Güney Afrikalı Senatör Bhabha: Demokratik bir anayasaya ihtiyaç var

Uluslararası Barış ve Demokratik Toplum Konferansı'nda konuşan Eski Güney Afrikalı Senatör Mohamed Bhabha, "Gücü istismar edilmeyen bir devlet inşa edilmelidir. O yüzden demokratik bir Anayasaya ihtiyaç var. Sürecinizin kapsayıcı olması gerekiyor" dedi.

Artı Gerçek- DEM Parti'nin İstanbul'da düzenlediği 'Uluslararası Barış ve Demokratik Toplum Konferansı'nın 'Çatışma Çözümlerinde Deneyimler' başlığıyla düzenlenen ve siyasetçi Gültan Kışanak moderatörlüğünü yaptığı 2'nci oturumunda Güney Afrikalı eski Senatör ve Parlamento Anayasa Komitesi Başkanı Mohamed Bhabha, Milletvekili ve Sinn Fein Ulusal Başkanı Declan Kearney, eski Katalonya Başbakanı Pere Aragonès Garcıa, Bask Parlamentosu Üyesi ve EH Bildu Uluslararası İlişkiler Koordinatörü Igor Zulaıka, siyasetçi Azime Işık konuşmacı olarak yer aldı. Ayrıca Nobel Ödüllü Jody Wıllıams zoom bağlantısı ile bağlandı.

KIŞANAK: BARIŞ UZUN BİR YOL

Gültan Kışanak, “Barış uzun bir yol, kolay değildir. Önemli olan kararlı ve ısrarlı olmaktır. Bizim biraz acelemiz var. Yaklaşık 50 yıllık bir mücadele, 100 yıllık bir Kürt sorunu var. O nedenle sürecin hızlı ilerlemesini istiyoruz. Bir diğer sorun Türkiye’nin demokratik sorunları var. Kürt sorununun çözümde Türkiye’nin demokrasisini koymak istiyoruz. Bu süreçte herkes kendi sorununu acilen çözmek istiyor. Biz bugün dünya deneyimlerini dinleyeceğiz. Bu anlamda Kürt sorununu çözmeye yönelik önerileri dinleyeceğiz" dedi.

BHABHA: DEMOKRATİK BİR ANAYASAYA İHTİYAÇ VAR

Eski Güney Afrikalı senatör Mohamed Bhabha, "Barışın hukuku liderlik gerektirir. Yeni bir sosyal yaşam inşa ederek, üretmeye çalıştık, Güney Afrika'da. Size neden liderlik önemli ve nasıl bir liderlik olmalı diye anlatmak istiyorum. Güney Afrika biz yeni bir strateji geliştirdik. Bu düşmanla yaşama stratejisiydi. Bu yüzden barışın hukuku dediğimiz şey mimariydi. Liderlik buna mimar olmak demektir. Bu yüzden Apartheid rejiminde bizim etnik kimliğimiz rejimce çok altaydı. Bizleri bölüp yönettiler. Güney Afrika’da demokrasiye inanmak çok zordu. Dolayısıyla bir Anayasa inşa etmek gerekiyordu. Bu Anayasa hem değerlere hem de herkese saygı duymayı önemsemeliydi. Dolayısıyla demokrasinin yavaş yavaş ilerlemesi söz konusuydu. Anayasa yaptık. Burada Güney Afrika kimliğiyle genel bir kimlik yapıldı. Yine güçler ayrılığını görmezden gelmedik. Sudan’da güçleri ayırma konusunda bir sorun yaşadılar. Bu da ekonomik sorunları ortaya çıkardı. Nelson Mandela, 'Eğer kendinizi düşmanınızın değerine indirirseniz artık yapacak bir şey yoktur' der. O yüzden gücü istismar edilmeyen bir devlet inşa edilmelidir. O yüzden demokratik bir Anayasaya ihtiyaç var” diye konuştu.

'SÜRECİN KAPSAYICI OLMASI GEREKİYOR'

Bhabha, “Sürecinizin kapsayıcı olması gerekiyor. Özgür Faik Erol ilginç şeyler söylüyordu. Belli başlı şeyler tartışılamaz. Apartheid sistemi mesela. Önder Öcalan’la Mandela’nın ortak yönleri var. Bazen 'Mandela davayı sattı' dediler. Ama iradeniz ve güveniniz var ise bunlardan bir şey olmuyor. ‘Terörist’ listesinden çıkarılınca konuşmaya başladık. Yasal ortamı değiştirdik. Sonra eşit olarak konuşmaya başladık. Bizi yasal kıldıkları andan itibaren bir dönüm noktası yaşandı. Müzakerelerde bazen durumlar kötüleşir ama tarih beklenmedik kapılar açıyor. Ve orada sizin de hazır olmanız gerekiyor. Hindistan Anayasasını yazan bazı insanlar bizle bir ders paylaştılar. Bir özgür basınınız olsun, yargınız bağımsız olsun, umudunuzu bırakmayın. O an gelecek davanız değerlere bağlı olduğu sürece o fırsat gelecektir” ifadelerini kullandı. (Mezopotamya Ajansı)

Uluslararası Barış ve Demokratik Toplum Konferansı anayasa süreç güney afrika Mandela Apartheid