Depremden etkilenen binaları inceleyen uzman: Sismik izolatör her binaya uygulanacak bir teknik değil
Artı Gerçek - Van YYÜ Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü akademisyenlerinden oluşan 5 kişilik ekip, depremden etkilenen illerde binalardaki hasar durumunu inceledi.
İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Barış Erdil, gittikleri tüm bölgelerde yapılan hataların hemen hemen benzer olduğunu gördüklerini söyledi.
Maraş ve Malatya'da sismik izolatör kullanılan hastanelerde de inceleme yaptıklarını belirten Doç. Dr. Erdil, "Biz bölgede Kahramanmaraş Necip Fazıl Şehir Hastanesi ve Doğanşehir Şehit Esra Köse Başaran Devlet Hastanesi'nde inceleme yaptık. Bu ikisinde de sismik izolatör kullanıldığı söylendi” diyerek, “Ön tespitini yapıp inceleme yaptık. O sismik izolatörler çalışmış. Kahramanmaraş'taki inşaat halinde, ama sismik izolatörlerin çalıştığını depremin binaya önemli bir etkisinin olmadığını gördük" dedi.
Doğanşehir Devlet Hastanesi'nde ise uygulamada bazı hatalar yapıldığını belirten Doç. Dr. Erdil, şunları söyledi:
"Doğanşehir'e geldiğimizde maalesef uygulamada hata yapılmış. Sismik izolatörden kaynaklı değil. İzolatör koyduğunuz zaman binanın salınımına biraz izin vermeniz gerekiyor. Hastanenin etrafı kapatılmış, hareket meydana gelememiş. Gelemeyince de hastane içindeki duvarlarda hasar oluşmuş. Daha sonra bunu fark edip etrafını açmışlar. Açınca ikinci depremde hemen hemen hiç hasar meydana gelmemiş. Sismik izolatör çalışmış.”
‘HER BİNAYA UYGULANACAK BİR TEKNİK DEĞİL’
Son günlerde oldukça konuşulan sismik izolatörün önemli bir teknoloji olduğunun altını çizen Doç. Dr. Erdil, bu gibi özel tekniklerin konuyu bilen uzmanlar tarafından uygulanması gerektiğini söyledi.
Doç. Dr. Erdil, "İzolatör tasarımı, projelendirmesi, uygulanması, özellik gerektiren bir iş. O yüzden herkesin bilgi sahibi olmadan bu işe yönelmesi doğru bir şey değil” vurgusu yaparak şunları kaydetti:
“Kaş yaparken göz çıkartmamak gerekiyor. Her binaya uygulanacak bir teknik değil. Bunun sınırları var. Sismik izolatörlerde bina basınç altında durmak zorunda. Siz yüksek katlı bina yaptığınızda, depremde o binanız sallandığında, izolatörlerde çekme meydana geldiğinde bu defa binada ön göremediğiniz dönmeler meydana gelir.”
Binalarda kullanılan izolatörlerin çalıştığının da ispatlanması gerektiğini beliren Doç. Dr. Erdil, "Düşünün, arabanızda 4 tekerlek var. Bir tanesi çalışmadığı zaman arabanız dönmeye başlar. Bunların hepsinin çalıştığının ispatlanması gerekir” ifadelerini kullandı.
‘UZMANLARA DANIŞMAKTA FAYDA VAR’
Denetimle ilgili sorunların olduğunu belirten Doç. Dr. Erdil şunları söyledi:
“Bu işi iyi bilen nitelikli insanlara danışarak bu işlerin yapılması gerekiyor. İnsanlar sismik izolatör de yapmaya çalışıyor, onun projesini de yapabileceğini zannediyor. Kolay işler değil. Aynı hataları yapmayalım. 50 yıldır bu ülkede yönetmelik yazılıyor, bir şeyler düzeltilmeye çalışılıyor. Ama hala uygulamada aynı hataların yapıldığını görüyoruz. Denetimle ilgili sorunlarımız var. Herkes her işi yapmaya çalışıyor. Bu doğru bir şey değil. O yüzden bir uzmana danışmakta fayda var. Özellikli işlerde bir bilene danışmakta fayda var.”(DHA)
