Candan Yıldız

Candan Yıldız

Bir haftada ne öğrendik!

Afrin demek askeri taktikler, askeri kahramanlık demek 'milli ve yerli' medya için. Gerçeğin peşinde değil, taraflılığının peşinde koşmak demek. Bunun canı gönülden yapıldığı pek açık.

Başbakan Binali Yıldırım’ın televizyon, gazete ve internet siteleri yöneticileriyle yaptığı "Milli ve Yerli" medya toplantısı sonrası merak ettim, son bir haftalık gazete manşetlerini taradım. Manşetlerine baktığım gazeteler Hürriyet, Posta, Habertürk, Sabah, Milliyet, Vatan, Yeni Şafak, Star, Akşam, Türkiye, Karar, Aydınlık , Sözcü ve Ortadoğu... Medyatava’nın tiraj rakamlarına göre bu gazetelerin satış rakamları iki milyonun üzerinde. Anlayacağınız gazete okuma alışkanlığı olan, gazete alabilen iki milyondan fazla okuyucu (haber alma hakkını kullanmaya çalışan) Afrin’le ilgili şu haberleri okudu bir hafta boyunca.

"Jetlerimiz Afrin’i vurdu", "Türkiye tek yürek", "İnlerinde vurduk",  "TSK Afrin’i vurdu",  "Teröre demir yumruk, sivile zeytin dalı", "Hainleri vurduk", "Türk milleti arkanızda", "Şimdi zafer zamanı", "Şimdi Afrin", "Zeytin Dalı emri Dumlupınar’dan", "Teröriste darbe halka zeytin dalı", "Kod adı Zeytin Dalı", "Jetler bombalıyor ÖSO ilerliyor", "Gazamız mübarek olsun", "Afrin harekatı fiilen başladı", "Türk Ordusu’na karşı psikolojik harekat", "Kahramanlar Afrin’de", "Hedef Afrin’e huzur koridoru", "Tüm terör örgütleri temizlenecek", "Karadan da girdik", "Suriye rejimi ile Moskova üzerinden görüşüyoruz", "Türk milleti ile kimse başedemez", "Adım adım temizlik, mehmetçik 7 km içeride", "Dört dörtlük operasyon", "10 koldan Afrin’e", "Kaçıyorlar", "Afrin’e doğru", "4 aşamada 30 km’lik temizlik", "Dört koldan imha", "Suriye rejimini yok sayamayız", "İlk hedef güvenli bölge", "Huzura zeytin dalı, haine cehennem ateşi", "Azez kıskacı", "Azez’den kıskaç, Afrin’de temizlik", "Afrin’den geri adım atmak yok", "Mehmetçik Türkiye’yi birleştirdi, işte biz buyuz", "Kardeşim için kuşattık", "En kritik tepe alındı (Burseya) (Yeni Şafak’ın bu manşetinden 5 gün sonra söz konusu tepenin alındığı açıklandı), "Hendek tuzağına bordo bereli önlem", "Yeni cephe", "Afrin temizlenirse Diyarbakır huzur bulur", "Kuru sıkı atıyorlar", "İşte Türkiye’nin gücü. Hem cephede hem masada", "AKP’li vekiller: Zamanı geldi", "Milli mücadele", "Teröristlerin kökü kazınıyor", "Nato’dan destek", "Şehidimiz vasiyetin bize emanet", "Soluk aldırmayacağız", "Milletin manşeti", "Vatan size minnettar", "Hoş geldiniz çocuklar", "Mehmetçik asaleti", "Türk seddi", "Kararlıyız kazanacağız", "Yüce gönüllü şehidim/Biz düğüne gidiyoruz", "10 gün yalvardılar", "Teslim olmayı tartışıyor", "8 koldan hilal taktiği boğma harekatı", "Adım adım zafere", "Sınır boyunca güvenli hat", "Son teröriste kadar devam"," Atak vurdu, PYD sıkıştı", "Mehmetçik yedi düvele karşı çarpışıyor", "Trump’a 3 mesaj", "Bu yalanlara karnımız tok", "Derdimiz oranın toprağı değil", "Desteğe son ver", "Milli savunmanın muhteşem zaferi", "30 km güvenli hat", "Atak’lar cirit attı, Alman çamura yattı", "Kahramanlar can verir yurdu yaşatmak için", "Beştepe’deki danışmanların içinde federasyon lobisi (ÖSO’ya özerklik bağlamında)", "ABD’nin derdi PYD’yi kurtarmak", "Zeytin Dalı Afrin’e yürüyor", "Güven yok ki bölge olsun", "Afrin yolunda büyük temizlik", "Tarih inşa ediyorsunuz", "İki yüzlü Almanya", " Vatan için", "Ciddiye bile almıyoruz", " Yedi günde 7 koldan temizlik",  "Doğu batı farketmez", "ABD’nin yeni oyunu Türkiye’yi kuşatma koridoru", "Münbiç’ten çekilin", "İhanet cephesi panikte", "PKK’yı teslim edip Suriye’den çıkalım", "İlk hedefiniz Afrin", "Fırat’ın batısı da doğusu da temizlenecek", "Irak’a kadar", "Irak Sınırına kadar gideceğiz", "Yaşayıp direneceğiz", "İşte o zeytin dalı", "Türkiye Suriye ile anlaşırsa PKK biter", "İşte asker işte millet", "Afrin’den Irak sınırına kadar", "Irak sınırına kadar", "Köye dönüş", "Irak sınırına kadar durmayacağız", "ABD icadı", "Burseya tunellerinde terörist avı", "Suriye devletinin etkili isminden davet: Adım atın", "İyi ki geldiniz", "Çember daralıyor", "Orada YPG’ye yer yok", "Hepsinin üzerinden silindir gibi geçeriz", "Terör kampı yerle bir", "Komutanım evelallah kurtulacaksınız deyip beni kurtardılar, sonra da şehit düştüler", "Yaşam savaşı", "ABD’den PKK’ya anlık istihbarat", "Açık alanda "sivil" tuzağı", "Silindir gibi ezip geçeriz", "PKK/PYD’yi FETÖ ihaneti büyüttü", "İşte bizim askerimiz", "9. cephe Tel Rıfat, hedef Minnak", "Vatan Partisi’nin zamanı geldi", "15 Temmuz ruhu canlandı", "8 koldan Afrin’e"...

Afrin demek askeri taktikler, askeri literatür, askeri kahramanlık demek "milli ve yerli" medya için. Gerçeğin peşinde değil, taraflılığının peşinde koşmak demek. Bunun canı gönülden yapıldığı pek açık. Köklü gazetecilik fakültelerinin nitelikli hocalarını kaybetmesi, lümpen patronların medya sermayedarı olması, haber merkezlerinin kan kaybetmesi, yeni kuşaklara öğretilen yanlış gazetecilik, "Alo Fatihlerin" yerini "Gönüllü Fatihlere" bırakması, OHAL’in gazeteciliğe sirayeti, gazetecilere dönük baskı, gözaltı, tutuklama ve dava furyasının yarattığı sinmişlik, mutsuz haber merkezlerinin "ama  ekmek parası" gerekçesiyle mesleğine sahip çıkamaması, halin yalın hali.

Basın yayın ilkelerini mevcut köklü gazeteci örgütlerinin referansıyla hatırlatmanın manası yok. Anlam erozyonuna uğrayan bu kurumların vaktiyle yazdığı bildirgeleri anımsatmanın da gereği yok. Herkesin bildiği "sır"; neyin neden yaşandığı!

Ancak muhalif Afrika Gazetesi’ne yönelik saldırıdan sonra onbinlerce Kıbrıslının yani "yavru" olarak görüldüğü için sözüne kıymet verilmeyen Adalıların "Demokrasi ve Barış" yürüyüşünün verdiği feyzle, yine Kıbrıs menşeili "Kıbrıs Türk Gazeteciler Birliği" tarafından hazırlanan meslek ilkelerinden bazılarını buraya iliştiriyorum. Güzel örnekleri güzellemek de tarihsel bir sorumluluk!

  1. Gazetecinin temel görevi, gerçekleri nesnel bir biçimde, çarpıtmadan, sansürlemeden aktarmaktır.
  2. Gazeteci, demokratik değerlere ve insan haklarına aykırı yayın yapmamalıdır.
  3. Şiddeti haklı gösteren, özendiren ve kışkırtan, nefret ve düşmanlığı körükleyen nitelikte yayın yapılmamalıdır.
  4. Irka, milliyete, etnik kökene, cinsel kimliğe, cinsel yönelime, dile, dine ve mezhebe yönelik ayrımcılığı teşvik edecek yayın yapılmamalıdır.
  5. Gazeteci, haber ajanslarından veya başka medya kuruluşlarından alarak doğrudan kullandığı veya geliştirdiği haberlerde kaynak belirtmelidir.
  6. Gazeteci, elde ettiği bilgileri doğrulatmak için çaba göstermelidir.
  7. Gazeteci, kişi ve kuruluşları eleştiri sınırları ötesinde aşağılayan, hakaret içeren ifadeler kulllanmamalıdır.
  8. Haberde, konuşmalardan ve demeçlerden yapılan alıntılarda bağlam saptırılmamalıdır.
  9. Gazeteci kimliğini taşıyan herkes, gazeteciliğin evrensel ilkelerine uymaya özen gösterir.

 

Önceki ve Sonraki Yazılar
Candan Yıldız Arşivi