Ukrayna krizinde 3 yıl sonra bir ilk: Putin ile Zelenski bir araya geldi
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski, ilk kez Paris'te, Normandiya Dörtlüsü zirvesinde bir araya geldi. Zirvenin ardından açıklama yapan liderler, 2019 yılı sonunda iki ülke arasında ateşkesin tümüyle sağlanması üzerinde anlaştıklarını belirtti. Liderler, 4 ay sonra yeniden bir araya gelerek, yerel seçimlerin güven içinde yapılması konusunu da ele alacaklarını açıkladı.
Elysee Sarayı buluşması, Normandiya sürecinin 3 yıl sonra yeniden canlandırılmasının yanısıra, Rusya lideri Vladimir Putin ile Ukrayna lideri Volodimir Zelenski arasındaki ilk yüz yüze görüşme olması açısından da bir ilk oluşturuyor. Ev sahibi Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Almanya Başbakanı Angela Merkel, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski'yi Elysee Sarayı'nda ağırladı.
Önce saat 16.00 sularında bir masa etrafında dörtlü fotoğraf verildi. Toplantıların ardından Zelenski ve Putin 15 dakika süren baş başa bir görüşme yaptı. Daha sonra akşam yemeğinde de çalışmaya devam eden 4 lider, 7 saati aşan uzun görüşmelerden sonra, gece 23.30'da kameraların karşısına geçerek varılan uzlaşma noktalarını açıkladı.
Görüşmeye, Ukrayna'nın, Rus sınırındaki Donbass bölgesinde ayrılıkçı Rus milisler ile Ukrayna ordusu arasında 2015'ten bu yana devam eden ve 13 bin kişinin yaşamını yitirdiği, 1 milyondan fazla kişinin de göç etmesine yol açan Donbass krizi ağırlığını koydu.
Görüşmenin ardından üç nokta üzerinde uzlaşma sağlandığı belirtilen ortak bir bildiri yayınlandı. Bu üç uzlaşı noktası "Çatışma bölgesinde durumu istikrara kavuşturmak için alınacak acil önlemler", "Minsk anlaşmasının politik ayağının uygulamaya konması için uygulama önlemleri" ve "takip" başlıkları altında sıralandı.
Putin ile Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenski, ilk kez Paris'te, Normandiya Dörtlüsü zirvesinde bir araya geldi.
— Amerika'nın Sesi (@VOATurkish) December 10, 2019
Zirvenin ardından açıklama yapan liderler, 2019 yılı sonunda iki ülke arasında ateşkesin tümüyle sağlanması üzerinde anlaştıklarını belirttihttps://t.co/GLTJLIYdvT pic.twitter.com/n6vQXrBkKg
YIL SONUNA KADAR ATEŞKES
Merkel, Macron, Putin ve Zelenski ortak basın toplantısında , 2019 yılı sonuna kadar Donbass bölgesinde toptan bir ateşkesin sağlanması konusunda anlaştıklarını belirtti. İlk sözü alan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, "Taraflar, tümüyle ateşkesin sağlanmasını ve bunun için gerekli tüm adımların atılması sözünü verdiler. 2019 yılı bitmeden tümüyle kalıcı bir ateşkes sağlanması için her türlü adım atılacak" dedi.
Amerika'nın Sesi'nin haberine göre, Macron, dışişleri bakanlarının çatışma bölgesinde yerel seçimlerin yapılabilmesi için gerekli önlemleri almak üzere çalışacağını, Normandiya 4'lüsü olarak, 4 ay sonra bu çalışmaları değerlendirmek üzere yeniden bir araya geleceklerini de kaydetti.
TUTUKLU TAKASI
Ukrayna'nın yeni Cumhurbaşkanı Zelenski de, her iki taraftan da bütün mahkumların 31 Aralık 2019'dan önce serbest bırakılacağını açıkladı. Serbest bırakılacak mahkumların listeleri görüşme öncesinde taraflar arasında paylaşıldı. Zelenski, "Değişim, belirlenen tüm mahkumların, diğer taraftan belirlenen tüm mahkumlarla değişmesiyle başlayacak. Tüm mahkumlar, tüm mahkumlara karşı" ifadesini kullandı.
Almanya Başbakanı Angela Merkel ise, tarafların Donbass bölgesindeki temas hattındaki güçlerini çekme konusunda anlaştıklarını açıkladı.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenski ise önce görüşmeden mutluluk duyduğunu, Paris buluşmasının iyi bir başlangıç olduğunu belirterek, "Üç yıl aradan sonra, bugün yeniden diyaloğa başlamamız gerçekten çok önemli. Ama daha çok sorunu çözüme kavuşturmak isterdim" diye konuştu. Ukrayna lideri, yerel seçimler ve sınır kontrolleri konusunda uzlaşmaya varamadıklarının altını çizdi.
Zelenski Ukrayna üzerinden Avrupa'ya uzanan doğalgaz boru hattı konusunu ele alacak bir diyaloğun Ocak 2020'den itibaren başlatılacağını da duyurdu.
PUTIN-ZELENSKİ DİYALOĞU
Basın toplantısı, Putin ve Zelenski'nin uzun sorulara uzun yanıtlar verdikleri karşılıklı bir diyaloğa da sahne oldu.
Zelenski'nin "daha çok konuyu çözüme kavuşturmak isterdim" sözlerine rağmen Rusya lideri Vladimir Putin, Zelenski ile bir araya gelmekten ve Normandiya formatını yeniden canlandırmaktan mutlu olduğunu dile getirdi.
Gazetecilerin "Buzlar eridi mi?" sorusuna Zelenski, "Hayır ama önemli bir ilk adım atıldı" yanıtını verirken Putin yine, "Bana kalırsa şüphesiz eridi. Çok önemli adımlar atıldı. Ama sorunun tümüyle çözümü için doğrudan temas gerekir. Dünyada bu tür çatışmalar ancak doğrudan görüşmelerle çözüldü" diye konuştu.
Zelenski Putin'in doğrudan görüşme önerisine, "Doğrudan temas için her zaman hazırım. Ukrayna her zaman üzerine düşeni yapacaktır" yanıtını verdi.
Ukraynalı gazetecilerin Putin'e, "Neden sınır kontrollerinin Ukrayna tarafından yapılmasını istemiyorsunuz. Bunda anlaşamayacak ne var?" sorusuna da Putin, "Daha önce Şubat 2015'te bir anlaşma sağlandı, Minsk anlaşması, şimdi neden her şeyi bozup yeniden başlayalım. Orada sınır kontrolleri seçimlerden sonra başlar diyor. Yeniden her şeyi ele alırsak herkes kaybeder" dedi. (HABER MERKEZİ)
