Muhalefetten çağrı: Cumhurbaşkanı suç işliyor, Demirtaş derhal serbest bırakılmalı

Seda TAŞKIN

ARTI GERÇEK-Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), HDP’nin önceki dönem Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş'ın ifade, özgürlük, güvenlik ve serbest seçim hakkı gibi haklarının ihlal edildiğine hükmederek, derhal serbest bırakılması çağrısında bulundu.

Karara Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tepki göstererek, "Bu karar bizi bağlamaz" dedi.

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal, DEVA Partisi Hukuk ve Adalet Politikalarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Mustafa Yeneroğlu, İYİ Parti Antalya Milletvekili Hasan Subaşı, HDP Hakkari Milletvekili Sait Dede AİHM kararını ve hükümetin tavrını Artı Gerçek’e değerlendirdi.

CHP: TÜRKİYE DEMOKRASİDEN UZAKLAŞMIŞ OLUR

CHP İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal, Türkiye’nin İnsan Hakları Sözleşmesi’ni çekincesiz imzaladığı için AİHM kararının Türkiye’yi ve mahkemelerini bağladığının altını çizerek şöyle konuştu:

"Cumhurbaşkanının ‘Karar bizi bağlamaz’ söylemleri bir devlet adamının sarf edeceği sözler değildir. Çünkü devlet adamları devletin imzaladıkları sözleşmelerle, milletin imzaladığı protokollerle ve çıkarılan yasalarla bağlıdır. Aynı zamanda bizim iç hukukumuzda da Anayasamızın 90. Maddesinin son fıkrası, ‘Uluslararası Sözleşmeler ve kararların Türkiye’yi bağlayacağını’ söylüyor. Eğer kararı uygulamazlarsa o zaman Türkiye Cumhuriyeti Devleti demokrasiden uzaklaşmış olur. Otoriterleşmiş olur."

‘CUMHURBAŞKANI ADİL YARGILAMAYI ETKİLEME SUÇU İŞLİYOR’

"Otoriterleşen bir ülkeye de kimse yatırım yapmaz. İstihdam olmaz, işsizlik bitmez, yoksulluk artar ve bu yoksulluğun sonucu insanları açlığa sevk etmiş olur" diyen Tanal, şöyle devam etti: "AİHM’nin verdiği karar, Türkiye için bir sınavdır. Türkiye hukuk devleti midir, değil midir? Demokrasi var mıdır yok mudur? Bu karar bunun ölçütüdür. Eğer uygulanmayacaksa bu ülkede keyficilik tescillenmiş olur. Tek kişinin tek yönetimi keyfiliği esas almış olur. Cumhurbaşkanının bu söylemi ayrıca yargılamayı da etkiliyor. Türkiye’deki mahkemeler ona göre hareket edecek. Bu şekilde adil yargılamayı etkileme suçu işlemiş olacak. "

DEVA PARTİSİ: TÜRKİYE SAYIN DEMİRTAŞ’I TAHLİYE ETMEK ZORUNDADIR

DEVA Partisi Hukuk ve Adalet Politikalarından sorumlu Genel Başkan Yardımcısı, İstanbul Milletvekili Mustafa Yeneroğlu da AİHM büyük dairenin Demirtaş hakkındaki kararının hak ihlallerini ortaya koyduğunu belirterek, "Türkiye bu kararları uygulamak ve derhal Sayın Demirtaş'ı tahliye etmek zorundadır. AİHM kararları ulusal mevzuatımıza göre uymakla yükümlü olduğumuz bağlayıcı olan kararlardandır" dedi.

AİHM kararı ile yargının susturma amacı taşıdığının tescillendiğini belirten Yeneroğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:

‘AİHM KARARLARI BİZİ BAĞLAMAZ DEMEK TRAJİKOMİKTİR’

"Sayın Demirtaş'ın geçmişteki bazı söylemlerini siyaseten doğru bulmamız elbette mümkün değildir. Özellikle 6-8 Ekim 2014 olaylarında ortaya koyduğu tavır, sarf ettiği sözler bir siyasetçinin sorumluluğuna yakışmayan sözlerdi. Ancak AİHM, tarihinde çok sınırlı sayıda verdiği 18. maddeden ihlal kararı ile yaşananların tartışmasız bir hak ihlali olduğunu açıkça ortaya koymuştur. Bu karar gereğince Sayın Demirtaş derhal tahliye edilmelidir. Bir hukuk devletinde AİHM kararlarını tanımamak ve Anayasayı açıkça ihlal etmek kabul edilebilir bir süreç değildir. Bir taraftan hukuk reformu yapıyorum derken diğer taraftan AİHM kararları bizi bağlamaz demek sadece trajikomiktir."

İYİ PARTİ: CUMHURBAŞKANI YARGI ÜZERİNDE BASKI OLUŞTURUYOR

İYİ Parti Antalya Milletvekili Hasan Subaşı, AİHM’in Demirtaş hakkında daha önce de tahliye edilmesi gerektiği kararı verdiğini hatırlatarak, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın söyleminin, yargı üzerinde baskı oluşturduğunu söyledi. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamalarını ‘hukuk zafiyeti’ olarak değerlendiren Subaşı, sözlerini şöyle sürdürdü:

'KARAR SADECE HUKUKU DEĞİL, EKONOMİYİ DE ETKİLİYOR'

"Maalesef siyaset Türkiye’de yargıyı etkiliyor. Bu tür kararlar da bunun tescili oluyor. Bu sadece hukuku değil, hemen yanında ekonomiye de etkiliyor. Bugün ekonomideki sıkıntıların ana nedenlerinden birisi Türkiye’ye sermaye, yatırım gelmemesi hatta borç bulunamamasının nedenleri de bizdeki hukuk güvenliğinin kalmamış olmamasıdır. Bu tür kararlarda bunun bir nevi tescili sonuçlarını gösteriyor."

‘MUHATABI KİM OLURSA OLSUN UYGULANMALIDIR’

"Bizim hukukumuzda AİHM ve Anayasa Mahkemesi kararları bağlayıcıdır. Muhatabı kim olursa olsun uygulanması gerekir. Adaletin tesisi bir ülkenin bekası için önemli olan hukukun ve adaletin tesisidir."

HDP: KARAR UYGULANMAZSA YAPTIRIMLAR OLACAKTIR

HDP Hakkari Milletvekili Sait Dede ise Demirtaş’ın AİHM kararının tüm tutuklu siyasetçiler için geçerli olduğunu belirterek şunları söyledi:

"Büyük daire kararından sonra Selahattin Demirtaş’ın serbest bırakılması gerekiyor. Bırakılmadığı takdirde hukukun ve üst mahkemelerin tanınmadığı anlamına gelir. Ayrıca Türkiye’nin başka bir mecraya götürüldüğü anlamına geliyor. Eğer uygulanmazsa büyük ihtimalle yaptırımlar olacaktır. Yaptırımlar da olmazsa eğer karar uygulanmazsa Avrupa Konseyi’nden atılacaktır. Ama ben hükümetin bunu göze alacağını düşünmüyorum.

Bu durum artık sadece Demirtaş ile alakalı bir durum değildir. Bütün toplumu ilgilendiren bir durumdur. Bu karara uyulmazsa biz nasıl hukuktan bahsedeceğiz? İnsanlar mahkemelere çıkıp nasıl hukuk arayacaklar? Ben Demirtaş’ın bırakılacağını düşünüyorum. Bu karar aynı zamanda Erdoğan’ın daha önce söylediği ‘karşı hamle yaparız’ tezini de çürütüyor. Siyasi rehine olduğunu ve daha önce de bu kararların alındığını açıkça bir şekilde gösteriyor. Başka bir dosyadan talimatla emir vermesini engelleyen de bir karardır aslında. Kararın uygulanmaması demokrasinin rafa kaldırılması anlamına gelir."