Gezi’deki 'mala zarar' bilançosu nereden çıktı? 16 kişi mi sorumlusu?

Gezi’nin verdiği ekonomik zararlardan dem vurulurken öldürülen, gaz bombası ve kapsülü nedeniyle ölümüne, sakatlanmasına sebep verilen vatandaşlardan bahis yok...

Sayıştay raporu tartışmasıyla rakamları ‘farklı’ yorumlamanın, kağıt üzerinde yazanı bile reddetmenin mümkün olabildiğini bir kez daha gördük. İstanbul tekrar seçimi, "olmayan"ın nasıl oldurulduğuna dair de ilginç bilgiler dolaşıma sokuldu:

İstanbul’un yeşil alan miktarından "Dünyanın en temiz havası olan 3. Metropolü" olduğuna, gerçekle uzak yakın alakası olmayan bilgiler, şimdi siyasi kampanya malzemesi...

Öte yandan, Gezi Parkı’nda ağaçların kesilmesi üzerine 2013 Haziran’ında başlayan, polis şiddeti nedeniyle tüm Türkiye’ye yayılan ve barışçıl gösteri hakkı kapsamındaki eylemler, altı yıl sonra "darbe girişimi" olarak yorumlanarak yargıya taşındı.

İkisi tutuklu, toplam 16 sanık için toplam 47.520 yıl hapis istenen iddianamede "delil"lerin arasında mala zarar verme, gasp gibi suçlar da listelendi.

Sadece İstanbul değil, Adana’dan Zonguldak’a, kırılan her cam, atılan her taş, bozulan her kamera, vatandaş ve esnafın pek çoğu şikâyetçi olmadığı halde söz konusu iddianamede sayfalarca yer alıyor. (Sayfa 554’ten itibaren şu linkte bulabilirsiniz)

Çarpıcı bir örnek: Mersin’den bir vatandaş, dosyada müşteki olarak yer aldığını UYAP mesajıyla öğrendi.

Gezi döneminde vitrini kırılan, "fon kurulmuş, zararları ödeyeceklermiş" dendiği için karakola müracaat eden kişi, hiçbir ödeme yapılmadığını açıkladı. Ama haberi olmadan müşteki yapılmış! 

139 MİLYON LİRALIK ZARARDA POLİSİN PAYI NE?

Gezi eylemlerine dair ilk kez 2013’te İçişleri Bakanlığı'nca açıklanan, bugünlerde tekrar dolaşıma sokulan zarar bilançosu 139 milyon lira.

Zararın yarısı (74 milyon lira) işyerlerinin tahribatı olarak gösterilirken, polis araçlarında hasar (15.5 milyon lira), belediye araç hasarı ve kaldırım tadilatı (20 milyon lira), kamu binaları ve AKP binalarına verilen zarar (2 milyon lira) olarak verilmiş.

Özel araçlar, otobüs durakları, reklam panoları, ambülans araçlarına verilen zarar için 17 milyon TL denmiş

Ancak söz konusu bilançonun neye göre hesaplandığını altı yıl boyunca bir türlü öğrenemedik. Bu süreçte "mala verilen zarar" suçlamasının da yöneltildiği Gezi davalarının bazılarında ceza verildi.

Meşhur "camiyi ayakkabılarıyla kirlettiler" iddiası vardı ya... İstanbul Bezm-i Alem Camii’neğınan göstericilerin de bulunduğu 255 sanıklı davada, "mala zarar verme"nin de bulunduğu suçlamalardan 2.5 ayla 1 yıl 2 ay arasında hapis cezaları verilmişti.

Edirne ve İzmir’de de benzer "mala zarar" davaları sonuçlandı. Peki neden şimdi, Gezi dönemindeki mala zarar konusu sil baştan gündeme getiriliyor?

139 milyon liralık bilançonun hangi kısmının polis saldırılarından, hangisinin eylemcilerden kaynaklandığına dair bir kanıt  da yok... Bu ayrımı yapmak, artık zaten neredeyse imkânsız. 

DÖNEMİN BAŞBAKANI TALİMAT VERMİŞTİ

Taksim Dayanışması üyelerine daha evvel açılan soruşturmada "mala verilen zarar" gündeme gelmişti.

Mücella Yapıcı’ya sordum; klasör klasör dosyalarda o döneme dair alakalı alakasız her türlü asayiş suçunun mahkemeye yollandığını ve hepsinin Gezi eylemleriyle bağlantılandırıldığını belirtti. Söz konusu davada beraat ettiler. Ancak şimdi, aynı suçlamaların bin beteriyle mahkemeye çıkarılacaklar.

Temmuz 2013’te "mala zarar"a dair iddialara değinen ekonomi yazarlarından biri, merhum Güngör Uras’tı:

"Önce 415 esnaftan söz edilirken, giderek sayı arttı. Gezi Parkı eylemlerinden 2 milyon esnafın zarar gördüğü konuşulmaya başlandı." (23 temmuz 2013)

Uras ayrıca, Gezi eylemleri, ekonomideki durgunluk ve Ramazan ayının etkisiyle piyasanın daraldığını ancak dolaylı etkinin genelde abartıldığını belirtiyor.

Bugün ısıtılıp kullanılan işyeri zararlarının (75 milyon lira), dönemin başbakanı Erdoğan ve TESK Başkanı Bendevi Palandöken’in talimatıyla çıkarıldığını da Uras’ın yazısından anlıyoruz.

Gezi’nin verdiği ekonomik zararlardan dem vurulurken öldürülen, gaz bombası ve kapsülü nedeniyle ölümüne, sakatlanmasına sebep verilen vatandaşlardan bahis yok...

GEZİ’DEKİ "ZARAR"LARA DAİR KAYNAK ÖNERİLERİ

- http://www.mahfiegilmez.com/2013/06/piyasada-fed-ve-gezi-park-etkisi.html

- https://www.sozcu.com.tr/2013/gundem/gezi-parkina-hazine-davasi-374929/

- http://tbbyayinlari.barobirlik.org.tr/TBBBooks/518.pdf

Önceki ve Sonraki Yazılar
Mehveş Evin Arşivi