Kürt gençlerinin yüzde 51’i çatışmasız süreci AKP’nin bozduğunu düşünüyor
RAWEST Araştırma’nın Kürt kentlerinde gençlerle yaptığı araştırma sonuçlarına göre, çatışmasız süreci AKP bozdu.
Diyarbakır merkezli RAWEST İnsani ve Siyasi Araştırmalar Merkezi, "Türkiye'de Genç Kürt olmak" başlıklı araştırmasının sonuçlarını, Ankara’da bulunan bir otelde düzenlediği basın toplantısında açıkladı.
Toplantıya gazeteciler, akademisyenler, bazı büyükelçiliklerinden temsilcilerin yanı sıra CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu ve HDP Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu da katıldı.
Araştırmada, Kürt gençlerinin ekonomik, sosyal, kültürel ve politik yapısını mercek altına aldı. Diyarbakır, Van, Şanlıurfa, Mardin, İstanbul, İzmir, Adana ve Mersin illerinde 17-30 yaş aralığında 100 kişiyle mülakat ve bin 500 kişiyle yapılan anket sonucunda varılan bulgular, 2017 yılında Türkiye gençliğiyle yapılan araştırmayla karşılaştırıldı.
Araştırmaya göre, Kürt gençlerinin yüzde 13'ü çok sık, yüzde 30'u ara sıra, yüzde 29'u nadiren, toplamda yüzde 72'si kimliğinden dolayı ayrımcılığa maruz kaldığını belirtti. Sadece yüzde 28'i hiç ayrımcılığa uğramadığını belirtiyor. Hiç ayrımcılığa uğramadığını söyleyen gençlerin yüzde 53'ü AKP'li, yüzde 14'ü ise HDP'li olması ise dikkat çekici. Kürt gençleri en büyük sorunun ise işsizlik olduğunu vurguluyor.
HDP'LİLER DAHA FAZLA AYRIMCILIĞA UĞRUYOR
Kürt gençler, anadilini konuşma konusunda kötü, orta, iyi seçenekleri arasında yüzde 54 ile Kurmanci'yi iyi bildiğini, yüzde 53 oranın Kurmançki’yi iyi bildiğini söylüyor. Kürtlerin en önemli sorunu sorulduğunda ise gençlerin yüzde 38'i anadil derken, yüzde 24'ü ayrımcılık, yüzde 12'i eğitim diyor. Kürt olduğu için ayrımcılığa uğradığını söyleyen gençler de oldukça fazla. Gençlerin yüzde 13'ü çok sık, yüzde 30'u ara sıra, yüzde 29'u nadiren, yüzde 28'i hiç olmadığını söylüyor. Hiç ayrımcılığa uğramadığını söyleyen gençlerin yüzde 53'ü AKP'li, yüzde 14'ü ise HDP'li. Kimliği nedeniyle ayrımcılığa uğradığını söyleyen gençler arasında AKP'ye oy verenler ise oldukça az. Kürt gençler özellikle iş bulma konusunda ayrımcılığa maruz kaldıklarını anlatıyorlar.
BU PAZAR SEÇİM OLSA
Araştırmada, "Bu pazar seçim olsa kime oy verirdiniz" sorusuna yüzde 45 HDP, yüzde 18 AKP, yüzde 7 CHP yanıtı verdi. Kararsızların verdiği yanıtlar ise yüzde 14.9, oy vermeyeceğini söyleyenler ise yüzde Ahmet Davutoğlu'nun Gelecek Partisi'ne olumsuz bakılırken, Ali Babacan tanınmıyor. Davutoğlu'na tepkinin özellikle eski Başbakanlık döneminde yaptıklarının etkili olduğu düşünülüyor.
Cumhurbaşkanının kim olmasını istedikleri konusunda Kürt gençlerin verdiği yanıtın başında son seçimlerde HDP'nin aday gösterdiği Selahattin Demirtaş yüzde 45 oranla yer alıyor. Onu yüzde 21 ile Erdoğan, yüzde 16 ile İmamoğlu takip ediyor.
ÇATIŞMASIZ SÜRECİ KİM BOZDU?
Çatışmasız sürecinin bozulmasında kimin sorumlu olduğu sorulduğunda, Kürt gençlerin yüzde 51'i AKP'yi, yüzde 19'u HDP'yi sorumlu tuttu. Çözüm sürecinin bitirilmesinde oy verdiği partiyi sorumlu tutan AKP ve HDP'li gençlerin sayısı ise sırasıyla yüzde 5 ile yüzde 8 olarak yer aldı.
EVLİLİK AZALDI, SİYASİ KONULAR AÇILMIYOR
Araştırmaya katılan Kürt gençlerin yüzde 30'u öğrenci, yüzde 24'ü işsiz, yüzde 24'ü vasıfsız çalışan, yüzde 7'si vasıflı çalışan, yüzde 6'sı ev kadını, yüzde 3'ü ise iş aramıyor. Gençlerin ailesiyle bağları kuvvetli olmasına karşın, aileye bağımlılığı bitirme eğilimi baskın görünüyor. Yalnız veya arkadaşlarıyla yaşayanların sayısı az değil.
Kürt ve Türk gençler evlilik yaşı konusunda aynı düşünüyor. Araştırmaya katılanlar arasında evlilik ortalaması yüzde 22 olmasına karşın evlenmenin ideal yaşı ortalama 27 olarak görülüyor. Niteliksel sonuç elde etmeye yönelik yapılan uzun görüşmelerde, çözüm süreci ve öncesinde Türk-Kürt evliliklerinin arttığı ama çözüm masasının devrilmesinden sonra bu ilişkilerin azaldığına dikkat çekiliyor. Öte yandan bu evlilikler nedeniyle yapılan eş-dost görüşmelerinde siyaset konuşmaktan kaçınılıyor.
SOSYAL MEDYADA TAKMA İSİM
Sosyal medya artık hayatın vazgeçilmezi! Günlük hayatta gençlerin uzun süre ayırdığı sosyal medya konusunda, araştırmaya katılan Kürt gençlerin yüzde 43'ü, Türkiye genelinde gençlerin ise yüzde 29'u Twitter'ı kullandığını belirtiyor. Kürt gençler daha çok gündemi takip ediyor ve medyanın tek tipleşmesi nedeniyle daha fazla sosyal medyaya yöneliyor. Sosyal medya üzerinden açılan hakaret soruşturmaları nedeniyle Twitter'da takma isimli hesap kullananların sayısı da az değil. Ancak iki araştırmada da İnstagram kullanımı yüzde 80'nin üzerinde.
AHMET KAYA İLK SIRADA
Araştırmada Kürt gençlere sunulan 15 popüler ses sanatçısı arasında Ahmet Kaya 17.5 oranla birinci sırada yer alıyor. Ahmet Kaya'yı ise yüzde 7 ile Sezen Aksu ve onun ardından yüzde 5 ile Ciwan Haco takip ediyor. Ayrıca araştırmaya göre genele oranla Kürt gençlerin arasında müzik dinlemenin yanı sıra müzik ile uğraşmanın da yaygın olduğu belirtiliyor.
İŞSİZLİK KAYGISI
Türkiye genelinde gençlerle yapılan anketle karşılaştırıldığında Kürt ve Türk gençler benzer hayal ve kaygıları taşıyor. Kürt gençlere hayalleri ve kaygıları sorulduğunda verilen seçeneklerden ilk sırayı işsizlik ve gelecek oluşturuyor. Hayaller arasında yüzde 38 ile iş ve kariyer planları yer alırken, devamında yüzde 11 oranlarında seyahat, eğitim, huzur ve mutluluk bulunuyor. En büyük kaygılar sorulduğunda işsizlik yüzde 39 ile birinci sıradayken, yüzde 22 ile geçim sıkıntısı ve ekonomi, yüzde 8 siyasi kaygılar bulunuyor. Bunu yüzde 7 ile sağlık ile savaş yanıtları takip ediyor.
SEKÜLERLEŞME EĞİLİMİ
"Mensubu olduğunuz bir dini grup var mı?" sorusuna Kürt gençlerin yüzde 88,5'i "hayır" derken, yüzde 6,3'i "var", yüzde 6,2'si "eskiden vardı, şimdi yok" yanıtını veriyor. Gençler 5 yıl öncesiyle kıyaslandığında artık daha az dindar olduğunu söylüyor. Din dersinin zorunlu olması gerektiğini gençlerin yüzde 30'u savunurken, yüzde 67'si "Kadınlar istediği zaman dışarı çıkabilir", yüzde 58'i "cemevleri ibadethane olabilir", yüzde 37'si "öğrenciler kızlı erkekli aynı evde kalabilir" diyor.
'TARİKATÇI OLMASIN'
Araştırmanın ortaya koyduğu en çarpıcı veri ise "Kim olmasını istemezdiniz?" sorusu. Daha önce "Komşunuz kim olsun istemezdiniz" sorusunu, bu ilişkilerin zayıflaması nedeniyle gençlere "Öğretmeniniz, sevgiliniz ve belediye başkanınız kim olsun istemezdiniz?" şeklinde soran araştırmacılar, sundukları seçenekler arasında yüzde 80 ila 89 arasında "tarikat mensubu, sofu" yanıtını aldı. İkinci sırada yüzde 77 ila yüzde 85 arasında "eşcinsel" yanıtını veren Kürt gençlerin devamında sırasıyla Suriyeli, Arap, Ermeni, Türk, Rum yanıtını veriyor. (MA)
