Dernekler karargah gibi kullanılmış

GÜNCEL - Reyhanlı’da bir yılda 47 dernek kuruldu, faaliyet alanları ise Suriye. Suriye savaşının üssü haline getirilen Reyhanlı’da Kaymakamlığın verilerine göre son bir yıl içinde 47 dernek kuruldu. Bu derneklerin tümü radikal grupların hakimiyet kurduğu alanlara yardımlar yaparken, bazı derneklerin El Nusra ve IŞİD örgütlerine yardım ettiği daha önce basına yansımıştı.

Suriye savaşının başlamasıyla birlikte radikal grupların üssü haline getirilen Hatay’ın Reyhanlı ilçesinde son bir yıl içinde 47 dernek kuruldu. Veriler Reyhanlı Kaymakamlığı’na ait. Kurulan bu derneklerin ortak özelliği ise hepsinin yardım derneği olması. 2011 yılında kurulan bu derneklerin bazılarının merkezi ise İstanbul'da. Reyhanlı kent merkezinde bu derneklere bağlı sayısız geçici eğitim merkezi, sağlık ocağı, rehabilitasyon merkezi ve hastane mevcut. Her derneğin ayrı ayrı kurduğu hastanelerde sadece Suriye uyruklu kişiler tedavi edilirken, geçici eğitim merkezlerinde daha çok Türkçe ve dini eğitimlerin verildiği belirtildi.

Reyhanlı merkezinde kurulan bazı derneklerin isimleri ise şu şekilde: İnsani Dayanışma ve Kalkınma Derneği, Yetimler Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği, İnsani Yardım İçin Dayanışma Derneği, Doğu İnsani Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (DOĞU DER), Şam-ı Şerif Derneği, İlim ve Hikmet Derneği ve Ümit Kaynağı Derneği.

'FALİYET ALANLARI RADİKAL GURUPLARIN HAKİM ALANI'

Bu derneklerinin tümünün yardım yaptığı alanlar Suriye’de El Nusra (Tahrir El Şam) Ahrar El Şam, IŞİD ve ÖSO’ya bağlı grupların hakim olduğu Hama, Humus, İdlip, Cerablus, El Bab, Azez ve Rakka bölgeleri. Bu alanlarda bu dernekler aracılığıyla sayısız okul ve hastane kurulurken, buralarda görev yapan sağlıkçılar ve eğitmenlerin tümünün de bu derneklerin referansı ile görev yaptığı belirtildi. Bu derneklerden İnsani Dayanışma ve Kalkınma Derneği, ilk olarak Osman Bin Affan Kalkınma Derneği adıyla 16 Temmuz 2013 yılında İstanbul’da kuruldu. Geçen süre zarfında Suriye’de El Nusra (Tahrir El Şam) örgütünün hakimiyet kurduğu bir çok kentte yardımda bulundu. Dernek 2014 yılının başlarında İnsani Dayanışma ve Kalkınma Derneği olarak isim değişikliğine giderek merkezini Hatay’ın Reyhanlı ilçesine taşıdı.

Derneğin Başkanlığını Abdurrazzak İldiz yaparken, derneğin başta Asya ülkeleri, Türkü Cumhuriyetleri ve Türkiye içinde sayısız bağlantıları mevcut. Derneğin Reyhanlı’daki merkezinin açılışını AKP Hatay Milletvekili Fevzi Şanverdi yaparken, dernek başkanı Abdurrazzak İldiz tarafından ayrıca plaket verildiğine dair fotoğrafları kendi sosyal medya hesaplarında paylaştığı görülüyor. Yine kendi sosyal medya hesapları üzerinden yapılan paylaşımlarda derneğin Reyhanlı’ya taşınmasından sonra sayısız TIR dolusu malzemeyi Suriye’nin İdlip kentine gönderdiği görülüyor.

'PARALARIN AKIBETİ BELLİ DEĞİL'

2014 yılında Reyhanlı’da kurulan Yetimler Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği ise daha çok bağış toplayarak adını duyuran dernekler arasında. Dernek daha çok Ziraat ve Kuveyt Türk Bankaları üzerinden bağış topluyor. Dernek hakkında yeterli bilgi bulunamazken, bu derneğin topladığı paralarla nereye yardım ettiği ise bilinmiyor.

KARARGAH MI DERNEK BİNASIMI?

Yine 2013 yılında Reyhanlı’da kurulan İnsani Yardım İçin Dayanışma Derneği’nin Cilvegözü sınır kapsına 5 kilometre uzaklıkta devasa bir bina diktiği görülürken, bu binada daha çok dini eğitimlerin verildiği ve konaklama tesisi olarak kullanıldığı görülüyor. Derneğin girişinde 24 saat kapalı devre çalışan 4 kamera mevcut. Derneğin etrafına ise sayısız kamera yerleştirildiği görülürken, derneğin girişi ise kontrol ile yapıldığı görülüyor. Dernekte eğitim verilen alanın ayrı bir girişi olduğu görülürken, ön tarafta daha çok konaklamak için gelenlerin giriş yaptığı görülüyor. Bu derneğin kurduğu tesislerde kimlerin kaldığı bilinmezken, dernek görevlilerinin tanımadığı hiç kimseyi içeriye almadıkları belirtildi.

'DAHA ÖNCE IŞİD VE EL NUSRA ÜYELERİ TEDAVİ EDİLMİŞTİ'

2011 yılında Orient adında küçük bir rehabilitasyon merkezi ile faaliyetlerine başlayan Doğu İnsani Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (DOĞU DER), Reyhanlı merkezinde kurduğu rehabilitasyon merkezinde El Nusra, ÖSO ve IŞİD üyelerini tedavi ettiği, ardından da tedavi gören örgüt üyelerini yeniden Suriye’ye gönderdiği iddiaları gündeme gelmişti. Derneğin hala ÖSO ve El Nusra üyelerini tedavi ettiği belirtildi. Dernek 2011 yılında kurulduktan sonra topladığı bağışlar ve devlet desteği ile sürekli büyürken, Reyhanlı’da 2 adet 7 katlı okul ve bir adet tam teşekküllü hastane kurdu.

IŞİD’E ÜYE KAZANDIRMAKLA ADINDAN SÖZ ETTİRMİŞTİ

Yine 2012 yılında İstanbul merkezli kurulan ve başkanlığını Ahmet El Ahmet’in yaptığı Şam-ı Şerif Derneği ise 2 yıl önce IŞİD’e üye kazandırmakla ismini duyurmuştu. Dernek İstanbul’da kurulduktan kısa bir süre sonra Reyhanlı ilçesine taşınırken, burada çalışmalarına hız verdi.

Yine 2013 yılında kurulan İlim ve Hikmet Derneği ile ilgili ise çok kısıtlı bilgiler bulunuyor. Derneğin başkanı ve yönetim kurulunda kimler var bilinmezken, Cilvegözü Sınır Kapısı’na 6 kilometre uzaklıkta olan merkezinde ise sürekli TIR sevkiyatının yapıldığı görülüyor.

DÜNYANIN BİRÇOK ÜLKESİNDEN PARA TOPLUYORLAR

İstanbul merkezli derneklerden biri de Ümit Kaynağı Derneği. Bu derneğin merkezi halen İstanbul'da. İkinci merkezi ise Reyhanlı'da kuruldu. Bu dernek hakkında çok az bilgiye ulaşılırken, derneğin yaptığı yardım çalışmaları ise daha çok Suriye’de El Nusra örgütünün hakimiyet kurduğu alanlara yaptığı görülüyor.

Bu derneklerin hepsinin ortak özelliği daha çok İdlip, Hama ve Humus gibi alanlara yardım çalışmaları yaptıkları. Derneklerin Ziraat, Vakıf ve Kuveyt Türk gibi bankalardan açtıkları hesaplarla dünyanın bir çok ülkesinden para topladıkları belirtildi. (Erdoğan Alayumat / Hamdullah Kesen - dihaber)