Yemeksepeti işçisi Can Çırak: Giderlerimiz kadar gelirimiz yok

Yağmur KAYA

+GERÇEK- Yemeksepeti kuryelerinin yüzde 17’lik zam dayatmasına karşı başlattığı eylem 5’inci gününde şirketin genel müdürlüğü önünde devam etti. Maaşlarının net 5 bin 500 olması yönünde talepte bulunan işçiler, teklif ettikleri zam yapılmadığı müddetçe eylemlerine devam edeceklerini söylüyor. İşçiler, yurttaşlara Yemeksepeti’nden sipariş verilmemesi yönünde ise yurttaşlara çağrıda bulunuyor. 

Yemeksepeti kuryeleri, düşük zam haklarını alabilmek için eylemlerine devam ediyor. 5’inci gününde İstanbul Levent’te bulunan Yemeksepeti Müdürlüğü önüne gelen yüzlerce işçi, tıpkı düşük zamma karşı günlerdir eylem yapan Migros Depo işçileri gibi yaptıkları eylemin bir "Ekmek ve onur" davası olduğunu söylüyor. 

Eylemde, işçiler hep bir ağızdan "Çocuklar inanın" şarkısı okuyor, davul zurna çalınarak hep birlikte omuz omuza halaylara, horonlara duruyor; bu fillere "Bu daha başlangıç mücadeleye devam", "İşçiler burada yönetim nerede", "Sefalet zammını al başına çal" sloganları eşlik ediyor. Güneşli ama bir o kadar soğuk bir İstanbul gününde hem İstanbul’un birçok ilçesinden hem de birçok şehirden gelen işçiler, "Sefalet zammını kabul etmeyeceklerini" her seferinde onlarca katlı dev bir plaza içinde bulunan iş sahiplerine haykırıyor. Her yaştan insanın çalıştığı Yemeksepeti şirketinde her bir insanın ekonomik koşulları aynı. Ev kirası, yüksek faturalar, okula gönderilen çocuklar, artık haftada bir yapılan mutfak alış verişleri… 

Yemeksepeti’nde 6 yıldır çalıştığını söyleyen 31 yaşındaki Can Çırak, dün söyleşi yaptığımız Migros Depo işçisi Bekir gibi evladının ihtiyaçlarını karşılamadığından bahsediyor. Kızının 4 yaşında olduğunu ve bir oyuncak dahi alamadığını söyleyen Çırak, 3 bin lira ev kirası ödediğini vurguluyor. "Giderlerimiz olduğu kadar gelirimiz yok" diyen Çırak, 2022 yılı asgari ücretini için "Keşke zam yapılmasaydı daha iyiydi. Bir yapıp 10 aldılar" diyor. 

‘PAKET PRİMLERİMDEN KESMİŞLER’

Çırak, "Asgari ücerete tabiî kaldık. Bu sene aldığım parayı geçen sene mesaisiz alıyordum. Yani mesai yapmadan primi bile koymadan bu parayı alabiliyordum.  Geçen sene 5 bin lira para alıyordum. Ama şimdi bu ay elime geçen para 4 bin 600 lira. Asgari ücret 4 bin 250 lira. Benim paket primlerimden kesmişler. Ve biz kar demedik, kış demedik çalıştık" diyor. 

Mesai ücretinin 28 lira yatırılması gerekirken bu ay 23 lira yatırıldığını ifade eden Çırak, düşük zammın yanında mesai ücretinin bile kesildiğini dile getiriyor. "Bu nedenle bu kadar insan ayaklandı" diyen Çırak, işçilerin bir an önce haklarının yerine getirilmesi talebinde bulunuyor. 

‘GERİYE KALAN 3 HAFTA MUTFAK İHTİYAÇLARIMIZI ALAMIYORUZ’ 

Çırak içinde bulunduğu ekonomik çıkmazı şu sözlerle anlatıyor: 

"3 bin lira ev kirası ödüyorum. Aylık fatura giderlerim bin 500 lira. Yani ben her ay ekside gidiyorum. Telefon faturamız var, mutfak ihtiyacımız var. Mutfak ihtiyacını bir hafta alabiliyoruz. Geriye kalan 3 hafta mutfak ihtiyacımızı alamıyoruz."

Çırak, şirketin aylık 975 liralık yemek kartı verdiğini ancak aldığı maaşın hayatını sürdürmesine yetmediği için bu yemek kartını mutfak ihtiyaçları için harcadığını vurguluyor. "975 lirayla gidip iki poşetle çıkıyorsun" diyen Çırak, yemek kartını mutfak ihtiyacı için harcadığından çalışma saatlerinde yemek yiyemediğini belirtiyor. 

"Moto kuryelik zor bir meslek mi?" soruma Çırak şu sözlerle cevap veriyor:

"Bakın ben başımdan geçen bir olayı anlatayım. Sokak arasından çıkarken bir sürücü 80 kilometre kızla bana çarptı. Gözümü 250-300 metre ilerde açtım. Sol ayağımda iki kırık meydana geldi. Evde 3 ay yattım. Bir kişi bile çıkıp ‘oğlum iyi misin?’ demedi. Baktım artık paraya ihtiyacım var, çalışmam lazım. İşe gelmek için iş yeri şefine aradım.  ‘geleyim çalışayım, bu şekilde çalışırım’.  ‘doktora görün’ dedi. Yatağımdan kalkıp doktora geldim doktor bana onay vermedi çalışmak için. Hiçbir şekilde arkamızda durmuyorlar. Kaza yaptığımda eşim 3 ay boyunca baktı. Biri evime gelip geçmiş olsun diye soran olmadı. Biz bunlardan şikayetçiyiz.

‘ÇOCUĞUMA OYUNCAK ALAMIYORUM’

Biz sabahtan akşama kadar kelle koltukta çalışıyoruz.  Yollarda canımızı veriyoruz. Gördüğümüz muamele inanın çok kötü. Şapkayı önlerine koyup düşünmeleri lazım. Ama maalesef insanlar bizleri nasıl geçinecek, ay sonunu nasıl getirecek diye düşünmüyor. Ben çocuğuma oyuncak alamıyorum. Almam için ekstra iş yapmam lazım. İkinci bir iş yapmam için çocuğumu görmemem lazım. Sosyal medya hesaplarında görüyorum. ‘bunlar da şımardı’, ‘işten çıkarın şunları’ diye yorum yapıyorlar. Arkadaşlar ekmek parası peşindeyiz. Asgari ücrete bu işi yapabilecekler varsa gelip moto kuryelik yapsınlar. Karda düşüp ayağını kıran arkadaşlarımız oldu. Biz kar kış demeden paket taşıyoruz insanlara. Bunları göz önüne koymaları lazım. Kimse umursamıyor."