ABD Temsilciler Meclisi Trump'ın azlini istedi: Piyasalar, ABD'de açıklanacak teşvik paketine odaklandı
ARTI GERÇEK - ABD Temsilciler Meclisi, dün geceki oylamayla ABD Başkanı Donald Trump için "isyana teşvik" ile suçlandığı azil soruşturması başlatılmasını kabul etti. Trump, ABD tarihinde hakkında iki kez azil soruşturması başlatılan ilk başkan oldu.
ABD Kongresi'ndeki Demokratlar, 6 Ocak'taki Kongre baskınından sorumlu tuttukları Trump'a karşı önemli bir adım attı. Görev süresinin sona ermesine bir hafta kala Temsilciler Meclisi gündemine gelen tasarıda yer alan azil maddesinde Trump, "isyana teşvik" ile suçlandı. Görevden alınması istenen tasarıda Trump, Kongre baskını öncesindeki açıklamaları dolayısıyla o gün yaşanan şiddetten sorumlu tutuldu.
Uzun bir tartışma bölümünün ardından Temsilciler Meclisi Genel Kurulunda yapılan oylamada Trump'ın "isyana teşvik" ile suçlandığı azil maddesi 197 hayır oyuna karşılık 232 evet oyu ile kabul edildi. Söz konusu azil maddesine 10 Cumhuriyetçi vekilin de evet oyu vermesi dikkati çekti.
Böylece ABD'nin 45'inci Başkanı Trump, ülke tarihinde "görevden alınması istemiyle iki kez suçlanan ilk başkan" olarak kayıtlara geçti.
ASIL YARGILAMA SENATO'DA GERÇEKLEŞECEK
Azil sürecinin asıl yargılama ayağını oluşturan ve Trump'ın suçlu olup olmadığına karar verecek olan Senato'nun, söz konusu oylamayı ne zaman yapacağı ise henüz net olarak belli değil.
Senato'daki Cumhuriyetçi Çoğunluk Lideri Mitch McConnell, son açıklamasında, Trump'ın yargılamasının yapılacağı oturumun 20 Ocak'tan önce yapılmayacağını bildirdi. Böylece Trump'ın Senato yargılamasının Joe Biden dönemine kalması kesinleşmiş oldu.
Senato'nun Trump'ı suçlu bulması için 100 senatörün en az üçte ikisinin, yani en az 67 senatörün bu yönde oy kullanması gerekiyor.
ABD medyasına yansıyan haberlere göre Senato'daki Cumhuriyetçilerin önemli bir kısmı "Trump'ın suçlu olmadığı" yönünde oy kullanmayı düşünüyor.
ABD Başkanı Trump, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ile yaptığı bir telefon görüşmesi dolayısıyla 2019 Aralık ayında Temsilciler Meclisi'nde suçlanmış, 2020 Şubat ayında Senato'daki oturumda ise aklanmıştı.
Temsilciler Meclisi'ndeki Demokratlar, Mike Pence'e anayasanın 25'inci ek maddesini devreye sokarak Trump'ı görevden alma çağrısı yapan tasarıyı da yerel saatle dün gece kabul etmişti. Pence ise söz konusu maddeyi kullanmak gibi bir niyetinin olmadığını kesin bir dille açıklamıştı.
Trump, eğer suçlu bulunursa eski başkanların faydalandığı emekli maaşı ve güvenlik hizmetinden yararlanamayacak. Ayrıca, 2024 yılındaki başkanlık seçimlerinde de tekrar yarışma şansı olmayacak.
ABD TAHVİL FAİZİ DESTEK PAKETİ BEKLENTİSİYLE YÜKSELDİ
ABD'nin yeni Başkanı Joe Biden'in yaklaşık 2 trilyon dolarlık Covid-19 yardım paketi açıklayacağına dair haberle ABD hazine tahvil faizleri yükseldi. Biden'in ekonomik destek planını bugün içinde açıklaması bekleniyor.
The Washington Post’un haberine göre, seçilmiş Başkan Biden’ın yardımcıları, bu bilgiyi Kongre üyeleriyle yaptıkları görüşmelerde aktardı. Gazetenin, konuya yakın kaynaklarına dayandırdığı haberde, Biden’ın açıklayacağı destek paketi, Amerikalılar’a doğrudan 2 bin dolarlık yardımı da kapsayacak.
Biden, daha önce yaptığı açıklamalarda, ülke genelinde daha fazla ekonomik desteğe gereksinim olduğunu vurgulamış ve bu nedenle öncelikleri arasında yeni bir yardım paketinin bulunduğunu vurgulamıştı. Biden, geçen cuma günü yaptığı açıklamada da, birkaç trilyon doları bulması beklenen yeni destek paketinin, işsizlik sigortası ödemelerinin genişletilmesini ve kent ve eyalet yönetimlerine de milyarlarca dolarlık yardım verilmesini içerdiğini duyurmuştu.
DOLAR, 7,40'LI SEVİYELERDEN İŞLEM GÖRÜYOR
Dolar/TL, geçen haftaki 7,3'lü seviyelerden 7,5'e doğru yükseldikten sonra ABD tahvil getirilerinin yükselişin durmasıyla yeniden 7,4 etrafında işlem görüyor.
Türkiye'de salgının başlangıcından bu yana 23 binden fazla kişinin ölümüne yol açan koronavirüse karşı dün Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ve Bilim Kurulu üyeleri ile başlayan aşılama bugün sağlık çalışanlarıyla devam edecek. Piyasada salgını zayıflatacak ya da ortadan kaldırabilecek ölçüde aşılamanın zamanlaması izleniyor.
Kasım ayı başından beri pozitif ayrışma görülen TL haftanın ilk iki işlem gününde belirgin bir negatif ayrışma yaşanması da piyasada yakından takip ediliyordu. ABD'de faizlerin beklentilerden önce artabileceği beklentileri sonrası negatif ayrışma ile birlikte görülen değer kaybı dün durdu. ABD'nin 10 yıllık Hazine tahvil getirilerindeki yükseliş yıl başından bu yana 19 baz puanı buldu. ABD'de başkan seçilen Joe Biden'ın daha fazla borçlanarak harcamaları artırma politikasının Demokrat Parti kontrolündeki Kongre'den geçeceğini fiyatlayan yatırımcılar bir taraftan da Fed'in tahvil alımlarının ne zaman sona ereceğini tahmin etmeye çalışıyorlar. Fed yaptığı tahvil alımlarıyla ABD Hazine tahvil piyasasının başlıca destekleyicisi konumunda.
YEŞİLADA: YILIN İLK SÜRPRİZİ TAHVİL FAİZLERİNDEKİ ARTIŞ
İstanbul Analytics'ten Atilla Yeşilada, "Piyasalar açısından senenin ilk sürprizi, ABD gösterge 10 yıllık tahvil faizinin yüzde 1'i aşması ve tüm beklentilerin tersine dolar endeksinin bir haftada yüzde 2 civarında değer kazanması oldu" diyerek, şu değerlendirmede bulundu:
"Eğer bu çifte yükseliş trend teşkil ediyorsa, Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler için ne anlama geleceğini tekrarlayalım: Sadece geçen sene dış borçlarına 3,5 trilyon dolar ekleyen ve bu sene 850 milyar dolar gibi bir itfa takvimi olan gelişmekte olan ülkelerden mali yapısı kırılgan devletler ve çok borçlu şirketler temerrüt/iflasa sürüklenir. Fakat, biz ABD faizleri ve dolar endeksinin ardında yatan trendlere bakarak, henüz kaygı yok diyoruz."
Bankacılar, bugün iç piyasada TCMB haftalık para ve banka, menkul kıymet ve rezerv verileri takip edilecek. Öncü verilerden bankacıların yaptığı hesaplama rezervlerde sınırlı düşüş döviz hesaplarında sınırlı artış tahvil piyasasına yabancı girişinin devamı olacağını gösteriyor.
Kur geçen hafta canlı risk iştahı ile Ağustos 2020'den beri en düşük olan 7,24 seviyesine kadar gerilese de, bu seviyeleri koruyamadı ve haftayı 7,35'in hemen üzerinde tamamladı.
Dolar/TL'deki yükseliş bu haftanın ilk günlerinde daha da belirginleşti. Kur hafta başında 7;5245'e kadar yükseldikten sonra 7,4'e doğru gerilemiş durumda. Euro ise 9,02 seviyesinde.
LOKALLERDE DOLARİZASYONDAN DÖNÜŞ BAŞLAMADI
TCMB verilerine göre bir ay vadeye kadar TL mevduat getirileri yüzde 16;07'ye, üç ay vadeye kadar mevduat getirileri yüzde 18,08'e yükseldi.
Yabancı girişlerine rağmen lokallerin altın ve döviz mevduatlarında ekonomi yönetimindeki değişim sonrasında 12 milyar dolarlık artış olduğuna dikkat çeken Ekonomist Cevdet Akçay geçen haftaki bir konuşmasında ekonomide ilk yapılması gerekenin dedolarizasyon olduğunu belirtiyor.
TCMB'nin son iki yılda 130 milyar dolarlık rezerv kaybında önemli bir etkisi bulunan dolarizasyonda henüz çözülme olmaması piyasalarda önemli bir endişe olarak takip edilmeye devam ediliyor.
Öte yandan, TCMB kaybettiği rezervlerini sınırlı olarak reeskont kredileri dönüşlerinden ve daha önce açıkladığı üzere BOTAŞ'a yaptığı satışları azaltarak yerine koymaya başladı. Bankacılar, aralık ayı başında 2014'ten beri döviz ihtiyaçlarını TCMB ve Hazine'den sağlayan enerji ithalatçı kurumların döviz ihtiyaçları için piyasaya fiyat sormaya başladığını belirtmişlerdi.
Bilkent Üniversitesi öğretim üyesi, TCMB eski Başekonomisti Profesör Hakan Kara, Twitter paylaşımında geçen yıl TCMB'nin reeskont kredileri yolu ile ihracatçıdan 23 milyar dolar aldığını BOTAŞ'a ise 6 milyar sattığını hatırlatarak, "(TCMB) bu şekilde nette 17 milyar dolar döviz biriktirmesi gerekirken kamu bankalarına arka kapıdan yapılan satışlar net rezervleri hızla eritmişti" diyerek şöyle devam etti:
"Son iki aydır bu strateji değişti. Kamu bankalarına satış kesildi, BOTAŞ'a satış çok cüzi düzeyde. İhracat reeskont kredisi aracılığıyla ise döviz alımları sürüyor. BOTAŞ'a satış son iki ay gibi sınırlı kalırsa 2021'de bu kanallardan 20 milyar dolar net rezerv birikebilir."
Türkiye'nin beş yıllık kredi iflas takası primi (CDS) ekonomi yönetimindeki değişim öncesi işlem gördüğü 570 baz puandan 300 baz puanın altına kadar geldikten sonra bugün 317/325 seviyesinde. Piyasadaki genel beklenti, Hazine'nin yılın ilk haftalarında CDS'lerde 300 baz puanın altına düşüş ile birlikte uluslararası piyasalarda bir eurobond ihracına çıkması yönünde.
