Önkol ailesi savaştan kaçan Suriyeli gence evini açtı: Askerler gözaltına alıp götürdü
Remzi BUDANCİR
+GERÇEK- Türkiye’de, özellikle Batı illerinde mülteci karşıtlığı giderek büyüyor. Mülteci ve yabancı karşıtlığı en çok Suriyeli ve Afganistanlılar üzerinden gerçekleştiriliyor. Kendini milliyetçi olarak tanımlayan bir kesim, mülteci karşıtlığını sosyal medya başta olmak üzere kamuoyu önünde açıkça dile getiriyor. Ankara ve İstanbul başta olmak üzere birçok büyükşehirde dönem dönem mültecilere yönelik şiddete varan saldırılar gerçekleştiriliyor. Büyükşehirlerde yaşam alanları bulamayanlar ise daha rahat edebileceği alanları tercih ediyor. Bunlardan biri Suriye’nin Halep kentinden olan Ambar.
SURİYELİ GENÇ ÖNKOL AİLESİ İLE YAŞAMAYA BAŞLADI
Ambar, Suriye savaşının patlak verdiği ilk yıldan bu yana ailesi ile birlikte Türkiye’ye gelmişti. Yaşı genç olan Ambar önce batı illerinde yaşadı, ardından Elazığ’a geçti. Ancak buralarda öteki muamelesi gören Ambar, yaklaşık beş yıl önce geçimini hayvancılık ile sağlayan Ceylan Önkol’un ailesi ile tanıştı. Suriyeli Ambar, Ceylan Önkol’un babası Raif ile birlikte Bingöl’ün Genç ilçesi, Şenlik köyünde bulunan evine geldi. Aile birlikte yaşamaya başladı.
'AİLEYİ AİLEMİN YERİNE KOYDUM'
Ambar, Önkol ailesinin 2009 yılında bir patlama sonucu kaybettiği çocukları Ceylan’la yaşıttı. Geçimini hayvancılık ile sağlayan ailede hayvancılık işinde yardım eden Ambar, yazın Ceylan'ın ağabeyi Rıfat Önkol ile Xambaz mezrasında gidiyor, kış aylarında ise Şenlik köyünde aile ile birlikte kalıyordu. 2017 yılı sonunda Önkol ailesinin yaşadığı köye gittiğimizde Ambar aile ile birlikteydi. Ceylan’ın annesi Saliha Önkol’u annesinin yerine koyduğunu, ailesini de ailesi olarak gördüğünü belirterek, "Birçok ilde kaldım. Hep bana kötü davrandılar. Beni çalıştırıp para vermeyen de oldu. Sokakta kaldığım zamanlar da oldu. Ama bu aile ve köylüler beni çok seviyor. Suriyeli olduğum için kimse bana kötü davranmıyor. Hatta camiye gittiğimde Arapça bildiğim için yaşlılar beni daha da seviyor" diye anlattı. Ambar, Önkol ailesi ile yaşarken hiç yabancılık çekmediğini dile getirdi.
'ASKERLER SORUN ÇIKARIYOR'
Halep'te Kürtler de vardı ve oradan Kürt kültürüne alışık olduğunu, Şenlik köyünde buna ilişkin yabancılık çekmediğini ifade etti. Hatta köye yerleşmek istediğini de dile getirdi. Ambar’ın en çok şikayet ettiği konu ise Ceylan Önkol’un ölümünde adı geçen Bingöl-Diyarbakır sınırında bulunan Tapantepe taburunda bulunan askerler. Ambar, yöre halkı ile sorun yaşamadığını ancak Tapantepe Taburu’nun yakınlarında bulunan, Ceylan’ın yaşamını yitirdiği Xambaz mezrasına yakın olan bölgede operasyona çıkan askerlerin kendisini sürekli rahatsız ettiğini anlattı. Ambar, "Bana ne işin var burada diyorlar. Bilgi istiyorlar. Bazen ailemi ziyarete gidip geldiğimde bana sıkıntı çıkarıyorlar. Bana çok kötü davranıyorlar" diye anlattı.
AİLE İÇİN İKİNCİ ACI: ASKERLER TARAFINDAN GÖTÜRÜLDÜ
Suriyeli karşıtlığının giderek arttığı bu günlerde Ambar’ın hikâyesini dinlemek için ailesinin yaşadığı köye gitmek istediğimizde Suriyeli gencin artık aile ile yaşamadığını öğrendik. Aile, Ambar’ın kendi isteği ile değil, tam da beni rahatsız ediyorlar dediği askerler tarafından alınarak götürüldüğü aktardı. +Gerçek’e konuşan Rıfat Önkol, Ambar’ın artık aileden birisi olduğunu, gidişinin kendilerini çok üzdüğünü aktardı. Ambar’ın Xambaz mezrasından askerler tarafından alındığını anlatan Önkol, "Zaten benimle birlikte kalıyordu. Biz Xambaz’daydık. Askerler bize hep sorun çıkarıyordu.
ÖZEL OPERASYON DÜZENLEDİLER
Ambar geldiğinde ona ‘Senin bu ailenin yanında ne işin var’ demişlerdi. Ne ettilerse o çocuk bizimle kaldı. Elimizden geldiğince destek de veriyorduk. Aileden biri gibiydi. 2021’in sonunda o gün kardeşimle birlikte Xambaz’da hayvanların yanındaydı. Kardeşim aradı, ‘askerler buraya helikopterle geldiler. Etrafı sarıp Ambar’ı alıp götürürdüler’ dedi. Düşünebiliyormusunuz, bir çocuğu almak için helikopterle gelmişler. Özel operasyon düzenlemişler. Çocuğu alıp götürdüler" dedi.
ASKER, ÖNKOL AİLESİ HAKKINDA BİLGİ İSTİYOR
Rıfat Önkol’un anlattığına göre asker, Ambar’ı alıp önce Bingöl’e götürüyor. Ambar’ın uzun süre gözaltında tutulduğunu anlatan Önkol, "Daha sonra cezaevine götürülüyor. ‘Köyde neden kaldın’, ‘Sen oradayken kim geldi’, ‘Aile nasıl’ gibi sorular yöneltiliyor. Ancak bir şey yok ki Ambar anlatsın. Ne ettilerse çocuk bizi suçlamıyor. Bakıyorlar bir şey çıkmıyor, bu defa mahkemeye çıkarıp hakkında yurtdışı yasağı koyup Hatay’a götürüyorlar. Sınır dışı etmek istemişler ama Bingöl’de verilen yurtdışı yasağı kararından dolayı gönderemiyorlar. Oradan batı illerine gönderiliyor" diye anlattı.
AİLEYE 'KAÇAK İŞÇİ ÇALIŞTIRMA' CEZASI
Ancak Önkol ailesinin yaşadıkları bununla da sınırlı değil. Suriyeli Ambar’ı özel operasyonla Xambaz mezrasından alan askerler belli ki aile hakkında dosya açmak istemişti. Bu olmayınca bu defa aileye ‘kaçak işçi çalıştırmak’ suçundan para cezası kesildi. Kendisine 15 bin TL ceza kesildiğini anlatan baba Raif Önkol, "O çocuk garibandı. Yıllardır bizimle yaşıyordu. Evimizi paylaştık, çocuklarımızdan ayrı koymadık. Ambar’ı alıp götürmüşler. Sonra bana bir celp kâğıdı geldi. Baktım bana 15 bin lira ceza kesilmiş. Sözde kaçak işçi çalıştırmışım. Allahınızı severseniz, Türkiye genelinde o kadar kaçak işçi çalışıyor. Suriyelileri saymıyorum bile. Şimdiye kadar kime ceza kesmişler? Devlet üşenmemiş, helikopterini alıp gelmiş. O çocuğu dağda, hayvanların yanından alıp götürmüşler. Bir de bana ceza kesmişler. 15 bin bana, 3 bin de Ambar’a kesmişler. Böyle bir şey olabilir mi?" sözleri ile tepkisini dile getirdi.
RIFAT’I ARAYIP, 'ORADAN ÇIKIN' DEDİ
Önkol ailesinin yanından alınan ve götürülen Ambar, aile ile temasını kesmedi. Bazen kendisini telefonla aradığını anlatan Rıfat Önkol, "Çocuk arıyor. Vallahi bana ‘Abê oradan çıkın. Etrafınız resmen mayın dolu. Başınıza çok iş gelir. Ben başınıza bir şey gelmesini istemiyorum’ diyor. Artık çocuğa nasıl davranmışlarsa, bizim için kaygılanıyor. Açıkçası ben o çocuğun gidişine çok üzüldüm. Gerçekten aile olarak çocuğumuz gibi görüyorduk. O da öyleydi. İnanın Suriyeli, ya da başka yerden olması önemli değil. Hiç öyle bakmadık. O çocuk insandı ve biz iyi anlaşıyorduk" dedi.
