Proust Anketi'nin ilk konuğu Şükrü Erbaş: En büyük deliliğim şiir yazmaya başlamak

Artı Gerçek - Proust Anketi başlığıyla yapılan söyleşiler, sanat alanının her kolundan üretim yapmış sanatçılar, yazar ve şairler, gazeteci, bilim insanı ve akademisyenlerden seçilen konuklarla gerçekleştirilecek. Bu çerçevedeki söyleşilerin ilk konuğu şair, yazar Şükrü Erbaş oldu.

-Şu anki ruh haliniz nasıl?
Boğuntu ve umut arasında bir sarkaç salınımı.
-En sevmediğiniz şey nedir?
İki yüzlülük.
-En büyük korkunuz nedir?
Aptal bir akla muhatap olmak.
-En değerli varlığınız nedir?
En değerli varlığımı ölüm aldı.
-En büyük deliliğiniz neydi?
Şiir yazmaya başlamak.
-En büyük pişmanlığınız nedir?
Pişmanlığı hayatımdan çıkaralı çok oldu.
-En abartılmış meziyet sizce nedir?
Dürüstlük.
-Hayattaki en büyük başarınız nedir?
Başarı mıdır bilmem, hak ederek yaşamak.
-Favori mesleğiniz nedir, neden?
Hiç düşünmedim. Bağ bekçiliği olabilir belki.
-Favori yolculuğunuz hangisi?
İçe, en içe yapılan tüm yolculuklar.
-En karakteristik özelliğiniz nedir?
Sabırsızlık ve öfke.
-Nerede yaşamak isterdiniz, neden?
Öyle bir yer yok. İyi ki de yok!
-Çok sık kullandığınız kelime ya da ifade nedir?
Tek bir sözcük gibi algılayın: Kirpik, sarkaç, eşik, gölge.
-Olmazsa olmaz dediğiniz şey nedir?
Hayal. Sonra da hatıra tabii.
-Ne gibi durumlarda yalan söylersiniz?
Birinin utandığını görmemek için.
-En mutlu olduğunuz an: ne zaman ve nerede?
Keşke mutluluğa inansaydım.
-Hayattaki en büyük aşkınız kim ya da ne?
Sonsuz bir duygu sarmalında “en büyük aşk” olamaz ki.
-Mükemmel mutluluk denilince ne anlıyorsunuz?
Hiçbir şey anlamıyorum.
-Sizce mutsuzluğun tarifi nedir?
Kişinin varlığının engellenmesi.
-Dostlarınızda en değer verdiğiniz şey nedir?
Dostlarımın bütün kusurlarını severim.
-Kendinizde çok üzüldüğünüz özelliğiniz nedir?
Hemen inanmak.
-Başka insanlarda en çok üzüldüğünüz özellik nedir?
Kaba akıl.
-En aşağı gördüğünüz yaşayan insan kimdir?
Tek bir isim mi? Cehennemde bir zebani yok ki.
-Size göre en aşağı seviyedeki rezillik nedir?
Başka hayatları gasp etmektir.
-Mümkün olsa hangi yeteneğe sahip olmak isterdiniz?
Bir müzik aleti çalmayı öyle isterdim ki.
-Favori bir kurmaca kahramanınız var mı; varsa kimdir?
Don Quıxote.
-Gerçek hayattaki kahramanlarınız kimlerdir?
Mahatma Gandhi.
-Bir erkekte en çok beğendiğiniz nitelik nedir?
İncelik ve içtenlik.
-Bir kadında en çok beğendiniz nitelik nedir?
İncelik ve içtenlik.
-Hayatınızda en çok hayranlık beslediğiniz kişi kim?
Dostoyevski.
-En sevdiğiniz kadın ve erkek isimleri nelerdir?
Yaren ve Elif.
-Eğer kendinizde bir şey değiştirebilecek olsaydınız, bu ne olurdu?
Aceleciliğim.
-Kendiniz olmasaydınız kim olmak isterdiniz?
Bütün hayatımı inkar mı edeyim şimdi!
-Hangi doğal yeteneğe sahip olmak isterdiniz?
Türkü söyleyeceğim bir sese sahip olmak.
-Heyecanınızı ne öldürür?
Bönlük.
-En sevdiğiniz kelime nedir?
Kirpik.
-En sevmediğiniz kelime nedir?
Ben. Ben. Ben.
-Şu anda yapmakta olduğunuz hariç, hangi mesleği yapmak isterdiniz?
Şarkıcı ya da Gül Satıcısı.
-En çok kullandığınız küfür nedir?
Alçak. Pezevenk.
-Size en fazla keyif veren kötü huyunuz hangisi?
Çabuk sinirlenmek.
-Hayat felsefenizi hangi slogan özetler?
“Kurtuluş yok tek başına.”
-Nasıl ölmek isterdiniz?
Daha önce de sordular: Uykuda.
-Öldüğünüzde cennete giderseniz Tanrı'nın size kapıda ne söylemesini istersiniz?
Seni dünyayla sınadığım için özür dilerim.
-Öldünüz ve bir insan ya da eşya olarak geri döndünüz diyelim, bu ne olurdu?
İnsan ya da eşya demeyelim. Su. Nergis. Bozkır. Yol.

ŞÜKRÜ ERBAŞ KİMDİR?

7 Eylül 1953 tarihinde, Yozgat'ta dünyaya geldi. İlk ve orta öğrenimini Yozgat'ta tamamlayan Erbaş 1972 yılında Toprak Mahsulleri Ofisi'nde memur olarak çalışmaya başladı; Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü'nden 1978 yılında mezun oldu.

1984 yılında başladığı edebiyat hayatının ilk yıllarında, Yarın dergisinde kurul üyesi olarak yer aldı. Edebiyatçılar Derneği'nde 1993-1995 yılları arasında genel sekreterlik, 1998-1999 yılları arasında başkanlık yaptı. İlk şiiri 1978 yılında, Varlık Dergisi'nde yayımlanan sanatçı; "Yolculuk" adlı şiir kitabıyla, 1987'de Ceyhun Atuf Kansu şiir ödülüne layık görüldü. Şiir dışında deneme ve antoloji dallarında da eser veren Erbaş, PEN Yazarlar Derneği üyesidir.

ESERLERİ

Küçük Acılar (1984), Aykırı Yaşamak (1985), Yolculuk (1986), Kimliksiz Değişim (1992), Bütün Mevsimler Güz (1994), Dicle Üstü Ay Bulanık (1995), İnsanın Acısını İnsan Alır (1995), Kül Uzun Sürer (1996), Gülün Sesi Gül Kokar (1998), Bir Gün Ölümden Önce (1999), Derin Kesik (1999), Üç Nokta Beş Harf (2001), Sarkacın Kalbi (2002), Yalnızlık Heceleri (2003), İnsan Sevmezse Ölür (Seçmeler, 2004), Gölge Masalı (2005), Unutma Defteri (2007), Bağbozumu Şarkıları (2012)
Pervane (2015), Yaşıyoruz Sessizce (2016), Kuş Uçar Kanat Ağlar (2019), Otların Uğultusu Altında(2019), Çırpınıp İçinde Döndüğüm Dünya (2020)

PROUST ANKETİ NEDİR?

Marcel Proust'un cevaplarıyla ünlenmiş, daha sonra Bernard Pivot ve James Lipton tarafından da kullanılmış bir soru dizisidir.

Bazen hatalı şekilde soruların ilk defa Proust tarafından hazırlandığı söylense de, aslında Proust yalnızca soruları cevaplamıştır. 19. yüzyılın sonlarında İngiltere'de insanın kişiliğini ortaya dökme amaçlı bu tarz sormacalar popülerdi. Proust 1884'te 13 yaşındayken aldığı hatıra defterindeki İngilizce sorulara cevaplar yazdı. Sonra bu defteri arkadaşı Antoinette Faure'a doğum günü hediyesi olarak verdi. 20 yaşına geldiğinde bu anketi tekrar cevapladı. Proust'un ölümünden birkaç yıl sonra verdiği iki cevap seti de yayınlandı. İki anketteki sorular da birbirine yakındı ve Proust'un cevaplarının yayımlanmasıyla bu anket Proust'un adıyla tanınmaya başlandı. Proust'un el yazısıyla doldurduğu orijinal nüsha yüksek bir fiyata satılmıştır. Fransız televizyon sunucusu Bernard Pivot, soruları Apostrophes adlı programda kullanmıştır. Ondan esinlenen James Lipton, soruları Inside the Actors Studio programına adapte etmiştir.

(KÜLTÜR SANAT)