Tipik bir AKP oyunu yine karşımızda. Hukukun arkasından dolanarak, kendi dediğini tepeden inmeci şekilde, istişare etmeden dayatma hastalığı yaz saati uygulamasında bile karşımıza çıktı.
Ne olmuştu kısaca hatırlayalım. Bakanlar Kurulu'nun aldığı bir kararla, 30 Ekim 2016 tarihinden itibaren saatlerin bir saat geri alınmasına son verilerek, yaz saati kalıcı hale getirilmişti. Böylece, 1973'ten bu yana her yıl mart ayında bir saat ileri alınan saatlerin ekimde bir saat geri alınması uygulamasına son verilmiş, zaman GMT+3 diliminde sabitlenmişti.
Bundan pek çok insan mağdur olduğu gibi uygulama enerjide tasarruf getireceğine israf getirdi. 30 Ekim 2016 - 26 Mart 2017 arasında yaz saatinde olan Türkiye'nin elektrik tüketimi yüzde 6.3 arttı, 2,8 milyar liralık fatura olarak geri döndü.
Daha sonrasında İstanbul'da oturan bir yurttaş adına avukatlar Bürgehan Emrağ ile Kaan Karcılıoğlu, Bakanlar Kurulu'nun söz konusu kararının iptali amacıyla Başbakanlık ve Enerji Bakanlığı aleyhinde Danıştay'da dava açtı. Danıştay 10. Dairesi, yürütmenin durdurulması talebini reddetti. Avukatlar bu kararı Danıştay'ın en üst karar organı olan İdari Dava Daireleri Genel Kurulu'na taşıdı. Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu, vatandaşın başvurusunu haklı bularak, dairenin kararını kaldırdı ve Bakanlar Kurulu'nun sürekli yaz saati uygulanması yönündeki kararının yürütmesini durdurdu.
Kararın gerekçesinde kullanılan şu ifade önemli: "Anılan yasanın söz konusu yetkinin süreklilik arzedecek şekilde kullanılması konusunda Bakanlar Kurulu'na bir yetki vermediği tartışmasızdır. Dava konusu edilen Bakanlar Kurulu Kararı'nın 1. maddesi incelendiğinde, 697 sayılı yasanın 2. maddesi ile Bakanlar Kurulu'na başlangıç ve bitiş tarihlerini belirlemek suretiyle yaz saati uygulaması konusunda verilen yetkinin sürekli hale getirilerek kanunun verdiği yetki kullanımının aşıldığı, başka bir ifadeyle yaz saati uygulamasının kalıcı hale getirildiği ve bu haliyle anılan kararın 697. sayılı kanunun ilgili maddesini değiştirir nitelikte olduğu sonucuna varılmıştır."
Bu karara rağmen iktidar ne yapıyor, son torba yasadaki 6'ncı madde Bakanlar Kurulu'na ileri saat uygulaması konusunda yetki veriyor. Yargı kararıyla hukuksuz olduğu ortaya çıkan yaz saatinin kalıcı hale getirilmesinden vazgeçmeyeceğini açıklayan hükümet, birkaç gün önce yayımladığı Bakanlar Kurulu kararıyla 28 Ekim 2018 tarihine kadar yaz saatini uygulayacağını, bu tarihten sonra ise bütün yurtta saatlerin bir saat geri alınacağını açıkladı. Aynı hükümet, bu hafta Plan ve Bütçe Komisyonu'nda Bakanlar Kurulu'na yaz saati uygulaması konusunda verilen sınırlı yetkiyi genişletmeye yönelik bir yasa değişikliğini Torba Yasa'ya ekletti.
Sonuç olarak, Bakanlar Kurulu'nda Danıştay kararını yok sayan ve mevcut yasal düzenlemeyi aşmaya çalışan bir karar alınıyor.
Tüm bu yolların deneniyor olması yurttaşa rağmen, tepkilere ve oluşan maliyete rağmen neyin ısrarı? Yaz saatinde ısrar etmenin elektrik tüketimini arttırdığı bu kadar açıkken, bu uygulamada devam edilmesini anlayan beri gelsin.
Bu çok açık ki, elektrik dağıtım şirketleri için daha fazla tüketim ve doğal olarak daha fazla kazanç demek.
Elektrik Mühendisleri Odası yaptığı açıklamada, "Yaz saati uygulamasının tasarruf sağlamadığı tam tersine tüketim artışına yol açtığını resmi elektrik tüketim verileri açıkça gösterirken; ne olduğu, neye dayandığı ve veri setleri kamuoyuna açıklanmayan bir rapora dayanılarak tasarruf iddiasıyla yaz saatinin sürdürülmesinde ısrar edilmektedir. Bu inatlaşmanın vardığı nokta kamuoyunu ve yargıyı yanıltacak kararlar almaya kadar varmıştır. Saat ayarlarıyla ilgili yapılan tüm bu oyunları kınıyoruz. Bir an önce bu oynamalara son verilerek, Türkiye'nin enerji tüketimi açısından kamu yararını dikkate alacak şekilde ve tüm dünya ile saat uyumunu gözeten normal saat uygulamasına geçilmesini, tasarruf amacıyla yalnızca yaz aylarında yaz saati uygulanmasını istiyoruz" ifadelerine yer verildi.
Elektrik Mühendisleri Odası'nın dikkat çektiği rapor, İstanbul Teknik Üniversitesi'ne ait. "Sabit Saat Uygulaması Değerlendirme Raporu" başlıklı çalışmaya göre, yaz saati uygulamasının kalıcı hale getirilmesiyle enerjide yaklaşık 538 ila 801 milyon lira tasarruf sağlanmış. Üniversite heyeti, kamuoyunda gündeme gelen değerlendirmelerin 'yeterli veri ve belirli bir metodolojiye' dayanmadan yapıldığını söylüyor. Ancak, kendileri de tasarruf sağlandığını iddia ettikleri rakamlara hangi veri setiyle ve metodolojiyle ulaştıklarını anlatmıyor.
İTÜ'deki heyet, araştırmalarında, akşamın ilk saatlerinde oluşan puant aralığında ortalama 1 milyar 879 milyon kilovatsaatlik tasarruf gerçekleştiğini, bu talebi karşılamak için 2 milyar dolarlık enerji yatırımı yapılmasına da gerek kalmadığını belirtiyor. E o zaman sormazlar mı, bu kadar enerji yatırımı üstelik kömür gibi hem doğaya hem insan hayatına bu kadar kasteden bir enerji türüne yüklenmek niye? Aynı heyet, 80 küsür tane kömürlü termik santrale de ihtiyaç olmadığını hükümete söylemiş mi acaba?
