AB, İran ile nükleer anlaşma için “nihai taslak metni” açıkladı

Avusturya'nın başkenti Viyana'da İran, ABD ve Avrupa Birliği (AB) heyetleri arasında yeniden başlayan "nükleer anlaşmaya geri dönüş müzakerelerinde" AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, taraf ülkeler arasında uzlaşı için 'nihai taslak metni' sundu.

İran, ABD ve AB arasındaki müzakereleri aylar sonra 4 Ağustos’ta yeniden Viyana'da başlamıştı. 4 günlük dolaylı görüşmelerin ardından açıklama yapan Borrell, "Müzakere edilebilecek olan şey müzakere edildi ve şu anda nihai bir metinde. Ancak her teknik konunun ve her paragrafın arkasında başkentlerde alınması gereken siyasi bir karar var" ifadelerini kullanarak, "Bu cevaplar olumluysa, bu anlaşmayı imzalayabiliriz" dedi.

 Heyetler görüşmelerin sonucunu değerlendirme amacıyla ülkelerine döndü.

İRAN'DAN YAPTIRIMLARIN KALDIRILMASI VURGUSU

İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan ise açıklamasında nükleer anlaşmanın hayata geçirilmesi ve gerekli nihai anlaşmaya ulaşmak için tüm tarafların "kararlılık ve ciddiyetlerini" ortaya koymaları gerektiğini söyledi.

Abdullahiyan, "Nihai anlaşma, İran ulusunun hak ve çıkarlarını güvence altına almalı ve yaptırımların etkili ve istikrarlı bir şekilde kaldırılmasını garanti etmelidir." ifadelerini kullandı.

İran Dışişleri Bakanlığı'na ait internet sitesine göre, Abdullahiyan ile  Borrell telefon görüşmesinde Viyana'da sona eren görüşmeleri değerlendirdi.

Abdullahiyan, "İran müzakere heyeti anlaşmaya varmak için irade ve ciddiyetiyle Viyana'daki görüşmelere katıldılar. Kalan sorunları çözmek için yapıcı fikirler sundular. Beklentimiz, anlaşmanın nihai metnine ulaşmak için tüm tarafların kararlılık ve ciddiyet göstermeleridir." dedi.

İran resmi haber ajansı IRNA'ya konuşan bir İran Dışişleri Bakanlığı yetkilisi de Tahran yönetiminin "anlaşmayı nihaleştirmeyi konuşma aşamasında olmadığını" söyledi.

İranlı yetkili "Tahran'da kapsamlı tartışmalar sonrasında İran tarafı ek görüş ve değerlendirmelerini iletecek" dedi.

RUS YETKİLİ: İTİRAZ GELMEZSE ANLAŞMA YENİDEN CANLADIRILACAK

Rusya'nın Viyana'daki uluslararası kuruluşlar nezdindeki daimi temsilcisi Mihail Ulyanov da AB'nin sunduğu taslak metin ile birlikte, İran'ın nükleer programında kısıntıya gitmesi karşılığında yaptırımların azaltmasını garanti ettiğini söyledi.

Tarafların taslak metnin kendileri için kabul edilebilir olup olmadığına karar vereceğini aktaran Rus yetkili "Eğer itiraz gelmezse nükleer anlaşma yeniden canladırılacak" ifadelerini kullandı.

İRAN İLE NÜKLEER MÜZAKERELER

İran ile 2015'te imzalanan nükleer anlaşmanın yeniden tam anlamıyla uygulanmasını sağlama ve ABD'nin anlaşmaya dönüşünün ele alındığı görüşmeler, Nisan 2021'den bu yana aralıklarla Viyana'da yapılıyordu. Viyana'da Rusya, Çin, Almanya, Fransa, İngiltere ve İran'dan üst düzey temsilcilerin katılımıyla yapılan müzakerelere, eski ABD Başkanı Donald Trump döneminde 2018'de anlaşmadan tek taraflı çekilen Washington, AB aracılığıyla dolaylı katılım sağlıyordu.

Trump yönetimi 2018 yılında tek taraflı olarak anlaşmadan çekilmiş, İran da nükleer faaliyetlerini anlaşma öncesine döndürmüştü. Bunun üzerine ABD yönetimi, İran'ı ağır ekonomik yaptırımlarla hedef almıştı.