Kürtler ve Cumhuriyet Tartışmaları: 100 yıllık Cumhuriyet’te Kürtlerin var olma hali

Artı Gerçek - Namık Kemal Dinç’in moderatörlüğünde, Cumhuriyet’in yüz yıllık serüveninde bir aktör olarak Kürtleri konu alan tartışma program serisi 'Kürtler ve Cumhuriyet' programının ilk konuğu tarihçi ve yazar Alişan Akpınar oldu. Akpınar bu bölümde Cumhuriyet, Kürtlerin aslında 'Türk' olduğunu nasıl 'keşfetti?' sorunu yanıtladı.

CUMHURİYET, KÜRTLERİN ASLINDA 'TÜRK' OLDUĞUNU NASIL 'KEŞFETTİ?'

Akpınar, 1908’lerde yayınlanan Kürt gazeteleri ve cemiyetlerini hatırlatarak cumhuriyet öncesi dönemde de Kürtlerin tarihinin resmi belgelerde yer aldığını belirtti ve şunları söyledi:

“Kürtlerin tarihlerinin anlatıldığı dergiler dahi var. Kürt olmayan Osmanlı aydınları da bunları biliyor hatta Şemsettin Sami Osmanlı Ansiklopedisi’nde uzun uzun Kürtler’den ve Kürdistan’dan bahseder. Hatta 1890’larda askeri okullarda okutulan coğrafya kitabında 20-25 sayfalık Osmanlı Kürdistan’ı diye bir bölüm var.”

ZİYA GÖKALP’IN ASİMİLASYONDAKİ YERİ

Kürtleri 'Türkleştirmeye' yönelik pratiklere, asimilasyonda rol alan aktörlere ve Cumhuriyet dönemi uygulamalarına değinen Akpınar özellikle Ziya Gökalp’ın çalışmalarına dikkat çekti:

“Belki de ilk sosyologlardan olan Gökalp, Alevi-Bektaşi, Kürt-Türk meselesini çözmek için İstanbul Üniversitesi’nde Sosyoloji bölümü kuruyor. Sosyal darwinist de olduğu için İttihat ve Terraki’nin etnisite mühendisliğini yapmak için bilimsel çalışmalar da yapıyor.”

HER HAFTA ARTITV YOUTUBE KANALINDA

Politikadan tarihe, insan haklarından sanata, Kürtlerin Cumhuriyet'teki yerini akademisyen ve yazarlar tüm başlıkları değerlendirdiği serinin diğer bölümleri haftalık olarak #ArtıTV YouTube kanalında yayınlanacak.