Hollanda'da İstanbul Sözleşmesi ile gelen emsal karar: Sokakta tacize ilk kez para cezası kesildi
Artı Gerçek - Hollanda’da temmuz ayında İstanbul Sözleşmesi uyarınca hazırlanan ve rıza dışı tüm cinsel eylemlerin tecavüz suçu sayılmasını öngören Cinsel Suçlar Yasası uyarınca ilk kez bir kişiye 'sokakta taciz' suçlamasıyla para cezası verildi. Rotterdam'da bir kadını sokakta elle taciz etmekten suçlu bulunan 33 yaşındaki bir erkek, 100 euro para cezasına çarptırıldı. Mahkeme, suçun tekrarlanması halinde 18 euro ek ceza kesilmesine de hükmetti.
MAHKEME: SOKAKTA CİNSEL TACİZ, İNSANLARI KENDİLERİ OLMAKTAN ALIKOYUYOR
Mahkeme kararında, suçlu erkeğin söz konusu kadına "rızası olmadan ve korkutucu, acı verici, küçük düşürücü addedilebilecek bir şekilde dokunduğu" vurgulandı. Kararda, "Bir kişiyi sokaklarda bu şekilde korkutmak, insanların kamusal alanda güvensiz hissetmesine yol açıyor ve kendileri gibi davranmalarını engelliyor" denildi. Cinsel açıdan başkalarını korkutucu eylemlerin davranış değişikliğine yol açtığı vurgulanan kararda, "İnsanlar başka yerlere gidiyor, başka türlü giyinmeye veya davranmaya başlıyor. Kamusal yaşam etkileniyor" ifadeleri kullanıldı.
ÜÇ KENTTE PİLOT PROJE BAŞLATILDI
Hollanda'da kamusal alanda cinsel tacizi engelleme amaçlı yasanın nasıl uygulanacağının belirlenmesi için Rotterdam, Utrecht ve Arnhem'de pilot projeler başlatılmıştı. Bu kentlerde sivil giyimli ekipler sokaklarda görevlendirilmiş, taciz amaçlı laf atma veya doğrudan taciz gibi suçları yerinde yakalamaya çalışmıştı.
GİZLİ EKİPLERİN TOPLADIĞI KANITLAR ETKİLİ OLDU
Hollanda basınına göre, Rotterdam'da ceza ile sonuçlanan ilk davada da bu ekiplerin elde ettiği kanıtlar etkili oldu. Buna göre, kentteki ekip mahkemede, tacize maruz bırakılan kadının şok ve korku içinde erkeğe tepki göstererek olay yerinden hızla ayrıldığını anlattı.
11 DAVA DAHA VAR
Savcılar ise gazetecilere yaptıkları bilgilendirmede, yasanın temmuzda uygulanmaya başlamasından beri 14 davanın açıldığını, üçünün delil yetersizliğinden düştüğünü, diğerlerinin ise mahkeme sürecini beklediğini söyledi.
Hollanda'da 2021 yılında devlet istatistik kurumu tarafından yapılan bir ankete göre, 12-25 yaş arasındaki kadınların yüzde 67'si, bir önceki yıl sokakta tacize maruz bırakıldı. En yaygın olarak raporlanan taciz yöntemi 'laf atma' oldu.
İSTANBUL SÖZLEŞMESİ İLE HOLANDALI KADINLARA GETİRİLEN HAKLAR
Bu, Hollanda'da kamusal alanda cinsel tacizi engellemeyi hedefleyen yeni yasa çerçevesinde verilen ilk ceza oldu. Temmuz 2024'te yürürlüğe giren yeni yasa, Hollanda'nın taraf olduğu İstanbul Sözleşmesi ve Avrupa Birliği (AB) düzenlemelerine uyum sağlamak ve çoğu zaman sonuçsuz kalan cinsel istismarı önlemek amacıyla hazırlanmıştı.
Yasa ile İstanbul Sözleşmesi’nde altı çizilen “karşılıklı rıza olmadan yapılan cinsel eylemlerin ağır şekilde cezalandırılması” ilkesi hayata geçirilerek cinsel saldırı suçlarının cezası en üst düzeye çıkarılmış, internette 16 yaşından küçük çocuklara cinsel amaçlı sohbete de ceza getirilmişti. Cinsel Suçlar Yasası ile sokaktaki ve sosyal medyadaki her türlü cinsel tacizi suç kapsamına alınmış, sokakta ya da alışverişte takip, fiziksel temas ya da müstehcen yorumlar ile sosyal medya üzerinden taciz de cezaya tabi tutulmuştu. Yasanın uygulanması için 25 bin polis ve 250 savcı özel olarak eğitilmişti.
Neredeyse her gün kadın cinayetlerine, şiddet ve taciz suçlarına sahne olan Türkiye, 20 Mart 2021'de İstanbul Sözleşmesi'nden tek taraflı olarak çekilmişti. Kararda, Sözleşme'nin "eşcinselliği normalleştirmeye çalıştığı" yönündeki manipülatif iddialar etkili olmuştu. (DIŞ HABERLER, BBC Türkçe)
