Narkolog: Türkiye’de en çok metamfetamin kullanımı artıyor
Osman ÇAKLI
İSTANBUL - Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı tarafından hazırlanan Narkolog Türkiye raporu yayınlandı. Hayatının belli bir döneminde uyuşturucu kullandığını kabul eden 31 bin 406 şüpheliden elde edilen bulgular, uyuşturucuya başlama yaşı ile nedenine, sosyo-ekonomik duruma, aile profillerine kadar detaylı veri sunuyor.
2022 yılı içerisinde uyuşturucu suçlarına yönelik düzenlenen operasyonlarda 278 bin 882 şüpheliye adli işlem uygulandı. Bu sayı geçen yıldan yaklaşık olarak 15 bin daha fazla. Rapor, Türkiye’de uyuşturucu suçlarının arttığını gösteriyor.
EN ÇOK ‘İŞÇİLER’ UYUŞTURUCU KULLLANIYOR
31 bin 406 şüpheli içerisinde meslek grupları da bir önceki yılın raporuyla benzerlikler taşıyor. Uyuşturucu madde kullandığını belirten ve kendisini işçi olarak tanımlayanlar listede yüzde 13,4 ile ilk sırada yer aldı. Bu oran geçen yıl 13,1 düzeyindeydi. Listenin devamında inşaatçı, esnaf, şoför, seyyar satıcı, oto tamirci, pazarlamacı, tesisatçı gibi pek çok meslek bulunuyor.
Rapora göre uyuşturucu kullananların yüzde 87’si aile fertleriyle beraber yaşıyor. Örneklem madde kullanıcılarının yüzde 90,9’unun annesinin ev hanımı olması ön kabul olan çalışan ailelerin çocuklarının madde kullanımında daha çok risk altında olduğu görüşünün tersi bir tabloyu ortaya koyuyor.
EĞİTİM SEVİYESİ DÜŞTÜKÇE MADDE KULLANIMI ARTIYOR
Yaygın inanışa göre uyuşturucu suçlarına karışanların eğitim durumunun düşük olduğu söylenir. Raporda eğitim seviyesi arttıkça uyuşturucu suçlarına karışma eğiliminin azaldığı belirtiliyor. Ayrıca uyuşturucu kullanımındaki yaygınlık sırasında ilk sırada ortaokul ve dengi kurumlardan mezun olanlar ile ilkokul mezunları yer alıyor.
Raporda yapılan bir değerlendirmeye göre işsizlik uyuşturucu kullanımında bir sorun olsa da riskli bir neden olarak görülmüyor. Çünkü uyuşturucu kullananların yüzde 58,9’u düzenli bir işinin ve gelirinin olduğunu ifade ediyor.
15-24 ARASINDA UYUŞTURUCUYA BAŞLAMA ORANI YÜZDE 69
Uyuşturucuya başlama yaşının 22 civarında olduğu belirtilse de en tehlikeli yaş grubunun 15-24 arasında olduğu değerlendirmesi yapıldı. Bu yaş grubunda uyuşturucuya başlama oranı yüzde 69 düzeyinde. Tüm Dünya’da olduğu gibi Türkiye’de de ilk denenen uyuşturucu yüzde 72,4 ile esrar oldu. Ancak esrar diğer uyuşturucu türlerine alışma evresi olarak ele alınıyor. Ayrıca 2022 yılında 25 yaş üzeri yaş gruplarındaki oranlarda artış gözlenirken bunun metamfetamin kullanımından kaynaklandığı düşünülüyor. Buna göre en çok denenmiş uyuşturucu listesinde metamfetamin yüzde 13,2’ye yükseldi. Bu oran geçen yıl yüzde 8,1 idi.
Artış gösteren uyuşturucu türleri arasında metamfetamini sentetik ecza takip etti. Hali hazırda en çok kullanılan uyuşturucu sıralamasında metamfetamin geçen oranı geçen yıl yüzde 18’lerdeyken, bu yıl yüzde 25’e yükseldi. Uyuşturucu kullanımında en etkili faktör arkadaş ya da yakın çevre. Öyle ki çalışmaya katılanların yüzde 75’i ilk olarak arkadaş çevresiyle uyuşturucuya başladığını ifade ediyor. Uyuşturucu kullanmaya başlayanlar en çok ve ilk olarak aileleriyle sorun yaşamaya başlıyor. Bunu sosyal çevre ve iş yaşamı takip ediyor.
KENT MERKEZLERİNDE ORTAOKUL VE İLKOKUL MEZUNLARI ARASINDA YAYGIN
Uyuşturucu türleri arasındaki ayrıştırıcı sorulara göre ortaya çıkan bulgularda yine metamfetamin artışı dikkat çekiyor. Meslek gruplar arasında metamfetamini de en çok kullanan işçiler. Üstelik çalışmaya katılan 31 bin 406 kişinin 14 binden fazlası metamfetamin kullandığını söylüyor. Meslek grupları arasında fabrika işçilerinin metamfetamin kullanımının geçen yıla göre neredeyse ikiye katlanmış olması dikkat çeken başka bir bulgu. Genel uyuşturucu bulguları gibi metamfetamin kullanımı da yüzde 79 ile en çok kent merkezlerinde ve ortaokul ile ilkokul mezunları tarafından kullanılıyor. Metamfetamin kullanıcıları arasında maddeyi metruk binalarda ya da arkadaş evinde kullananların daha fazla olması da göze çarparken, 25 yaş üzeri kişilerin ilk başladığı uyuşturucunun metamfetamin olması dikkat çekti.
