Urfa: Veriler gerçeği yansıtmıyor, yer bulamayan hastalar entübe halde başka hastaneye yönlendiriliyor

Nazlı Eda PİYADE

ARTI GERÇEK-Haziran ayında hızlı 'normalleşme' sürecine geçilmesiyle birlikte Coronavirus vakalarındaki artış sürüyor. Sağlık Bakanlığı tarafından açıklanan verilerin gerçeği yansıtıp yansıtmadığı da tartışılıyor. Türk Tabipler Birliği (TTB) ve Sağlık Emekçileri Sendikası (SES) yaptıkları açıklamalarda verilerin açıklanandan daha yüksek olduğunu belirtiyor.

Bölge illerinde de vaka artışı alarm verirken sağlık emekçileri durumun ciddiyetine dikkat çekiyor. Urfa'da sürecin sürdürülemez bir hale geldiğini söyleyen doktorlar, "Böyle devam ederse yoğun bakım ve servislerde yer bulamayacak duruma düşebiliriz" diyor.

'URFA'DA GÜNDE 300-400 VAKA İLE KARŞILAŞIYORUZ'

Urfa'da pandemi hastanesinde görevli doktorlar ve Urfa Tabip Odası Yönetim Kurulu üyesi Doç. Dr. Faik Tatlı ile görüştük. Sağlık Bakanlığı'nın verilerinin gerçeği yansıtmadığını, Urfa'da günlük 300 ile 400 arası vaka ile karşılaştıklarını söyleyen Doç. Dr. Tatlı, "Yer bulamayan hastalar entübe halde ilçe hastanelerine gönderildiler ya da acilde bekletilip yer açılınca yoğun bakımlara alındılar" dedi.

Doç. Dr. Tatlı Urfa'daki duruma ilişkin şu bilgileri verdi:

"1 Haziran'a kadar Urfa'daki vaka sayısı az olduğu için Sağlık Bakanlığı'na bağlı hastanelerde hasta sayısına göre yeterli düzeyde yoğun bakım ve servisler mevcuttu, yani ihtiyacı karşılıyordu. Fakat normalleşme süreciyle birlikte vaka sayıları hızla artışa geçti. Urfa'da şu an mevcut tüm hastanelerde Covid pozitif hastalara ayrılan servis ve yoğun bakımlar neredeyse dolu durumda. Vakaların pik yaptığı dönemde Covid için ayrılan servis ve yoğun bakımların dolu olmasından dolayı yer bulamayan hastalar entübe halde ilçe hastanelerine gönderildiler ya da acilde bekletilip yer açılınca yoğun bakımlara alındılar."

'KURBAN BAYRAMI SONRASI ARTIŞ ÖNGÖRÜLMESİNE RAĞMEN HAZIRLIK YAPILMADI'

"Sağlık Bakanlığı'nın verileri gerçek verilerle uyuşmuyor. Açıkladıkları doluluk oranları genel doluluk oranı fakat Covid hastalarına ayrılan servis ve yoğun bakımlardaki doluluk oranı nerdeyse yüzde yüz. Urfa'da günlük 300-400 yeni vakayla karşılaşıyoruz ve günde yaklaşık 10 kişi hayatını kaybediyor" diyen Doç.Tatlı, Kurban Bayramı'yla birlikte vakaların çok hızlı arttığını vurguladı. Tatlı, "Bayram sonrası vaka artışının öngörülmesine rağmen yetkililer tarafından hiçbir kısıtlama yapılmadı. Hatta bayram sonrası olabilecek vaka artışına hazırlık bile yapılmadı" dedi.

Doç. Dr. Tatlı, Covid-19 pozitif sağlık emekçilerinin de sayısının gün geçtikçe arttığına dikkat çekti. Tatlı, sadece kendi çalıştığı hastanede dahi Mart ayından bu yana 150 sağlık emekçisinin Coronavirus'e yakalandığını söyledi.

'COVİD HASTALARIN TEDAVİSİ VE TAKİBİ DÜZENSİZ YÜRÜYOR'

Doç. Dr. Tatlı şunları aktardı:

"Covid-19 hastalarının tedavisi ve takibini yapan hekimler çok fazla iş yükü altında çalışmaktadır. Çünkü bu hastaların bakımı, muayenesi gerçekten çok yoğun bir efor gerektirmekte. Özel koruyucu ekipmanla çalışmak zorundasınız. Bu ekipman ile saatlerce çalışmak çok zor, hele hasta bakıcı ve hemşireleri düşünün. Bu alanlara daha çok eleman kaydırmak gerekiyor. Düşünün tam viziti bitirdiniz hastalarınızdan biri kötüleşti ve hemen entübe etmeniz gerekti, bu işi saniyeler içinde yapmanız lazım, tekrar ekipmanı giymek aklınıza bile gelmeden hastaya müdahale edip entübe etmek zorunda kalabiliyorsunuz ve bu durumda sizde hastalığı kapabilirsiniz. Türkiye genelinde enfekte olan ve bu nedenle hayatını kaybeden çok sayıda hekim var. Hastalar ise bir anksiyete haliyle geliyorlar: 'Ben hastayım ve ölebilirim' korkusu. Çoğu hastanede Covid hastalarının takibi ve tedavisi bir düzen içinde yürümüyor. Bir gün Covid hastalarına bakan hekim bir gün sonra diğer normal hastalara bakabiliyor. Bu da hekimlerin iş yüklerinin fazla olduğunu gösteriyor."

'URFA'DA 2 HAFTA TÜM ORTAK ALANLAR KAPATILMALI'

Urfa'daki duruma ilişkin önerilerini de sunan Doç. Dr. Tatlı, vaka sayılarının doğru olarak aktarılması, olumsuz gidişatın tüm sorumluluğunun yurttaşlara atılmaması gerektiğini söyledi. "İlk olarak Urfa'da 2 hafta boyunca parkları, oyun alanlarını ve mesire alanlarını kapatmak gerekiyor" diyen Doç. Dr. Tatlı, "Diğer yandan her hastanede Covid-19 hastaları ile ilgili bir başhekim yardımcısı görevli olmalı ve sadece bu iş ile ilgilenmeli. Sağlık Müdürlüğü de mutlaka filiasyonu artırmalı ve bir düzene sokmalıdır" şeklinde konuştu.

PANDEMİ SERVİSİNDE GÖREVLİ DOKTOR ANLATIYOR: YER BULAMAYACAK HALE GELEBİLİRİZ

Urfa'da 4 ay karantina yurdunda son 1 aydır da pandemi acil servisinde görevli bir doktor da normalleşme sonrası vaka sayılarının artışına dikkat çekti:

"Başlarda kısıtlama ve insanların tedirginliği nedeniyle çok az olan vaka sayısı 1 Haziran sonrası 'vaka sayısı az' rehaveti ile başlayan süreç maalesef sağlık çalışanlarının da yükünü arttırdı."

Sağlık emekçilerinin durumuna ilişkin bilgi veren doktor, "Bizler mesleğimizi gereği en önde insanlığa hizmet etmeye her koşulda  devam edeceğiz fakat günden güne artan hasta sayıları bizleri de hem fiziksel olarak hem de ruhsal anlamda olumsuz etkiliyor" dedi. Sağlık çalışanları olarak yeniden kısıtlama kararları alınması gerektiğini düşündüklerini söyleyen doktor, "Sadece 'dikkat edelim' uyarıları bir işe yaramıyor, bu söylemler vaka sayılarını düşürmek bir yana görüyoruz ki daha da artırıyor. İlerleyen zamanlarda maalesef hastanelerde ağır hastalar için yoğun bakım ve servislerde yer bulamayacak duruma düşebiliriz" sözleriyle durumun ciddiyetine dikkat çekti.

AİLE HEKİMLERİNİN KORUYUCU EKİPMAN SIKINTISI

Artı Gerçek'e konuşan bir aile hekimi de, Urfa'daki vaka artışlarıyla birlikte Aile Sağlığı Merkezleri'ndeki (ASM) poliklinik hizmetlerinde artış olduğunu ve bunun da riski arttırmasına rağmen, koruyucu ekipman dağıtımının azaldığına, hekimlerin kendi imkanlarıyla bu eksikleri tamamladığını anlattı.

"Aile hekimlerine 'ek ödeme' yapılacağı söylenmesine rağmen yapılmaması hekimlerde artan risk ve iş yükünün görülmediği algısını yaratmıştır" diyen aile hekimi yaşadıkları hak kayıpları ve sıkıntıları şöyle anlattı:

"Urfa'da nüfus yapılandırmalarına ‘Aile hekimliği ödeme sözleşme yönetmeliği’ ile bir düzenleme yapılamadan başlanması hak kayıplarına sebebiyet vermiştir. Pandemi nedeniyle uzun süredir, aile hekimliğinde yer değiştirme kuraları açılmamakta olup, boş kalan birim görevlendirmelerini aynı ASM’deki hekimler ve aile sağlığı çalışanları yapmaktadır.

Aile hekimi meslektaşlarımızın Covid pozitif olması nedeniyle vekaletsiz işe gidememesi durumunda ücret kesintisi yapılmaktadır bu kabul edilebilir bir durum değildir. Bununla ilgili acilen düzenleme yapılmalıdır."

'PANDEMİ İLE MÜCADELE EDENLERİN TÜKENMELERİNE İZİN VERİLMEMELİDİR'

Birinci basamak sağlık hizmetlerinin göz ardı edildiğini söyleyen doktor, hastalar ile ilk karşılaşanın kendileri olduğunu vurgulayarak, "Hem ekipman teminininde hem yapılacak düzenlemelerde aile hekimi temsilcilerinin görüşlerine yer verilmelidir. Pandemi ile mücadele edenlerin tükenmelerine izin verilmemelidir. Ücret kayıplarının önüne geçilmeli ve her türlü ihtiyaç geç kalınmadan karşılanmalıdır" dedi.

YOĞUN BAKIMLAR DOLDU

Nisan ayından beri pandemi hastanesinde görevli bir başka doktor da Haziran ayına kadar vaka sayısının 'yok denecek kadar az' seyrettiğine, normalleşme sürecinin başlamasıyla ciddi bir artış yaşandığına dikkat çekti. Aynı aileden 5-10 kişinin aynı anda hastalığa yakalandığını aktaran doktor, "Hastanede yatıracak yerimiz kalmayınca yeni servisler açıldı. Önceleri yatırdğımız hastaları eve göndermeye başladık. Pandemi yoğun bakımlarının Urfa'daki doluluk oranı yüzde 100. Acilde 2-3 gün yoğun bakım bekleyen hastalar oluyor" dedi.

Yoğun bakım servislerinde ciddi bir yoğunluk olduğunu aktaran doktor, "Farklı bir hastalığı olup da pozitif olan hastalar da ciddi sorunlar yaşıyor. pozitif olduğu için normal yoğun bakıma yatıramıyorsunuz eve de gönderemiyorsunuz acilde günlerce kalıyorsunuz o hastayla" ifadelerini kullandı.

Sağlık çalışanları arasında pozitif vakaların artmasıyla üzerlerine düşen yükün arttığına dikkat çeken doktor, "Yorucu ve yıpratıcı bir süreç yaşıyoruz kaç aydır. Süreç tamamen biz sahada olan sağlık çalışanlarının emeği üzerinden yürüyor merkezi bir yönetim yok. Ekim gibi ciddi bir pik bekliyoruz Urfa için ama çok az yeni hekim kadrosu açtılar" dedi.