Uluslararası narkotik raporlarında Türkiye: Metamfetaminde ikinci ülke

Artı Gerçek - CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'yu "Breaking Bad Süleyman" diye suçlamasının ardından yeniden gündeme gelen uyuşturucu kaçakçılığında Türkiye'nin rolü, uluslararası kuruluşlar tarafından hazırlanan raporlardan da izlenebiliyor.

Raporlara göre dünya genelinde Covid-19 pandemisi sebebiyle uyuşturucu ticaretinde kısa süreli ve sınırlı bir düşüş gözlense de, hızlı bir adaptasyon yaşanmış durumda. Avrupa Birliği'nin uyuşturucuyla mücadele ajansı EMCDDA'nın yayınladığı son Avrupa Uyuşturucu Raporu'na göre uyuşturucu ticareti hem toptan düzeyde hem de bireysel düzeyde Covid-19 kısıtlamalarına hızla adapte oldu.

Avrupa Birliği'ne üye 27 ülke ile Norveç ve Türkiye'nin de verilerini derleyen raporun uyuşturucu sorununun son 25 yılda ne kadar değiştiğini gösterdiğini vurgulayan EMCDDA Direktörü Alexis Goosdeel "Covid-19 kısıtlamalarına dirençli esnek bir dinamiği olan ve yasaklara uyum sağlayabilen bir uyuşturucu pazarına tanıklık ediyoruz. Tüketiciler daha geniş bir yelpazede oldukça güçlü doğal ve sentetik maddelere maruz kaldıkça, giderek daha karmaşık hale gelen uyuşturucu kullanım kalıplarını da görüyoruz" ifadelerini kullandı.

METAMFETAMİN MİKTARINDA İSPANYA'DAN SONRA VETÜRKİYE VAR

Birleşmiş Milletler'in 2021 uyuşturucu raporuna göre Türkiye ve Polanya metamfetamin üretimi için gerekli olan farmasötik işleme labrotuvarlarında başı çekerken, 2019'da dünya genelinde el koyulan amfetamin miktarının yüzde 45'i Suudi Arabistan, Guatemala ve Türkiye'de yakalandı.

Öte yandan, dünya genelinde el koyulan toplam ekstazi miktarının da yarısından fazlası yine 3 ülkede yakalanmış durumda: ABD, Avustralya ve Türkiye. Raporda yer alan bir diğer veriye göre, 2019 yılında dünya genelinde el koyulan metamfetamin miktarında birinci sırada yer alan İspanya'yı Türkiye takip ediyor.

TÜRKİYE'DE ELE GEÇİRİLEN EKSTAZİ TÜM AVRUPA'YI GEÇTİ

Organize suç örgütleri Avrupa içerisinde uyuşturucu üretimini artırırken, 2019 yılında 370 yasadışı uyuşturucu üretim laboratuvarına baskın düzenlendi. Türkiye'de 2017-19 yılları arasında 8 milyon adet ele geçirilen ve halk arasında ekstazi olarak bilinen MDMA miktarı, Avrupa Birliği'nin tamamında ele geçirilen miktarı geride bırakmış durumda. Öte yandan 2019 yılında ele geçirilen 20 tondan fazla eroin son on yılda ele geçirilen en yüksek miktar oldu.

'TÜRKİYE UYUŞTURUCU KAÇAKÇILIĞININ ÖNEMLİ TRANSİT ÜLKESİ'

ABD Dışişleri Bakanlığı’nın her yıl Kongre'ye sunduğu Uluslararası Narkotik Kontrolü Strateji Raporu'nda ise Türkiye ile ilgili dikkat çekici tespitler yer alıyor.

Raporun uyuşturucu kontrolü bölümünde Türkiye, yeterli önlem almamakla eleştiriliyor. "Asya ile Avrupa'nın birleştiği noktada bulunması ve yasadışı finansı ele almak konusunda yeterli kontrol yapmaması nedeniyle Türkiye, yasadışı uyuşturucu kaçakçılığının önemli bir transit ülkesi" denilen raporda, özellikle Afganistan'dan Avrupa'ya gönderilen afyonun ve Avrupa'da üretilip Asya'ya gönderilen sentetik uyuşturucuların Türkiye üzerinden geçtiği belirtiliyor.

Rapora göre, Türkiye, Afganistan'dan Avrupa'ya yasadışı uyuşturucu kaçakçılığı için kullanılan Balkan rotasının bir parçası ve Suriye ile İran'dan göçmen kaçakçılığı için de bir koridor. Yasadışı kazancı meşru gelir olarak göstermek için paravan şirketler kullanılıyor" ifadelerine yer verildi.

'PARAVAN ŞİRKETLER KULLANILIYOR'

Raporun para aklama bölümünde ise "Türkiye'nin ulusal risk değerlendirmesinde en yüksek para aklama riski ortaya çıkan suçlar uyuşturucu kaçakçılığı, göçmen ve yakıt kaçakçılığı ve insan kaçakçılığı oluşturuyor" tespitine yer veriliyor.

Online yayın yapan kuruluşlar üzerinden de potansiyel olarak para aklandığı savunulan raporda, Türkiye'de hassas teknoloji ve silah kaçakçılığının engellenmesi yasasının sıkılaştırıldığı ancak uygulamanın belirsiz olduğu ve bu yasanın yasal sivil toplum kuruluşlarını engellemek için kullanıldığı belirtildi.

GECE HAYATINDAN EV YAŞAMINA, GERÇEK HAYATTAN SANALA

Doğal ve sentetik uyuşturucuların saflığının giderek yükseldiği ve daha büyük tehlike arz etmeye başladığı vurgulanan Avrupa Uyuşturucu Raporu'na göre Covid-19 nedeniyle sınırların kapatılması sonucu kaçakçıların uyuşturucuyu kuryeler yerine ticari malların arasına saklayarak taşımaya başladığına dikkat çekildi.

Bireysel düzeyde ise sokağa çıkma yasakları nedeniyle sokak satışlarında ciddi bir düşüş görülse de satıcı ve kullanıcıların hızla yeni duruma sağladığı görülüyor. Raporda, pandemi döneminde satıcıların şifreli mesajlaşma ve sosyal medya uygulamaları aracılığıyla eve teslim hizmetleri başlattığı hatırlatılırken, bu durumun uzun vadede küresel uyuşturucu pazarını daha da dijitalleştirme riskine dikkat çekiliyor.

Raporun bulgularına göre erken tecrit dönemlerinde, insanlar evde kaldıkça, genellikle eğlence amaçlı kullanılan maddelere ilgi azaldı. Ancak, atık su numune analizleri, uyuşturucu kullanım seviyelerinin yasakların gevşetildiği 2020 yaz aylarında tekrar sıçrama yaptığını gösterdi.

SENTETİK UYUŞTURUCUNUN AĞIRLIĞI ARTIYOR

Uzmanlar, dünya genelindeki esrar tüketimi sabit kalsa da yüksek düzeylerde seyretmeye devam ettiğini belirtiyor. Sentetik maddelerle "güçlendirilen" esrarın riskleri artırması kamu sağlığına ilişkin endişeleri de beraberinde getirdi.

Öte yandan, geçtiğimiz yıl baskınlarda ele geçirilen kokain miktarının rekor kırması sağlık otoriteleri tarafından endişe verici bulundu. 2018 yılında 177 ton olan ele geçirilen kokain miktarı 2019'da 213 tona yükseldi. 2020 yılı ilk verileri de kokaine erişimin salgın döneminde azalmadığına işaret etti.

Güçlü amfetamin talebi yerel üretimlerin de artmasına yol açtı. 2019 yılında kapatılan çok sayıda üretim tesisinin yanı sıra amfetamin üretiminde kullanılan kimyasallar arasında olan 14 bin 500 litre BMK, 31 ton MAPA ele geçirildi.

Etkinliği giderek artan NPS tipi sentetik psiko-aktif maddelerin kullanımında da artış gözlendi. 2020 yılında Avrupa geneline 46 yeni NPS maddenin ilk defa tespit edildiği rapor edildi. Böylece ajans tarafından takip edilen NPS madde sayısı 830'a çıktı. (HABER MERKEZİ)

Türkiye'nin uyuşturucu tablosu: Gözler limanlarda