Türkiye’nin ABD’den F-16 talebi: Dost muyuz, düşman mı?

ABD’nin Türkiye’yi F-35 programından çıkarması nedeniyle Ankara-Washington hattındaki tartışma sürerken Türkiye, 40 adet son versiyon F-16 savaş uçağı alımı ve envanterindeki F-16 savaş uçaklarının modernizasyonu için ABD’den talepte bulundu. 

ABD, Türkiye Rusya’dan S-400 hava savunma füzesi aldığı için ABD tarafından F-35 programından çıkarılmış, parasını ödediği uçaklara el konulmuş ve yaptırımlara maruz kalmış durumdayken yapılan bu talep ilgilenenleri şaşırttı. 

Gazeteci Murat Yetkin, bugünkü yazısında ilişkiler bu koşuldayken Türkiye’nin talebinin hem Türkiye hem ABD için bir sınav, bir turnusol testi niteliğinde olduğuna vurgu yaptı.

Buradan çıkacak karar "Türkiye-ABD ilişkilerinin stratejik planda gerçekten bir yol ayrımına gelip gelmediğini gösterecek" diyen Yetkin, "Üstelik tam da ABD başkanı Biden’ın Suriye’de IŞİD’i bitirilememesini Türkiye’nin PKK ile sınır ötesi mücadelesine bağladığı günlerde" dedi.

Yetkin, bu talebin ve bu talebin karşılanıp karşılanmasının neden önemli olduğunu şöyle anlattı:

"ABD’nin Türkiye’yi ortak üreticisi olduğu F-35 programından çıkarmasının ve uçaklarına el koymasının ilan edilen nedeni Rus S-400 füzelerinin yapay zekâ kabiliyeti nedeniyle Türk Hava Kuvvetleri ağı içindeki F-35’lerin sırlarını çalabilecek olması. Ancak F-16 uçaklarının böyle bir kabiliyeti yok; F-35’ler gibi beşinci nesil değil dördüncü nesil uçaklar. ABD yönetimi ve kongresinin bu satışı reddetmesi, Türkiye’ye silah satmayı S-400 gerekçesi dışında da istemediği anlamına gelecek. Bu durum, bir siyasi saplantının hem NATO savunmasını (Türk F-16’ları daha yeni Polonya-Baltık devriye görevinden döndü) hem Türk Hava Kuvvetlerini zayıflatması anlamına gelecek."

Türkiye’nin F-35’le çok güvendiğini, 2010’lardan itibaren hava kuvvetlerinin belkemiğini kademeli olarak F-16’lardan F-35’lere kaydırdığını söyleyen Yetkin, "F-35 üretim programındaki aksamalar ve maliyet artışları nedeniyle bu planlama 2015’lere uzatılmıştı. Ancak Türkiye’nin ABD’den Patriot füzeleri alamaması, onun yerine Rusya’dan S-400 füzeleri alması nedeniyle iki ‘zoraki müttefik’ arasındaki ilişkiler daha da gerildi. Donald Trump döneminde ABD Türkiye’ye askeri yaptırım uygulamaya başladı" dedikten sonra; bu durumun Türkiye’yi hava savunma açığı riskiyle karşı karşıya bıraktığını ifade etti.

Yetkin, F-16 satışının ABD bakımından sadece S-400 gerekçesiyle Türkiye’ye artık silah satmayacak olmasının bir bahanesi olup olmaması bakımından sınav değil, aynı zamanda ABD’nin Avrupa ve Orta Doğu stratejik meselelerine miyop bakışının derecesini de göstereceğine dikkat çekti.

Yetkin, yanıtın olumsuz olması durumunda Türkiye’nin tıpkı Patriot/S-400 konusunda olduğu gibi "Kendi Milli Muharip Uçağımı (MMU) üretip uçurana dek hava gücümü artırmaya ihtiyacım var" söylemiyle Rusya’dan savaş uçağı alma pazarlığına girebileceğini söyledi.

Bu işin sonucunu en çok Putin’in merak ettiğini ve bu işten en çok Putin’in karlı çıkacağını da belirten Yetkin: "Böylece Putin, önemli bir NATO üyesinin sadece (S-400’ler üzerinden) hava savunmasına değil, hava saldırı gücüne de girmiş olacak. Bu özellikle NATO’nun Doğu Avrupalı ülkelerine de örnek olabilir" dedi.

Yanıt, Türkiye’nin güvenilir bir müttefik olup olmadığını gösterecek diyen Yetkin yazını şöyle noktaladı: "Yani, Erdoğan bir anlamda 30-31 Ekim’de Roma‘daki G20 zirvesi sırasında görüşeceği duyurulan Biden’a, ‘Zoraki de olsa dost musun, düşman mısın?’ diye soruyor."

ERDOĞAN GÜNDEME GETİRMİŞTİ

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, geçen ay Amerikan CBS televizyonuna verdiği mülakatta "Hava kuvvetleri noktasında da Amerika’nın F-16’ların devamını sürdüreceğine dair elimde benim bir garanti var mı? Böyle bir garanti de olmayacağına göre belki o zaman biz çok daha farklı adımları da atmak zorunda kalacağız" demiş, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le Soçi’de yaptığı görüşmeden sonra uçakta kendisine eşlik eden gazetecilere yaptığı açıklamada da "(Rusya’yla) uçak motorları yapımında ne gibi adımlar atacağız, savaş uçaklarıyla ilgili ne gibi adımlar atacağız; bunları da yine etraflıca konuşma imkânımız oldu" ifadelerini kullanmıştı.

Yetkin'in yazısının tamamı linkte: https://yetkinreport.com/2021/10/09/turkiyenin-abdden-f-16-talebi-dost-muyuz-dusman-mi/