kararlar veren Cezaevi İdare ve Gözlem Kurulları ve verdikleri kararlar hukuka tamamen aykırı.
DİSİPLİN SORUŞTURMASI TEHDİDİ
Yaşanan hukuksuzluğa karşın kamuoyuna duyurmak için sivil toplum örgütleri ve aileler sık sık açıklamalar yapıyor. Ancak ailelerin yaptıkları açıklamalar ve basında çıkan haberler de hükümlüler hakkında disiplin soruşturması başlatılmasına gerekçe yapılıyor.
'GÖZLEM KURULLARI İKİNCİ BİR MAHKEME GİBİ'
Artı Gerçek’e konuşan İnsan Hakları Derneği (İHD) Van Şube Başkanı Mehmet Salih Coşkun, "Uzun zamandır hasta tutuklular başta olmak üzere birçok tutuklunun temel haklarına ulaşması engelleniyor. Hasta tutukluların durumu giderek kötüleşirken diğer tutuklular hakkında tahliye erteleme kararları veriliyor. Bu kararlar cezaevinde oluşturulan kurullar tarafından veriliyor. Bu kararlar kesin ve net bir biçimde hukuka aykırıdır. Çünkü ikinci bir mahkeme gibi kanun dışı bir uygulamayla infazını tamamlamış mahpusların tahliyeleri engelleniyor. Bu insanların yargılamaları zaten yapıldı, hükümleri kesinleşti ve infaz aşamasına geçti. Ama bir yönetmelik sonucunda kurulan bir kurul salıvermeleri engelliyor, tahliye erteleme kararları veriyor. Bu hukukla açıklanamaz" dedi.
'AİLELERİN KAMUOYU OLUŞTURMASI ENGELLENİYOR'
İnfaz ertelemelerle ilgili ailelerin yaptığı açıklamalar nedeniyle hükümlüler hakkında disiplin soruşturmaları başlatıldığını anlatan Çoşkun, "Disiplin soruşturmaları gerekçe gösterilerek birçok mahpusların tahliyesi uzun zamandır engelleniyor. Disiplin soruşturmaları mahpusun cezaevindeki hâl ve koşulları göz önüne alınarak uygulanabilen bir şeydir. Ama son dönemlerde amacının çok dışına çıkmış durumda. Aldığımız bilgilere göre ailelerinin tahliye ertelemelerine ilişkin vermiş olduğu röportajlar ve kamuoyu bilgilendirmeleri dolayısıyla bazı mahpuslar hakkında yeni disiplin soruşturmaları açılmış durumda. Bunun kanunla izah edilecek hiçbir tarafı yok. Disiplin cezaları kanunla tanımlanmış ve yönetmelikle belirlenmiş yani bunun dışında bir eylem veya fiille, aileleri kamuoyunu bilgilendiriyor diye haklarında bir disiplin soruşturması olması hukuk açısından gerçekten içler acısı bir durum. Yapılan hukuksuzluğa karşı bir kamuoyu oluşmasının önüne geçmeye çalışıyorlar. Ailelerin kamuoyu oluşturması engelleniyor" diye konuştu.
'İDARE GÖZLEM KURULLARI KAPATILSIN'
Bu uygulamadan vazgeçilmesi gerektiğini ifade eden Coşkun, "Bu uygulamadan bir an önce vazgeçilmesi gerektiğini bir kez daha ifade edelim. Daha önce de ifade ettiğimiz gibi yönetmelik üzerinden yapılan bir uygulamayla kişilerin özgürlük ve güvenlik hakkı ihlal edilmekte. İHD olarak buna ilişkin defalarca kez talepte bulunduk, yine talepte bulunuyoruz. İdari gözlem kurulları kapatılsın. İnfaz erteleme diye hukuk literatürüne kazandırılan bu kavramın ortadan kaldırılması gerektiğini ifade ediyoruz. Kamuoyunun bilgi alması bu hukuk dışı uygulamalardan haberdar olması temel bir haktır. Bu konuda yapılan yanlışlardan geri dönülmelidir" dedi.
Urfa'da cezaevinde halaya iletişim ve ziyaret cezası
