Enflasyon Araştırma Grubu: Aralık enflasyonu yüzde 4,08; 2020 enflasyonu yüzde 36,72
ARTI GERÇEK - Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) enflasyon ölçümüne alternatif olarak Prof. Dr. Veysel Ulusoy tarafından yönetilen Enflasyon Araştırma Grubu'nun (ENAG) hesaplamalarına göre, aralık ayı enflasyon oranı yüzde 4,08 ve 2020 yılı enflasyon oranı ise 36,72 oldu.
Enflasyon Araştırma Grubu Raporu:
— ENAG (@ENAGRUP) January 4, 2021
Aralık ayı enflasyon oranı: %4.08
2020 yılı enflasyon oranı: %36.72
Haber Bültenleri için: https://t.co/dSKjyUGYOQ
TÜİK tarafından bugün açıklanan verilere göre, enflasyon aralık ayında aylık bazda yüzde 1,25, yıllık bazda ise yüzde 14,6 arttı. 2020 enflasyonu da yüzde 14,60 olarak açıklandı.
ENAG'dan yapılan açıklamada şu değerlendirmeler yer aldı:
"ENAGrup Tüketici Fiyat Endeksi (E-TÜFE) kasım ayında yüzde 4,08 arttı Aralık 2020 dönemi (30.11.2020 – 31.12.2020) günlük fiyat değişimlerinden elde edilen ENAGrup Fiyat Endeksi aylık bazda yüzde 4,08 arttı.
TÜİK alt grupları gösterge olarak alındığında en çok aylık düşüş yüzde -0,46 ile konut, en fazla yükseliş ise yüzde 17,58 ile ulaştırma kaleminde gerçekleşmiştir. Ulaştırma ile özellikle uzaktan eğitim harcamalarının da içinde bulunduğu eğlence ve kültür harcama gruplarının fiyat artışlarının enflasyonu sürükleyen ürün grupları olduğu açıkça görülmektedir. Fiyatlardaki gün ve ay-içi oynaklığa bakıldığında, en büyük değişimin sırasıyla ulaştırma, eğlence ve kültür ile çeşitli mal ve hizmetlerde görülmektedir.
ENAG-özellikli ürün grubu enflasyon hesaplamasına göre, aralık ayında en fazla düşüş yaşanan grup yüzde 5,94 ile Hhırdavat, en fazla yükseliş görülen grup ise yüzde 27,70 ile araç ve yedek parça ürün grubunda olmuştur. TÜİK ana harcama grubunda yaptığımız gibi, ENAG alt-grup enflasyon oranlarında da ortalama başına düşen standart sapma ölçüsünü, diğer bir ifadeyle değişim katsayısını da hesapladığımızda (mavi-sağ grafik) ortalama başına oynaklığın oldukça yüksek gerçekleştiğini görmekteyiz."
Enflasyon Araştırma Grubu, ENAGrup 2020 yılı enflasyon oranını yüzde 36,72 olarak tahmin etti.
Açıklamada şu değerlendirmeler yer aldı:
"Merkez Bankası, TÜİK ve IMF verileri kullanılarak oluşturulan ekonometrik modellerin, özellikle yaşadığımız şokların etkisini de içine alan bir yapıda uygulaması ile elde edilen sonuçlara göre,
- 2018 yılının ikinci çeyreğinde yaşanmaya başlayan ekonomik durgunluğun üçüncü çeyrekte döviz şoku ile birleşmesi, 2020 yılında yaşanan yüksek enflasyonu etkileyen temel faktörler oldu. Öyle ki, şokun etkisinin dördüncü çeyrekte de devam etmesi fiyatları kalıcı bir şekilde yukarı taşımıştır ve yapışkan bir özelliğe büründürmüştür.
- 2019 yılındaki zayıf ekonomik büyüme performansın beraberinde gelen maliyet ve talep şoku yıl boyunca devam etmiştir. Özellikle, yaşanan döviz şokunun yüzde 80’inin üçüncü ve dördüncü çeyrekte TÜFE’ye yansıdığı gerçeğiyle 2019 yılının enflasyon oranı son yılların en yükseğine erişmiş ve son 20 yılda tecrübe edilmeyen bir oranda gerçekleşmiştir.
- Döviz geçişkenliğinin nispi olarak yavaşladığı 2020 yılının ilk çeyreğinde bu sefer de üretim açığının (reel GSYH’nın potansiyelinden farkı) etkilediği yeni bir kırılganlık ortaya çıkmış, Covid-19 sağlık krizi nedeniyle de daha derinleşmiştir. Buna Merkez Bankası faiz kararlarındaki yanlış zamanlamanın yarattığı döviz şoku eklenmiş ve sonuçta yüksek bir oranda enflasyon oranı ile 2020 yılı tamamlanmıştır."
