Haftanın yeni çıkan kitapları

Merve KÜÇÜKSARP

Artı Gerçek- Bu haftanın yeni çıkan kitapları arasında romandan araştırmaya, çocuklar için yazılmış bir öyküden tarihe pek çok tür var.

Çingeneler

Eserlerini 1910-1945 yılları arasında kaleme alan Osman Celal Kaygılı, Ahmet Rasim, Hüseyin Rahmi Gürpınar gibi İstanbul’un sokaklarında, kahvehanelerinde ve eğlence yerlerinde yaptığı gözlemleri mürekkebine aktarır, roman, öykü, deneme ve oyun türünde yazdığı metinlerle okuru şehrin sokaklarında, mekanlarında zaman yolculuğuna çıkarır. 1935 yılında Haber Gazetesinde tefrika edilen ve Sait Faik’in üzerine, “Sayfaları çevirdikçe içim hüzün, sevinçle dolu karmakarışık bir aleme giriyor,” dediği, Çingeneler, onun başta Kumkapı, Samatya, Hasköy olmak üzere çeşitli semtlerde çingenelerin hayatlarına, alışkanlıklarına, müzikleri ve eğlencelerine dair tutuğu notlardan meydana geliyor. Görmezden gelinen insanların küçük dünyalarına ışık tuttuğu gibi, 20. Yüzyılın başındaki İstanbul’a tanıklık ediyor.

Çingeneler, Osman Celal Kaygılı, Kırmızı Kedi Yayınları, sf. 272, 2022

İstanbul Seyahatnamesi-19. Yüzyılda Rus Seyyahlarla Osmanlı Topraklarına Yolculuk

Tarihin eski dönemlerinden beri İstanbul, seyyahların ilgisini çekmiştir Bunda coğrafi konumunun önemi kadar üç imparatorluğa başkentlik, çeşitli halklara ve kültürlere ev sahipliği yapmış olmasının da payı vardır kuşkusuz. Gautier, De Amicis, Nerval ve daha niceleri şehrin kimi zaman büyüleyen, kimi zaman da şaşkınlıktan deliye döndüren esrarengiz atmosferini eserlerinde dile getirmişlerdir. İstanbul Seyahatnamesi’nde bu kez Rus seyyahların İstanbul’a dair izlenimleri yer alıyor. Rus seyyahların ilgisi, kaynağını İstanbul’un dillere destan cazibesinin yanı sıra ekonomik ve siyasal nedenlerden aldığından, şehir bu kez farklı bir gözle ele alınıyor. Galata ve Pera’nın dar sokakları, şehir sakinlerinin rağbet ettiği dini, sosyal ve kültürel mekanlar anlatılıyor, 19. Yüzyılın İstanbul’u tasvir ediliyor.

İstanbul Seyahatnamesi-19. Yüzyılda Rus Seyyahlarla Osmanlı Topraklarına Yolculuk, Fatih Ünal&Mesut Karakulak& Murat özkan, sf. 304, Kronik Kitap, 2022

Saklı İnsan

Gorki tarafından keşfedilen Andrey Platonov’un eserleri, Stalin Rusya’sında İktidara karşı sert eleştirileri yüzünden uzun müddet yasaklansa da, 1990lı yıllardan itibaren yeniden gün ışığına çıkmaya başlar. Daha önce Dönüş, Çevengur, Can, Mutlu Moskova, Muhteşem Vahşi Dünya, Çukur ve Birbirimiz İçin Yaşayacağız gibi kitapları Türkçeye kazandırılan Platonov’un dokuz öykü ve bir denemesinin yer aldığı Saklı İnsan isimli kitabı edebiyatseverlerle buluşuyor.

Saklı İnsan, Andrey Platonov, çev. Günay Çetao Kızılırmak, Metis Yayınları, sf.224, 2022

İstanbul’un Çok Sesli Batı Müziğinin Tarihi

İstanbul’un Çok Sesli Batı Müziğinin Tarihi, İstanbul’un çok sesli Batı müziğiyle olan iki yüzyıllık ilişkisini mercek altına alıyor. Türkiye modernleşme serüveni bağlamında müziğin kültürel ve sosyolojik değişimdeki rolüne değiniyor. Ali Uçan, Aydın Büke, Bilen Işıktaş, Cemal Ünlü, Emre Aracı, Evren Kutluay, Gökhan Akçura, İsmail Hakkı Aksu, Namık Sinan Turan, Nejla Melike Atalay, Ömer Eğecioğlu, Seren Akyoldaş, Serhan Yedig gibi isimlerin yazılarının bulunduğu eser, müzik tarihi konusunda literatürümüzdeki önemli bir boşluğu dolduruyor.

İstanbul’un Çok Sesli Batı Müziğinin Tarihi, haz. Serhan Bali, İBB Yayınları, 2022

Toplumun Çocuğa İhaneti

Aile ile çocuk ilişkisine çığır açıcı yaklaşımlar getiren, çocukluk çağı üzerine yaptığı araştırmalar ve yazdığı eserlerle çok sayıda ülkede milyonlarca okura ulaşan Alice Miller, Toplumun Çocuğa İhaneti’nde bu defa çocuk istismarının boyutlarına dikkat çekiyor. Freud’un dürtü teorisine eleştirel bir yaklaşımla eğilerek insan doğasına dair keşiflerde bulunuyor. Miller geleneksel terapiye ve ona öykünerek çocuk yetiştiren ebeveynlere meydan okuyor.

Toplumun Çocuğa İhaneti, Alice Miller, çev. Gökçe Bala Bulut Aslan, Profil Kitap, sf. 414, 2022

Ahlak Karşıtı

Çağdaş Fransız edebiyatının en iyi yazarları arasında gösterilen, 1947 yılı Nobel Edebiyat Ödülü Sahibi Andre Gide toplumun ahlak üzerine gösterdiği ikiyüzlülüğe karşı hayatı boyunca kalemiyle savaşır. Otobiyografik öğeler taşıyan metinlerinde, ailenin, insan için nasıl bir cendere olduğunu anlatır, ahlak kavramıyla hisleri arasında kalan bireyi tasvir eder. Ahlak Karşıtı’nda bu defa kendine doğru bir arayış içinde olan Michel’in dostlarıyla ahlak kavramı üzerine yaptığı konuşmalar yer alıyor. Gide, okura kendi öz yaşam öyküsünden kesitler sunduğu gibi, onu, kişinin ahlaki dogmaları aşıp bireysel özgürlüğünü nasıl elde edeceğine dair düşündürücü bir okuma deneyimine davet ediyor.

Ahlak Karşıtı, Andre Gide, çev. Can Erhan Kızmaz, İthaki Yayınları, sf. 176, 2022

Üç

37 yaşında hayatına son veren Ann Quin’in (1936-1973) sağlığında yayımlanan dört kitabından biri olan Üç şimdi Türkiyeli okurla buluşuyor. Ruth ve Leonard adında bir İngiliz evli çiftin, romanda ismi S olarak geçen genç bir kadının yanlarında yaşamaya başlamasıyla ve ardından S’nin intiharıyla değişen hayatlarını konu alan Üç’te Ann Quin, geleneksel metinlere meydan okuyarak kendine özgü bir dil dünyası yaratıyor.

Üç, Ann Quin, çev. Aslı Anar, Everest Yayınları, sf. 176, 2022

İlişkisel-Kültürel Terapi

Kurulduğu 1892 yılından bu yana en saygın kurumların arasında yer alan Amerikan Psikoloji Derneği (APA)’nın psikoterapide kullanılan yaygın metotları anlamak için başvurulması gereken kaynaklardan biri olarak gösterdiği İlişkisel-Kültürel Terapi, insanların yaşamları boyunca ihtiyacını duydukları ilişki kurma ve bağlanma gereksinimini temel alan terapi yöntemlerini ve süreçlerini anlatıyor. Çok sayıda gerçek vakanın da yer aldığı anlatısıyla Judith J. Jordan, günümüzde terapistlere öğretici bir kaynak yaratmanın yanı sıra psikoterapiye ilgi duyan herkesin okuması gereken bir eser ortaya koyuyor.

İlişkisel-Kültürel Terapi, Judith j. Jordan, çev. Doğan Aksoy, Okuyan Us Yayınları, sf. 183, 2022

Rus Devrimi

Sovyet Birliği Uzmanı tarihçi Sheila Fitzpatrick, Rus Devrimi’inde, üzerinden yüzyıl geçtiği halde dünya tarihindekini izini hala koruyan Rus Devrimi’nin hazırlık sürecini, bugüne kadar konuşulmayan yönlerini ele alıyor. Sheila Fitzpatrick, çok yakın zamanda erişime açılan arşivlerden yola çıkarak Rus Devrimi’ne dair yeni yaklaşımlar getiriyor. 1917 ile 1930 yıllar arasındaki Rusya’nın politik panoramasını çiziyor.

Rus Devrimi, Sheila Fitzpatrick, çev. Nurullah Duru, Alfa Yayınları, sf. 272, 2022

Seninle Başlamadı Günlüğü

Tedavisi olmayan bir göz hastalığı geçirdikten sonra kalıtsal aile travmaları üzerine araştırma yapmaya yönelen ve çalışmalarıyla başta ABD olmak üzere dünyanın pek çok ülkesinde okurlar tarafından ilgiyle karşılanan, çok sayıda ödüle layık görülen Marc Wolynn, Seninle Başlamadı’da kalıtsal aile travmaların kişinin hayatı ve bedeni üzerinde nasıl etkili olduğunu ortaya koyar, San Francisco’daki Kalıtsal Aile Travmaları Enstitüsünde yaptığı çalışmalara ve deneylere yer verir. Wolynn 2016 yılında kaleme aldığı Seninle Başlamadı isimli kitabı yola çıkılarak hazırlanan Seninle Başlamadı Günlüğü’nde ise okuru, kendisinin de dahil olacağı bir okuma serüvenine çıkarıyor. Kişiyi kendi hayatı üzerine metinle karşılaştırmalı olarak düşünmeye davet ediyor.

Seninle Başlamadı Günlüğü, Marc Wolynn, haz. ve çev. Buket Konur, Sola Unitas Yayınları, sf. 192, 2022

Hayat Problem Çözmekmiş –Dünya Devlerinin Türk Ortağı Erdal Aksoy’un Yaşam Öyküsü

Gazeteci yazar Rıdvan Akar ve Hilmi Hacaloğlu’nun kaleminden iş insanı Erdal Aksoy’un yaşam öyküsü… Aksoy Holding kurucu ortaklarından biri olan Erdal Aksoy’un çocukluğu, öğrenim hayatı, ağabeyi Erol Aksoy ile birlikte küçük çaplı inşaat projeleri yaparak temelini attıkları Aksoy Holding’e uzanan iş hayatı, edindiği tecrübeler, onu başarıya götüren yıllar… Erdal Aksoy’un hayatına dair ilham verici bir anı kitap…

Hayat Problem Çözmekmiş, Rıdvan Akar&Hilmi Hacaloğlu, Doğan Kitap, sf. 320, 2022

Bir Aşk Masalı

Ahmet Ümit’in yeni kitabı Bir Aşk Masalı’nda beş prensin aşk uğruna düştükleri yolda başlarından geçen serüven konu alınıyor. Geleneksel masal türünün yapısından ilham alarak kurgulanan Bir Aşk Masalı’nda iyilik ve kötülüğün bitmeyen mücadelesinin yanı sıra adalet ve özgürlük kavramları, doğa ve iklim meselesi de modern dünya gerçekliği ışığında sorgulanıyor.

Bir Aşk Masalı, Ahmet Ümit, Yapı Kredi Yayınları, sf. 248, 2022

Bir Yazar Gibi Okumak: Kitap Severler ve Kitap Yazmak İsteyenler İçin Bir Kılavuz

Francine Prose, Bir Yazar Gibi Okumak’ta yazar olmak isteyenler için rehber niteliğinde bir eser sunuyor. Kafka’dan Dostoyevski’ye, Flaubert’ten Austen’a, Dickens, Woolf ve Çehov’a uzanan dünyanın en ünlü kalemlerinin eserlerini “Nasıl yazar olunur” ve “Bir edebiyat metni nasıl okunur” sorularının izinde inceliyor. Prose çağdaş yazarların metinlerini de mercek altına aldığı eserinde okuru yeni bir okuma pratiğiyle tanıştırıyor.

Bir Yazar Gibi Okumak: Kitap Severler ve Kitap Yazmak İsteyenler İçin Bir Kılavuz, Francine Prose, çev. Seda Çıngay Mellor, sf. 490, 2022

Sevgi Kadar Tatlı

Sevgi Kadar Tatlı, aile içi sevgi ve paylaşımı konu alıyor. Gonca ve büyükannesinin, Gonca’nın doğum günü pastasını yaparken başlarından geçen duygusal bir serüveni anlatıyor.

Sevgi Kadar Tatlı, Susie Linn, çev. Ali Berktay, İş Bankası Kültür Yayınları, sf. 32, 2022

Vicdan Bir Kara Kutudur - Robert Oppenheimer

Bilim dünyasında nükleer bombanın mucidi olarak tanınan Robert Oppenheimer (1904-1967), II.Dünya Savaşı sırasında nükleer silah geliştirmeyi amaçlayan Manhattan Projesi başkanlığını yürütür, 1945 yılında New Mexico’da ilk atom bombası denemesi yaptıktan sonra kendisine ait olan “Şimdi ölüm oluyorum, dünyaların yok edicisi…” sözünün hakkını verircesine 1945’te Hiroşima ve Nagazaki’deki büyük felaketlerin mimarı olur. Vicdan Bir Kara Kutudur’da Mesud Topal, ünlü fizikçi Robert Oppenheimer’ın insani yönüne ışık tutuyor. Hayatını, ailesini, dünyayı mahvedecek bir icada götüren yıkıcı bilim tutkusunu, Hiroşima ve Nagazaki felaketlerinden sonra hayatının nasıl şekil aldığını anlatıyor.

Vicdan Bir Kara Kutudur - Robert Oppenheimer, Mesud Topal, Karakarga Yayınları, 2022