Kod-29'la işten çıkarma bahanesi teşhir olan patronların yeni gözdesi Kod-05

Pandemi nedeniyle işten çıkartma yasağının ilacı patronlar için Kod-29 olmuştu. Ancak yeterince teşhir olan ve DİSK-AR araştırmasında günde ortalama 500 işçinin ‘Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymadığı’ gerekçesiyle işten çıkarıldığı ortaya konulan Kod-29 yerini Kod-05’e bırakıyor.

İşverenlerin yeni gözdesi Kod-05’te işçiler önce sözleşme süresi bitmiş gibi gösteriliyor, sonra Kod 05 ile işten çıkarılıyor.

Sendikaların itirazlarını sık sık dile getirdiği Kod-29 işverenlerce fırsata çevrildiğinin artık inkar edilemez boyuta ulaştığı anda SGK, Kod-29’u kaldırmış ancak bunu 9 ayrı koda bölüştürmüştü. 

İndependent Türkçe’nin haberine göre iş hukuku üzerine çalışan avukat Serkan Bingöl şunları Kod-05’ le ilgili"23 Temmuz 2020’deki düzenlemeyle yeni fesih halleri eklendi.  İşverenler bu dönemde, eski işçileriyle geriye dönük belirli süreli iş sözleşmeleri yapmakta, yeni aldıkları işçiler için ise işe girerken alternatifli (belirli süreli ve belirsiz süreli) sözleşmeleri yapmakta. İşçinin işten çıkarılacağı zaman da SGK’ya işten çıkış nedeni olarak, belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi anlamına gelen 05 kodunu bildirmekteler. Belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi, yasak kapsamında olmadığından, bu şekilde kanun dolanılmış olmaktadır" bilgisini verdi.

Bingöl, kısa çalışma ödeneğinin de işveren tarafından suistimal edildiğini, "Bu dönemde bir kısım işverenler tarafından, işçiler için kısa çalışma ödeneği başvurusunda bulunulduğu, ancak işçilerin tam zamanlı olarak çalıştırılmaya devam edildiği görülmüştür. İşverenler, işçilere ödemeleri gereken gerçek ücretle, devlet tarafından ödenen kısa çalışma ödeneği arasındaki farkı işçilere ödemekteler. Bu şekilde hem daha az ücret, hem de daha az sigorta primi ödemekteler. Bazı işverenlerin ise, işçilere ücretlerini tam olarak ödedikleri, buna karşı işçilere devlet tarafından ödenen kısa çalışma ödeneklerini işçilerden iade aldıkları görülmekte" sözleriyle ifade etti.