Türkiye, Asya'da beşinci, Avrupa'da birinci sırada
Tolga Şardan bugün T24’teki yazısında merkezi İsviçre’de olan uluslararası sivil toplum kuruluşu "The Global Initiative Against Transnational Organized Crime (GI-TOC) raporuna yer verdi. Türkçesi, "Uluslararası Organize Suçlara Karşı Küresel Girişim" olan kuruluş, dünya üzerinde organize suç örgütlerinin faaliyetlerini ve ülkelerin bu faaliyetlere karşı aldığı önlemleri yakından izliyor.
Varoluş amacı gereğince GI-TOC, bu izlemelerinin sonuçlarını her yıl raporlaştırıp dünyaya açıklıyor.
AVRUPA'DA BİRİNCİ SIRADA
Kuruluş, 2021 yılıyla ilgili raporunu internet üzerinden yayımlayarak ülkelere duyurdu. Raporda Türkiye’nin durumu parlak değil. Genel tabloyu gösteren haritaya bakıldığında Türkiye’nin rengi, en koyular arasında.
Uluslararası Organize Suçlara Karşı Küresel Girişim’in raporunda Türkiye, BM’de temsil edilen 193 ülke içinde organize suçların en yoğun gerçekleştiği 12. ülke.
Türkiye, kıtalar arası tabloda Asya’da beşinci Avrupa’da ise birinci sırada. Yapılan tespitlere göre; Türkiye, "yüksek suç yoğunluğu – düşük yoğunluklu mücadele" grubunda yar alıyor. Şardan’ın rapordan aktardığı bazı bilgiler şöyle:
TÜRKİYE, SURİYE’Yİ BİLE GEÇTİ
Listenin en tepesinde Demokratik Kongo Cumhuriyeti (7.75) yer alıyor. İlk on sıra şöyle:
Kolombiya (7.76), Myanmar (7.59), Meksika (7.56), Nijerya (7.15), İran (7.10), Afganistan (7.08), Irak (7.05), Orta Afrika Cumhuriyeti (7.04) ve Honduras (6.98).
Türkiye ise listeye (6.89) değeriyle 12. sıradan girmiş durumda. Bunun anlamı şu; Türkiye, BM’de temsil edilen 193 ülke içinde organize suçların en yoğun gerçekleştiği 12. ülke! Türkiye, mevcut konumuyla yıllardır savaş içindeki Suriye’yi (6.84) bile geride bırakmış durumda.
GI-TOC’a göre Türkiye’nin gerisinde kalan bazı ülkeler ise; Pakistan (6.28), Rusya (6.24), Sırbistan (6.21), Uganda (6.14), İtalya (5.81), Fransa (5.66), Arnavutluk (5.63), ABD (5.50), Bulgaristan (5.43).
ASYA’DA BEŞİNCİ, AVRUPA’DA LİDER
Kıtalar arasındaki tabloya bakarsak, Türkiye’yi Asya ve Avrupa olarak iki ayrı kategoride değerlendirmek mümkün.
Ülkemiz, Asya tablosunda Myanmar (7.59), İran (7.10), Afganistan (7.08) ve Irak (7.05)’ın ardından beşinci sırada.
Avrupa tablosunda ise Türkiye’nin yeri birincilik koltuğu!
En yakın ülke Sırbistan (6.21) ve Ukrayna (6.18). Sonrasında Karadağ (6.00), Bosna Hersek (5.89), İtalya (5.81) sıralanıyor.
SUÇ PAZARINDA TÜRKİYE’NİN DURUMU
Raporda "suç pazarı" olarak tanımlanabilecek suç gruplarının faaliyet alanlarına yönelik tespitler de mevcut.
Türkiye, bu sıralamaya 6.40 ile 13. sıradan girmiş. Bu sınıflandırmada listenin ilk sırasında Meksika (8.00) ile yer alıyor. İkincilikte Kolombiya (7.20), üçüncülükte ise Nijerya (7.05) var.
Aynı sınıflandırmada, genel ortalamada daha aşağılardaki Suudi Arabistan’ın (6.90) ile altıncı, Birleşik Arap Emirlikleri’nin ise (6.75) sekizinci olması dikkat çekiyor.
Türkiye’deki organize suç örgütlerinin faaliyet alanlarında petrol, doğal gaz, nükleer enerji gibi yenilenemeyen kaynaklara yönelik suçlar (9.50) ilk sırayı alıyor.
İkinci sırada (9.00) ile insan kaçakçılığı ve silah kaçakçılığı yer alırken, eroin ticareti (8.00) ile dördüncü.
Sıralama; insan ticareti (7.00), esrar ticareti (5.00), nadir bitki türlerine yönelik suçlar (4.00), kokain ticareti (4.00) ve nadir hayvan türlerine yönelik suçlar ise (3.00) olarak görülüyor.
DEVLETLE BAĞLANTILI SUÇ GRUPLARI
GI-TOC’un elde ettiği verilerle hazırladığı uluslararası raporda ilginç bir bölüm daha var. Bu bölümde organize suçların gerçekleştirilmesinde rol alan aktörler incelenmiş. Türkiye, bu incelemeye yine 12. sıradan girmiş durumda.
Ülkemizde işlenen organize suçların, işleyenlere göre yoğunluk dağılımı şöyle:
Mafya grupları (8.00), suç şebekeleri (7.50) ve yabancı aktörler (5.00).
Fakat bu sınıflandırmada çok dikkat çekici bir tespit var.
Şöyle ki; GI-TOC, bu sınıflandırmaya "State-embedded actors", yani "devletle bağlantılı aktörler (suçlular)" şeklinde Türkçeleştirebileceğimiz bir tanımlama koymuş.
Türkiye’nin bu kriterdeki yoğunluğu (9.00) olarak görülüyor!
Devletle bağlantılı aktörler kategorisinde Türkiye’nin önünde yer alan ülkeler arasındaki bazı tespitler şöyle: Suriye (10.00), Lübnan (9.50), Venezuela ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti (9.00).
