Şiirin naif kalemi Ülkü Tamer

ARTI GERÇEK- Ülkü Tamer, "İkinci Yeni" şiir akımının önde gelen temsilcilerindendi. Şair, gazeteci, oyuncu ve çevirmendi. 100’ün üzerinde kitap çevirisi ve şiir antolojilerinin yanı sıra kaleme aldığı şiirleri ile Türkiye’nin en önemli şairleri arasında yer alıyordu. Cemal Süreya'ya göre 'her şeyin amatörüydü'. Çocuksu şair Ülkü Tamer'i 81 yaşında kaybettik.

 Dünyada ne kadar kuş varsa
 bir fazlası senin soluğunda
 bana bir ninni söyle
 savurup atsın yorgunlukları

ÜLKÜ TAMER KİMDİR?
Ülkü Tamer, 1937'de Antep'te dünyaya geldi. Çocukluğu ve ilköğrenim yılları Antep’te geçen Tamer, 1958 yılında Robert Koleji'nden mezun oldu. Gazetecilik Enstitüsü’ndeki öğrenimini yarıda bırakarak özel tiyatrolarda aktör olarak çalıştı, çevirmenlik yaptı. Tamer’in şiirleri lise yıllarında edebiyat dergilerinde yayınlanmaya başlandı. Daha sonra Milliyet Yayınları'nda danışman-editör olarak çalışarak yayıncılık ve çevirmenlik yapmaya devam etti.

Şiirleri 1954'ten itibaren Kaynak, Pazar Postası, Yeditepe, Yeni Dergi, Papirus, Sanat Olayı gibi dergilerde yayımlanan Tamer’in, ilk şiir kitabı olan 'Soğuk Otların Altında' 1959'da yayınlandı. 1950'li yıllarda ortaya çıkan İkinci Yeni şiir akımının önde gelen temsilcilerinden biri olan Tamer, imgeci, lirik, yer yer mizaha giden bir dille yazdı. Çoğunlukla keskin bir ironiyle örülmüş derin acıları ve beşeri trajedileri dile getirdiği şiirlerinde 1970'lerden sonra toplumsal duyarlıkları ön plana çıkarmaya başladı. Yayımladığı yedi şiir kitabını 1986'da 'Yanardağın Üstündeki Kuş' adlı kitapta bir araya toplayan Tamer, 1991 yılında dört öyküsünü içeren 'Alleben Öyküleri' adlı öykü kitabını, 1997'de ise 'Alleben Anıları' adlı öykü kitabını yayımladı. 1998'de 'Yaşamak Hatırlamaktır' kitabında kendi anılarının yer aldığı bir anı kitabını kaleme aldı. Oyunculuk dönemi anılarını içeren 'Bir Gün Ben Tiyatrodayken' 2003'te yayımlandı.

Edith Hamilton'dan yaptığı Mitologya çevirisiyle Türk Dil Kurumu (TDK) 1965 Çeviri Ödülü'nü kazanan Tamer, 1966’da yazdığı 'İçime Çektiğim Hava Değil Gökyüzüdür' adlı kitabıyla 1967’de Yeditepe Şiir Ödülüne, 1979'da çevirileri nedeniyle Macaristan Halk Cumhuriyeti'nce verilen Endre Ady Ödülü'ne, 'Alleben Öyküleri' adlı öykü kitabıyla 1991 Yunus Nadi Ödülü'ne, 2014 yılında 'Bir Adın Yolculuktu' adlı kitabı ile Melih Cevdet Anday Şiir Ödülü'ne layık görüldü.

 Zülfü Livaneli’nin seslendirdiği "Güneş Topla Benim İçin", Ahmet Kaya’nın seslendirdiği "Üşür Ölüm Bile" şiirleri gibi birçok şiiri de bestelenmiştir.

ŞİİR:

– Soğuk Otların Altında (1959)
– Gök Onları Yanıltmaz (1960)
– Ezra ile Gary (1962)
– Virgülün Başından Geçenler (1965)
– İçime Çektiğim Hava Değil Gökyüzüdür (1966)
– Sıragöller (1974)
– Seçme Şiirler (1981)
– Antep Neresi (1986)
– Yanardağın Üstündeki Kuş (1986, toplu şiirler)

ÖYKÜ: 

– Alleben Öyküleri (1991 Yunus Nadi Öykü Armağanı)
– Tarihte Yaşanmamış Olaylar (2016)

ANI:

– Allaben Anıları (1997)
– Yaşamak Hatırlamaktır (1998)
– Bir Gün Ben Tiyatrodayken (2003)

ANTOLOJİ

– Çağdaş Latin Amerika Şiiri Antolojisi (1982)