1 Mayıs'ın Türkçedeki ilk şiiri: Ey işçi, boynundan esaret bağını parçala, kes at!

1 Mayıs Uluslararası Birlik, Mücadele ve Dayanışma günü tüm dünyada emekçilerin taleplerini dile getirdiği, meydanlarda insan yaşam isteklerini haykırdığı bir gün olarak emeğin sayfasında önemli bir yere sahip olurken, Türkiye’de de 1 Mayıs’ın ilk şiirini yazan şair Yaşar Nezihe Bükülmez, bu önemli günde unutulmuyor.

Osmanlı döneminde 1882’de İstanbul’da doğan Yaşar Nezihe Bükülmez, bu topraklarda 1 Mayıs’a dair şiir yazan ilk kişi olarak biliniyor.

1896 ile 1953 yılları arasında, dönemin aktif edebiyatçılarından olarak bilinen Bükülmez, eserlerinde yoksulluğu ve işçi hareketlerini desteklemesinden ötürü toplumcu bir şair olarak tanınıyor.

Dönemin kadın şairleri arasında farklı bir yer bulan ve 1971’de İstanbul’da yaşamını yitiren Bükülmez’in 1923 yılı Haziran ayında yayınlanan şiiri, 1 Mayıs ile ilgili ilk Türkçe şiir olarak kabul edilir.

1 Mayıs 1921

Tüm Türkiye’de emekçilerin 1 Mayıs Birlik, Mücadele ve Dayanışma günü vesilesiyle taleplerini haykırdığı bugün, işçi sınıfının şairi olarak anılan Bükülmez’ın 1 Mayıs için kaleme aldığı şiirini aktarıyoruz:

"Ey işçi…

Bugün hür yaşamak hakkı seninken

Patronlar o hakkı senin almışlar elinden.

Sa’yınla edersin de "tufeyli"leri zengin

Kalbinde niçin yok ona karşı yine bir kin?

Rahat yaşıyor, işçi onun emrine münkâd;

Lakin seni fakr etmede günden güne berbâd.

Zenginlere pay verme, yazıktır emeğinden.

Azm et de esaret bağı kopsun bileğinden.

Sen boynunu kaldır ki onun boynu bükülsün.

Bir parça da evlatlarının çehresi gülsün.

Ey işçi…

Mayıs birde bu birleşme gününde

Bişüphe bugün kalmadı bir mâni önünde…

Baştanbaşa işte koca dünya hareketsiz;

Yıllarca bu birlikte devam eyleyiniz siz.

Patron da fakir işçilerin kadrini bilsin

Ta’zim ile, hürmetle sana başlar eğilsin.

Dün sen çalışırken bu cihan böyle değildi.

Bak fabrikalar uykuya dalmış gibi şimdi.

Herkes yaya kaldı ne tren var ne tramvay

Sen bunları hep kendin için şan-ü şeref say

Bir gün bırakınca işi halk şaşkına döndü

Ses kalmadı, her velvele bir mum gibi söndü

Sayende saadetlere mazhar beşeriyet;

Sen olmasan etmezdi teali medeniyet

Boynundan esaret bağını parçala, kes, at!

Kuvvettedir hak, hakkını haksızlara anlat"

(HABER MERKEZİ)