'Made in Turkey' damgasına geçit yok: Suudi Arabistan'dan Türk mallarına ambargo
Riyad yönetimi, Körfez Bölgesi’nde yalnız kalan Katar’a olan desteği, Suriye’deki operasyonları ve Mısır’a yönelik sert açıklamaları ile uzun zamandır Ankara ile bağını neredeyse koparmış durumdaydı. Bu duruma Kaşıkçı Cinayeti ve ardından yaşanan diğer gelişmeler eklendi.
Türkiye ile Suudi Arabistan arasındaki ticaret son birkaç yıldır düşüş içerisinde. Bazı Türk ürünleri hatta Türk dizileri bile Suudi Arabistan’da gayri resmi olarak protestolara hedef oluyor. Son birkaç haftadır yaşanan gelişmeler ise Riyad yönetiminin Türkiye’yle ekonomik bağını kopartacak cinsten.
İstanbul Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği’nin eski Başkanı Zekeriya Mete’ydi. Geçtiğimiz hafta Zekeriya Mete, Türkiye'dei hracatçıların kendisini arayarak yardım istediğini söyledi.
TİCARET BAKANLIĞI'NA ÇAĞIRIP 'TÜRKİYE'DEN MAL ALMAYIN' DENİLMİŞ
Dünya gazetesinde Kerim Ülker imzasıyla yer alan haberde, şu bilgiler yer aldı:
"Yaşadıklarına ilişkin çözüm arayan Türk şirketinin sahibi ve yöneticisi iş kadını ile bizzat görüştüm. 30 yıla yakın zamandır Ortadoğu’ya ürün sattıklarını söyleyen iş kadını, yaşadıklarını şu sözlerle anlatıyor:
"Son günlerde Suudi Arabistan’daki müşterilerimizden bazı şikayetler duymaya başladık. Suudi Arabistan Ticaret Bakanlığı’na çağrılan müşterilerimize bir daha Türkiye’den mal almayın denilmiş. Hatta resmi imza aldıklarını söylüyorlar. Dünya Ticaret Örgütü yaptırımları nedeniyle bunu resmi olarak açıklamıyorlar ancak Türk ürünü almaktan vazgeçmelerini Suudiler, kendi iş insanlarına söylemeye başladı.
Eğer imzalamazsa veya imzaya rağmen ürün alırlarsa yaptırım uygulanacağı ifade edilmiş. Sadece hammadde ile değil, mobilya, gıda, tarım gibi ürünler satıyoruz. Tamamında aynı sıkıntıyı yaşamaya başladık. Türk malı almayacaksınız demişler. Menşei şahadetnameleri nedeniyle örneğin Almanya üzerinden satış da yapamıyoruz. ‘Made in Turkey’ damgalı ürün istemiyorlar."
Görüştüğüm bir başka iş insanı ise Suudi şirketlerin Türkiye şirketlerine Türkiye’nin dışında üretim yapmalarını öneriyor. Bununla ilgili henüz tam Bakanlık düzeyinde olarak resmi bir yazışma yok.
ÜST DÜZEY TÜRK PERSONELİN SÖZLEŞMELERİ FESHEDİLİYOR
Gelen şikayetler üzerine de İstanbul İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği üyelerine şu açıklamada bulunmuş:
"Ticaret Bakanlığı Uluslararası Anlaşmalar ve Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü’nden alınan yazıya atıfla; Türkiye İhracatçılar Meclisi’nden alınan yazıda, son zamanlarda Suudi Arabistan’a ihracat yapan, bu ülkede faaliyet gösteren firmalarımızı ve vatandaşlarımızı hedef alan uygulamalarda artış olduğuna, ihraç ürünlerimizin gümrük işlemlerinin yavaşlatılmasından, Suudi Arabistan’daki kamu şirketlerinde görevli üst düzey Türk personelin sözleşmelerinin feshedilmesine kadar geniş bir alanda, Suudi makamlarca kasıtlı olarak yapıldığı değerlendirilen uygulamaların söz konusu olduğuna, bozulma riski yüksek olan yaş meyve ve sebzelerin ihracatının da olumsuz etkilendiğine dair bildirimlerin sıkça taraflarına ulaştığının ifade edildiği bildirilmektedir."
SUUDİ İSTİHBARATI BANKA TRANSFERLERİNİ İZLİYOR
Suudi Arabistan ile yaşanan sıkıntıyı Körfez Bölgesi ile çalışan önemli bir hukuk firmasına sordum.
Firmanın sahibi olan avukat, "Geçmişte Suudiler kolaylıkla Türkiye’de gayrimenkul alımı yapıyorlardı. Şimdi ise neredeyse imkansız. Suudi Arabistan’ın en zengin isimlerinden bir iş insanı geçmiş yıllarda İstanbul’da önemli bir projenin büyük bir kısmını toplu olarak satın almıştı. Bu sorunlar başladığından beri artık Türkiye’de yatırım yapamıyor. Hatta tatil için geldiğinde Suudi İstihbarat Örgütü Ri’asat Al-Istikhbarat Al-Amah, Suudi milyarderin banka transferini Dışişleri Bakanlığı’na bildirmiş.
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı da birkaç bin doların neden Türkiye’ye gönderildiğini sorguluyor. Düşünün, eskiden 100 milyonlarca dolar gönderirken ses çıkarılmazdı. Şimdi ise birkaç bin doların hesabını soruyorlar. Türkiye’ye yatırım yapmalarını engelliyorlar" diyor."
