12 bin turist rehberi 15 aydır çalışamıyor: Umutsuzuz, önümüzü göremiyoruz

İktidarın pandemi dönemindeki yetersiz desteklerinin yanı sıra bu destek paketlerinde hiç yer almayan meslek gruplarından biri de turist rehberleri. 15 aydır işsiz olan 12 bin turist rehberleri arasında ailelerin yanına dönmek zorunda kalan, tarım işçisi olarak Anadolu'ya çalışmaya gidenler de var.

Ankara Turist Rehberleri Odası Başkan Yardımcısı Betigül Öz ve turist rehberi Yeşim Sakgün, 12 bin tur rehberinin pandemide yaşadığı zorlukları ANKA'ya anlattı.

10 Mart 2020'den bugüne kadar bir yılı aşkın bir süredir çalışamadıklarını ifade eden Öz, turist rehberlerine verilen kredilerin de ödenmesinde ciddi sorunlar yaşandığını söyledi.

'MEVSİMLİK ÇALIŞAN İŞÇİLER GİBİYİZ'

Öz, "Kredi alanların da en büyük sorunu 'Bunları nasıl geri ödeyeceğiz?' sorusu oldu. Turizm; altı ay çalışan, diğer kalan altı ayda da kazanmış olduklarını tüketen, aylara bu şekilde yayan bir meslek grubudur. Yani neredeyse mevsimlik olarak çalışan işçi gibiyiz. 480-500 kadar eylemli rehberimiz var ve bunların hepsi çocuk okutuyor, ev kiraları var, ev bakıyorlar... Birebir meslekleri bu. Yani turist rehberliği bir hobi değildir. Turist rehberliği yan gelir elde edilecek bir meslek değildir. Bu, bir meslektir" diye konuştu.

'HİBE KREDİSİ TALEP EDİYORUZ'

"12 bin kişi turist rehberliğinden ekmek yiyor. 12 bin kişi şu anda Mart 2020'den beri tamamen işsiz. Yan iş yapacak ya da bir anda iş kolunu başka bir şeye çevirecek gibi bir imkanı olmadı kimsenin" diyen Öz, şöyle devam etti:

"Bu insanların bir kısmı kirada oturuyorsa evlerini bıraktılar. Ailesinin, annesinin babasının evlerine gittiler. Bir kısmı tercüme yapıyor. Tabii o iş de oldukça az. Çocukları özel okulda olanlar çocuklarını okullarından aldılar. Ankara'da, büyük şehirlerde oturan bazı arkadaşlarımız köy gibi yerlere gittiler. Hatta bir arkadaşımız mevsimine göre Karadeniz'e, İç Anadolu'ya tarım işçisi olarak gidiyor.

Rehber arkadaşlarımıza can suyu olacak gibi öncelikle hibe kredi talep ediyoruz. Bir bankadan kredi almakla bu işin çözülemeyeceğini gördük. Çünkü geri ödemesi geldiği zaman, arkadaşlarımızın yine işi yok ve yine ödeyemiyor. O da olmadığı takdirde uzun vadeye yayılmış daha düşük faizli, ödemesi kolay bir paket içerisinde olmak istiyoruz. Turizm sektörüne aşı konusunda bir öncelik verilmişti. Aşı çıkmayan arkadaşlarımız var. Aşının biraz daha hızlandırılmasını istiyoruz."

TURİST REHBERİ: ÇOCUĞUMLA AİLEMİN EVİNE GEÇTİM

2013 yılından beri profesyonel olarak turist rehberliği yaptığını ve pandemi nedeniyle 15 aydır işsiz olduğunu belirten Yeşim Sakgün ise şunları söyledi:

"2013 yılından beri aktif olarak turist rehberliği yapıyorum. Bu süreç bizi çok yordu, üzdü. 2020 Mart ayında son turumuzu yaptık. Bugün itibariyle 15 aydır çalışmıyoruz. Benim gibi birçok arkadaşım da sadece turist rehberliği işiyle geçimini sağlıyor. Evimi kapatmak zorunda kaldım, çocuğumu alıp annemlerin yanına geçtim. Arkadaşlarımızdan da bulabilenler küçük işler buldular, bulamayanlar da çok büyük zorluklar çektiler. Bütün dünya gibi biz de Türkiye olarak hazırlıksız yakalandık ve elimizde avucumuzda ne varsa bu süreçte eridi. Az bir şey destek aldık. Alan arkadaşlarımız da bunun geri ödemesine başladılar. İnanın çok zorlanıyorlar. Çünkü bir gelirimiz yok. 15 aydır geliri olmayan bir insan geri ödemeyi nasıl yapar siz düşünün. Tek ümidimiz haziran ayı itibariyle turizm sezonunun tekrardan açılması. 

'UMUTSUZUZ ÖNÜMÜZÜ GÖREMİYORUZ'

Bazı arkadaşlarımıza 10 bin lira kredi çıktı. Bazı arkadaşlarımıza 5 bin lira çıktı, bazılarına hiç çıkmadı. Bu süreçte bu miktarlar bize yetmedi. Öğrencisi olan arkadaşlarımız var, evi kira olanlar var. Böyle olunca da bu miktar çoktan eridi gitti. Bu sebepten dolayı da biz turizm neferleri olarak mümkünse hibe şeklinde istiyoruz ya da daha kolay bir ödeme programı istiyoruz.

Umutsuzuz. Önümüzü göremiyoruz. Bir kısım arkadaşlarımız aşılarını oldular, bekleme içerisindeyiz ama tüm Türkiye aşılarını olmadan dışarıdan turist geleceğini ya da iç turizmin hareketlenebileceğini düşünmüyoruz açıkçası. Evini barkını dağıtan, ailesini dağıtan, hatta intihar eden bir arkadaşımız oldu. Mutlaka tüm sektörler kötü etkilenmiştir ama bizim gibi sezonluk çalışan ve bunu 12 aya yaymak durumunda olan insanlar için çok çok daha zor oldu."