Bingöl'de hasar tespiti yapılmayan köyler var

Remzi BUDANCİR

ARTI GERÇEK- Kuzey Anadolu Fay Hattı ile Doğu Anadolu Fay Hattı'nın kesiştiği Bingöl’ün Yedisu ve Karlıova ilçelerinde dün 5,8 büyüklüğünde deprem meydana geldi. Merkez üssü Yedisu ilçesi olan depremden Bingöl, Muş, Erzurum, Erzincan ve Dersim sınırının kesiştiği bölgede bulunan köy ve mezralar hasar gördü. Dünden bu yana 90’ı aşkın artçı sarsıntı yaşandığı bölgede 1 kişi yaşamını yitirdi 18 kişi de yaralandı.

ÇÖKEN GÖZETLEME KULESİ 2015’TEN SONRA YAPILMIŞ

Yedisu ilçesine bağlı Elmalı ve Dinarbey ile Karlıova ilçesine bağlı Kaynarpınar köylerinde depreminden en fazla etkilenen yerleşim yerleri. Can kaybı ise Kaynarpınar Karakolu’nun 2 gözetleme kulesinin yıkılması sonucu yaşandı. Yıkılan gözetleme kulesinin enkazı altında kalan güvenlik korucusu Cengiz Pullu yaşamını yitirdi. Yıkılan güvenlik kulübelerinin 2015 yılından sonra yapıldığı belirtiliyor. Köyde ayrıca çok sayıda ev hasar gördü. Bölgede hasar tespit çalışmaları devam ederken İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Çevre Bakanı Murat Kurum ve AFAD Başkanı Mehmet Güllüoğlu Kaynarpınar köyüne geçti.

ULAŞILAMAYAN KÖYLER VAR

Bingöl Valiliğin yaptığı açıklamaya göre hasar Yedisu ilçesine bağlı Elmalı ve Dinarbey ile Karlıova ilçesine bağlı Kaynarpınar köylerinde yaşandı. Deprem ve yağıştan dolayı kırsal kesimde bulunan köy yolları kapalı olduğundan hala hasar tespit çalışması yapılmayan köyler var. Dağlık alanda bulunan mezra ve yaylalarda ev ve ahırların zarar gördüğü belirtiliyor.

KENDİ İMKÂNLARI İLE ENKAZ ALTINDA KALAN HAYVANLARI KURTARIYORLAR

Yedisu’da veterinerlik yapan Yoldaş Atilla Artı Gerçek’e konuştu. Depremin ardından birçok köyü dolaştıklarını anlatan Atilla, gittikleri köylerde çok sayıda hayvanın enkaz altında kaldığını tespit ettiklerini söyledi. Yollar kapalı olduğu için haber alınmayan çok sayıda köyün olduğunu ifade eden Atilla, "Hasar fazla olabilir. Köy ve mezraların bulunduğu bölgeler dağlık. Dünden bu yana sarsıntı devam ediyor. Hasar tespit çalışması hala sonuçlanmış değil. Biz sabah gittiğimiz köylerin çoğunda kipler gitmemişti. Köylüler kendi imkanları ile enkaz altına kalan hayvanlarını kurtarmaya çalışıyordu" dedi.

Ulaşım sorunun olduğu bölgede halkın seferber olduğunu anlatan Atilla, ilçe merkezine birkaç saat önce ulaşan AFAD’ın yardım kolileri ve çadırların dağıtımına başlandığını söyledi. İlçede bulunan tüm traktör sahiplerinin kendi traktörleri il gönüllü olarak çalışmalara katıldığını anlatan Atilla, "Özellikle kırsal kesimde havalar soğuk. O bölgelere el birliği ile çadır ulaştırmayı hedefliyoruz" diye anlattı.

DAREBİ KÖYÜ'NDE 3 KİŞİ ENKAZ ALTINDA KALDI

Deprem sadece Bingöl’ü değil, Muş, Erzurum, Erzincan ve Dersim’de de hissedildi. Bu ilerin sınırlarının olduğu kırsal kesimde bulunan köy ve mezralar zarar gördü. Erzurum’un Çat ilçesine bağlı Darebi köyü ile Söbeçayır köyüne bağlı Darebi mezrasında ev ve ahırlar yıkıldı. Yıkılan evlerin enkazı altında kalan Hakan ve Kemal İlis ile Ali Göze yakınları tarafından kurtarıldı. Kurtarılan 3 kişi yakınları Erzurum merkeze götürüldü. Bölgeden alınan bilgilere göre depremde çok sayıda hayvan zarar gördü.

1971 DEPREMİ

Bingöl deprem riskinin yüksek olduğu bir kent. 1971 ve 2003 yılında yaşanan depremler olası riski gözler önüne serer nitelikte. 22 Mayıs 1971 tarihinde yaşanan 6,8 büyüklüğündeki depremde 878 kişi öldü, 700 kişi yaralandı. Depremde 9 bin 111 bina hasar gördü veya yıkıldı. Kentte neredeyse sağlam yapı kalmadı.

2003 DEPREMİ

Bingöl’de ikinci büyük deprem 1 Mayıs 2003 yılında meydana geldi. Meydana gelen 6,4 büyüklüğündeki depremde çok sayıda bina yıkıldı. Bu depremde 176 kişi yaşamını yitirirken, 500 aşkın kişi yaralandı. Depremde 625 bina çöktü veya ağır hasara uğradı. Yıkılan ve hasar gören yapıların başında okullar, öğrenci yurtları ve kurum binaları geliyor. Depremde sadece Çeltiksuyu YBO’da kalan öğrencilerden 84'ü hayatını kaybetti. 2003 yılında yaşanan depremin bilançosunun resmi açıklamalardan daha fazla olduğu ifade ediliyor.

YAPILAR DEPREME UYGUN DEĞİL, BARAJLAR RİSK OLUŞTURUYOR

Birinci derece deprem bölgesi olan Bingöl’de yapılar depreme dayanıklı değil. Özellikle kent merkezinde Kültür mahallesi başta olmak üzere birçok mahallede 7 kata kadar binalar yükseltilmiş durumda. Yapılar denetlenmediği gibi, deprem yönetmeliğine uygun olmayan yapıların yapımı hızla devam ediyor. Birinci derece deprem bölgesi olan kentte çoks ayıda barajda inşa edilmiş durumda. Son 17 yılda Bingöl'e 6 baraj, 2 gölet inşa edilirken, çok sayıda HES’in yapımı sürüyor. ÇED sürecinin işletilmediği bölgelerde yapılan barajlar olası büyük depremde risk oluşturuyor.