'Bu kâfirler bir şeyler çıkarıyor, cezan bitiyor seni çıkarmıyor' dedi infazı yakıldı
Remzi BUDANCİR
+GERÇEK-Cezaevlerinde yaşanan ihlaller artarak devam ediyor. Durumu ağır olan hasta mahpuslar sorunu devam ederken, diğer tarafta uzun yıllardır cezaevlerinde kalan mahpusların Ceza İnfaz Kurumu İdare ve Gözlem Kurulları tarafından verilen ‘İyi Halli Değil" kararları ile infazları yakılarak tahliye edilmiyor. Cezaevi Savcısı başkanlığında oluşturulan İdare ve Gözlem Kurulları cezaevi idaresi bünyesinde olan birimlerden oluşuyor. Bu kurulların verdiği kararlar ise oldukça ilginç. Mahpusların tutuklu bulundukları siyasi görüşleri, aldığı disiplin cezaları, telefon görüşmeleri, okuduğu kitaplar, başka cezaevlerinde olan arkadaşları ile mektuplaşması bile ‘Örgütsel bağlantı’ olarak nitelendiriliyor. Kurul bu gerekçelerle ‘İyi Halli Değil’ kararı vererek tahliyeleri engelliyor.
İNFAZLAR YAKILIYOR, CEZALAR UZUYOR
Diyarbakır 1 Nolu Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda ‘Örgüt üyeliği’ suçlaması ile hükümlü olarak kalan 61 yaşındaki Bazi Bor ve 40 yaşındaki Haşim Kaya, 2021 yılında koşullu salıverilme ile tahliye edilmesi gerekiyordu. Bazi Bor 15 yıl, Haşim Kaya ise 9 yıl ceza almıştı. Ancak her iki hükümlünün tahliyesi Ceza infaz Kurumu İdare ve Gözlem Kurulunun ‘İyi Halli Değil’ kararı ile erteleniyor. Kurulun verdiği ‘İyi Halli Değil’ kararlarının gerekçeleri ise oldukça ilginç. Kurul kararlarını cezaevi idaresi bünyesinde oluşturulan birimlerin hazırladığı raporlara göre alıyor. Tüm raporlarda iyi halli olmama gerekçesi ise genellikle ceza aldıkları suçlara ilişkin idarenin kanaati belirleyici olduğu görülüyor.
VAİZ KABUL ETMEDİ, SLOGAN ATTI, BAKIŞ AÇISI DEĞİŞMEDİ
"Örgüt üyeliği" suçlaması ile 15 yıl 10 ay hapis cezası alan Bazi Bor, normal şartlarda koşullu salıverme ile 24 Kasım 2021 tarihinde tahliye olması gerekiyordu. Ancak Bor bu hakkından yararlanmadı. Bunun nedeni Cezaevi İdare ve Gözlem Kurulunun vermiş olduğu ‘İyi Halli Değil’ kararı. İdare ve Gözlem Kurulu’nun Bor ile ilgili en son kararı 31 Ocak 2022 tarihli. İdare tarafından oluşturulan birimlerin raporların yer aldığı karar şöyle:
-Hükümlünün açık öğretim lisesinde kaydının donuk olduğu, MEB tarafından kaydının otomatik yenilenmesine rağmen sınavlara katılmadığı görülmüştür. Kütüphaneden yararlanmaktadır, toplam 24 kitap okuyup kendine özel kitaplarda okumaktadır.
-Hükümlü bireysel vaiz görüşü talebinde bulunmamıştır. Kişisel bakımına özen göstererek ve saç sakal bakımına dikkat ettiği gözlenmiştir.
-Örgütsel slogan attığı tespit edilerek durum hakkında tutanak tanzim edilmiştir. Tutum ve davranışları ile uyum ve işbirliğine yönelik değerlendirildiğinde olumsuz bir tutum sergilediği görülmüştür.
-Defaatle disiplin cezaları almıştır. Haklarını iyi niyetle kullanma konusunda da gerekli özeni göstermemiş, bağlı olduğu terör örgütüne ait davranışları benimseyerek ortak hareket etmiştir.
-Hükümlünün iyileştirme faaliyetleri çerçevesinde kendisine uygulanan programlara olumlu tepki vermediği, işlemiş olduğu suça ilişkin bakış açısında herhangi bir değişikliğin olmadığını yapılan mülakatta ifade ettiğinin tespit edildiği, mevcut durumda hükümlü bu cezadan tekrar suç işleme riskinin düşük olduğuna dair olumlu bir izlenim vermediği toplumca bütünleşmeye hazır olmadığına kanaat getirilmiştir. Tüm bu nedenleri gerekçe olarak sunan kurul Bazi Bor hakkında "İyi Halli Değil’ kararı verdi.
BİR YIL ÖNCE TAHLİYE EDİLMESİ GEREKİYORDU
Aynı cezaevinde bulunan 9 yıl ceza alan 40 yaşındaki Haşim Kaya, 23 Nisan 2021’de tahliye edilmesi gerekiyordu. Ancak kurul, 3 ayrı değerlendirmede Kaya hakkında ‘İyi Halli Değil’ kararı verdi. Kaya ile ilgili en kapsamlı değerlendirme kararı 22 Nisan 2021 tarihli. Kararda Pisikososyal, Yönetim, Güvenlik-Gözetim ve Mektup komisyonun raporları var.
"SOSYAL ÇEVREMLE SORUNUM YOK" DEMESİ YÖNLENDİRME SAYILDI
Pisikososyal servisinin raporuna göre Kaya ile 2 defa bireysel görüşme gerçekleştirildi. Kaya’nın aile ilişkilerinin olumlu yönde olduğu, ailesi ve sosyal çevresiyle herhangi bir problem yaşamadığını beyan ettiğinin belirtildiği Pisikososyal servisi raporunda, "Hükümlünün sosyal çevresi ile uyum sağladığını beyan etmesi nedeniyle sosyal çevresinin yönlendirilmesine açık olduğu düşünülmektedir. Hükümlü görüşme esnasında yaptığı eylemin suç teşkil etmediğini beyan etmiştir. Hükümlü yaptığı eylemin suç teşkil etmediğini beyan etmesi nedeniyle hükümlünün toplumsal kurallara saygılı, toplumsal kurallara uygun bir biçimde yaşama bilincine sahip olmadığı düşünülüp, bu nedenle hükümlünün tekrar suç işleme riskinin olabileceği düşünülmektedir" görüşü yer aldı.
CEZAEVİ KİMLİĞİ TAŞIMAMA VE DİSİPLİN CEZALARI
Yönetim Servisi raporunda ise Kaya’ya verilen disiplin cezaları yer aldı. Aramalara karşı çıktığı için ziyaretten yoksun bırakma cezası verildiği, kurum kimliğini yanında taşımadığı için kınama cezası aldığının belirtildiği raporda, Kaya ile ilgili yer alan görüşler şunlar:
-Hükümlü kurumda kaldığı sürece haklarını iyi niyetle kullanmamış olup en basiti kurum kimliğini yanında muhafaza etmesi gerekirken kurum idaresine karşı gelerek eylemler gerçekleştirmiştir.
-İyileştirme ve bireyselleşme çalışmaları kapsamında yükümlülüklerini yerine getirme konusunda çaba sarf etmediği gözlemlenmiştir.
-Hükümlünün sıcak ve soğuk suyun kotalı olması dolayısıyla tasarruf tedbirlerine uyduğu gözlenmiştir
- 2017 tarihinde arkadaşlarının sevk gönderilmelerini protesto etmek amacı ile öğle yemeğini almayıp kapı ve mazgallara vurması nedeniyle hakkında disiplin soruşturması yapılarak bazı etkinliklere katılmaktan alıkoyma cezası verilmiştir. Bu durum kurum iç sirkülasyon sırasında disiplin ve kurallara uymadığının göstergesidir.
-Hükümlünün kanunlara, nizamlara, toplumsal kurallara saygılı, sorumluluk taşıyan bir yaşam biçimine sahip olması beklenirken örgütsel faaliyet içerisinde olacağı değerlendirilmektedir. Hükümlü 9 disiplin cezası almış olup cezalarının çoğunun açlık grevi olduğu görülmüştür.
ARKADAŞLARI İLE MEKTUPLAŞMASI "ÖRGÜTSEL SUÇ" SAYILDI
Cezaevi birimlerinin hazırladığı raporları dikkate alan kurul, Kaya’nın İdare ve Gözlem Kurulunun 21 Nisan tarihinde çağırıldığı mülakat görüşmesine dilekçe vererek katılmak istemediğini belirtmesini "Olumsuz" nitelendirdi. İyi halli olmadığı kararı verildi. Karar’da Mektup Okuma Komisyonu tarafından düzenlenen raporda yer aldı. Raporda Kaya’nın başka cezaevlerinde olan ve aynı suçtan ceza alan hükümlülerle mektuplaşması da vardı. Kaya’nın başka ceza infaz kurumlarında bulunan örgüt üyesi kişilerle iletişim halinde olduğunun belirtildi.
"BU KÂFİRLER BİR ŞEY ÇIKARIP SENİ ÇIKARMIYOR" DEDİ İNFAZI YAKILDI
En dikkat çeken rapor ise Telefon Birimi Raporuydu. Kaya bir yakını ile yaptığı telefon görüşmesinde infazların yakılmasından şikâyet ediyor. Raporda Kaya’nın bir arkadaşının tahliye olmamasından dolayı ceza infaz kurumundan "Bu kâfirler sonradan bir şeyler çıkarıyorlar, cezan bitiyor seni çıkarmıyorlar" şeklinde bahsettiği yer aldı. Bu ifade de kurul tarafından olumsuz değerlendirildi.
KÜRDİSTAN İFADESİ SUÇ SAYILDI
Kaya’nın konuşmasında Nusaybin ve Diyarbakır için "Kürdistan" dediğinin belirtildiği kararda, "Nusaybin ve Diyarbakır coğrafyası sözde ‘Kürdistan’ olarak nitelendirdi. Bu sebeplerden dolayı hükümlünün koşullu salıverilmesi halinde tekrar örgütsel faaliyetlerde bulunabileceği, toplumla bütünleşmeye hazır olmadığı ve hükümlünün iyileştirme çalışmalarına devam etmesi kanaatine varıldı" denilerek Kaya’nın "İyi Halli" olmadığına karar verdi.
DİĞER HÜKÜMLÜLERE KÖTÜ ÖRNEK OLMAKLA SUÇLANDI
Kurul Kaya’nın durumunu 22 Ekim 2021 tarihinde tekrar değerlendirdi. Mülakat için çağrılan Kaya, dilekçe vererek kurul görüşmesine katılmadı. Daha önceki kurula gelen raporları tekrar değerlendiren kurul, "Hükümlü Haşim Kaya’nın 22 Ekim 2021 tarihinde idare ve Gözlem Kurulu tarafından yapılacak olan mülakata davet edildiği ancak hükümlünün dilekçe yazarak böyle bir talebi olmadığından mülakata çıkmak istemediğini beyan etmiştir. Genel olarak hakkında düzenlenen gözlem raporlarının olumsuz olduğu, psikolojik durum değerlendirme raporunun hazırlanması için görüşme talep edildiği fakat hükümlünün görüşmeye katılmak istemediğine dair dilekçe verdi. Hükümlünün Koşullu Salıverilmesi öncesinde davet edildiği mülakata çıkmak istememesi bundan dolayı hükümlünün iyi halli sayılmasının ‘İdare ve Gözlem Kurulu’ ve bu kurulun alacağı ‘Gözlem Değerlendirme ve İyi Hal Kararlarını’ işlevsiz hale getireceğinden ve diğer hükümlülere de kötü örnek olacağı değerlendirildiğinden, Hükümlünün toplumsal kurallara uygun bir biçimde yaşama bilincine sahip olmadığı, hükümlünün toplumla bütünleşmeye hazır olmadığı ve şahsın tahliye olması halinde yeniden suç işleme ihtimalinin olabileceği kanaati hasıl olmuştur" diyerek tekrar "İyi Halli Değildir" kararı verdi.
Kaya’nın durumu en son 24 Ocak 2022’de değerlendirildi. Kaya bu mülakata da katılmadı. Önceki kararlarda yer alan ifadeler aynen tekrarlandı. Kaya’nın İdare ve Gözlem Kurulu tarafından yapılacak mülakata davet edildiği ancak dilekçe yazarak böyle bir talebi olmadığından mülakata çıkmak istemediğini beyan ettiği hatırlatılarak önceki kararla benzer bir karar verdi. Kaya’nın uygulanan iyileştirme çalışmalarına karşılık vermedi denilerek "İyi Halli Değil" yönünde karar verdi.
