Türkiye'nin elinde 2,8 milyar dolarlık ABD Hazine tahvili var
ARTI GERÇEK - ABD Merkez Bankası (Fed), yabancı merkez bankalarının koronavirüs krizi süresince ABD Doları'na erişimini sağlayacak bir imkan başlattı. Dün duyurulan uygulamaya göre, yabancı merkez bankaları ellerindeki ABD Hazine tahvilleri karşılığında gecelik dolar alabilecek. Programın 6 Nisan tarihinde devreye girmesi ve en az altı ay boyunca sürmesi hedefleniyor.
Fed’den yapılan açıklamada, bu imkan ile dolar takas imkanına sahip olmayan ülkelerin de dolara erişim sağlayabileceğine dikkat çekilerek, "Bu imkan menkul kıymetlerin açık piyasada satışı dışında alternatif ancak geçici bir ABD doları kaynağı oluşturarak, ABD Hazine tahvili piyasasının sorunsuz işlemesine yardımcı olacak" ifadesine yer verildi.
FED GEÇTİĞİMİZ GÜNLERDE BİR SWAP HATTI KURMUŞTU
Fed ilk olarak Avrupa, Japonya, Kanada, İsviçre ve İngiltere merkez bankarıyla swap hattı kurmuş, daha sonra Singapur, Güney Kore, Brezilya, İsveç, Avustralya, Yeni Zelanda, Meksika, Norveç ve Danimarka merkez bankalarını da hatta dahil etmişti.
Tüm dünyada merkez bankaları, koronavirüsün ekonomiye etkileriyle mücadele için geçen haftalarda art arda parasal genişleyici önlemler açıkladı.
ABD'li politika yapıcılar, dolar likiditesinin hem içeride hem de yurt dışında sıkışma sinyalleri vermeye başlamasıyla birlikte harekete geçti. Fed'in sınırsız varlık alımları taahhüdünde bulunarak piyasalara likidite desteği mesajı verirken, yeni swap hatlarıyla büyük merkez bankalarına kısa vadeli dolar arzı sağlama adımı, dikkatleri küresel tahvil stoklarına çevirdi.
ÇİN VE JAPONYA'NIN STOKLARI 10 ÜLKENİN TOPLAM STOĞUNUN YÜZDE 35'İ
Tüm dünyada 6,8 trilyon doların üzerinde ABD Hazine tahvilleri var.
En fazla ABD tahvili tutan ülkelerin başında, Bloomberg tarafından derlenen verilere göre, Fed'in ardından 2,397 trilyon dolar ile Japonya, ve sonrasında 1,212 trilyon dolar ile Çin geliyor. İki Asya devinin toplamı, en fazla tahvile sahip 10 ülkenin toplam stokunun yüzde 35'ini oluşturuyor.
İngiltere, Japonya ve Çin'in ardından 372,7 milyar dolar ile dördüncü sırada geliyor. İngiltere'yi 283,3 milyar dolar ile Brezilya, 271,4 milyar dolar ile İrlanda, 255,2 milyar dolar ile Lüksemburg, 238,1 milyar dolar ile İsviçre, 229,6 milyar dolar ile Hong Kong ve 216,1 milyar dolar ile Cayman takip ediyor.
Fed de dahil olmak üzere ilk 10 ülkenin toplam stoku Ocak 2020 itibarıyla 6,554 trilyon dolar seviyesinde. Tüm ABD tahvili stoku ise Ocak 2015 ile Ocak 2020 arasında 6,219 trilyon dolardan 638 milyar dolar artışla 6,857 trilyon dolara yükseldi.
TÜRKİYE, GEÇTİĞİMİZ YIL ABD TAHVİLİ STOKLARINI AZALTMIŞTI
Türkiye'de ise Ocak 2020 itibarıyla 2,8 milyar dolarlık ABD Hazine tahvili stoku bulunuyor. Söz konusu miktar Ocak 2015'te 82,4 milyar dolar seviyesindeydi.
Geçen yıl ABD ile Türkiye arasındaki ilişkilerin gerilmesiyle birlikte Türkiye, ABD tahvili stoklarını eritmişti. ABD'nin Türkiye'yi bazı ürünlerin ABD'ye gümrüksüz girişine imkan sağlayan Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi'nden (GTS) çıkarması gerilimde etkili olmuştu. Daha sonra, Türkiye'nin Rusya’dan S-400 alımı konusunda ABD ile uzun süren tartışmalar yaşanmıştı. Ankara ile Wasington arasında artan siyasi sorunlar nedeniyle, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), elindeki ABD tahvili miktarını sert biçimde azaltmıştı.
Fed'in dün aldığı karardan en çok Çin, Japonya, İngiltere ve Brezilya gibi ülkelerin faydalanması bekleniyor. Son bir yılda çok büyük oranda ABD tahvilini elinden çıkaran Türkiye'nin bu alandaki imkanları çok sınırlı kalıyor.
