Sezai Temelli, cenazelere işkencenin önlenmesi için Meclis Komisyonu'nu göreve çağırdı
Artı Gerçek - Yeşil Sol Parti Muş Milletvekili Sezai Temelli, cenazelere yönelik eziyet, işkence ve gömülme hakkının engellenmesine ilişkin Meclis İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu’na dilekçe verdi. Bu konudaki ağır bir hak ihlallerinin ve mezarlıkların tahrip edilmesinin acil olarak gündeme alınması istenen dilekçede, mağdurlarla görüşülmesi ve sorumluluğu bulunanların tespit edilip gerekenlerin yapılması talep edildi.
'UZUN'UN AİLESİ, CENAZEYİ DÜNYA BARIŞ GÜNÜ'NDE KUTU İÇİNDE TESLİM ALDI'
Temelli dilekçesinde, son günlerde gömülme hakkının engellenmesi konusunda gündeme gelen haberleri şöyle özetledi:
"Siirt’te 2020 yılında yapılan hava saldırısında yaşamını yitiren Yılmaz Uzun’un cenazesi 3 yılın ardında 1 Eylül’de bir kutu içerisinde ailesine teslim edildi. Cenazenin teşhisi için 2020 yılında kan örneği verilmesine ve sonuçları çıkmasına rağmen aileye bilgi verilmemiş, Uzun’un cenazesi Kimsesizler Mezarlığı’na defnedilmiştir. Baba İbrahim Uzun’un ‘Oğlum, 2020 yılında yaşamını yitirdi. O tarihlerde Siirt’e gelerek kan örneği verdim. 2021 yılında sonuçlar çıktığı halde bize haber vermediler. Daha sonra bir dilekçe daha verdik. Cenazeyi bize teslim ettiler’ şeklideki açıklaması basına yansımıştır. 1 Eylül Dünya Barış Günü’nde bir kutunun içinde cenazeyi teslim alan Uzun ailesi, cenazeyi defnetmek üzere Erzurum’un Tekman ilçesine götürmüştür. Burada askerlerin köy muhtarını, imamını arayarak camide cenaze namazının kılınmaması için baskı kurduğu ifade edilmiştir. Yine taziyeye katılmak isteyen halk ve milletvekilleri askerler tarafından engellemeye çalışılmıştır.
Daha önce de Dersim’de yaşamını yitiren Agit İpek ile Sur ‘da yaşamını yitiren Hakan Arslan’ın cenazeleri ailelerine benzer şekillerde teslim edilmiş ve cenaze namazı kılınması yasaklanmıştır. Daha birkaç gün önce Erzincan L Tipi Kapalı Hapishanesi'nde yaşamını yitiren hasta tutsak Şakir Turan’ın cenazesine yönelik aynı uygulama ve engellemeler tekrarlanmıştır."
'HİÇBİR HUKUKİ MEVZUATA UYMUYOR'
Temelli, yaşanan ihlallerin hukuk dışı olduğunu belirtti:
"Ölünün beden bütünlüğünü bozma, çıplak biçimde teşhir edilmesi, cenazelerin yerden sürüklenmesi, cenazelerin uzun süre bekletilmesi, cenaze merasimlerinin engellenmesi, taziyelerin yasaklanması, cenazelerin kimsesizler mezarlıklarına gömülmesi, mezarlıklardan çıkarılması, kargo ile gönderilmesi, kutu içinde teslim edilmesi, mezarlıkların tahrip edilmesi, bombalanması, kutsal kabul edilen mekânlara saldırılması gibi tüm bu pratikler hiçbir hukuki mevzuata, insanlık değerlerine, ahlaka ve inanca sığmayan politikalardır."
'KÜRT HALKINA YÖNELİK ŞİDDETİN BENZERİ, ÖLÜLERİNE DE YAPILIYOR'
"Kürt halkına yönelik şiddet, zulüm ve hak ihlalinin bir benzeri ölülerine de yapılmaktadır" diyen Temelli, "Ölüye işkence, hatırasına saygısızlık ölünün yakınlarına, sevenlerine uygulanan zulüm ve şiddet 90'lı yıllardan günümüze kadar sistematik bir biçimde devam etmektedir" ifadelerini kullandı.
AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ'Nİ HATIRLATTI
Temelli, dilekçenin devamında şu ifadeleri kullandı:
"İnsanlık tarihi boyunca gerçekleşmiş savaşlarda dahi savaş meydanlarında kalan cenazelerin alınması için kısa süreli ateşkesler ilan edilmiş, ölülere duyulan saygı savaş alanlarında dahi ihlal edilmemiş ve cenazeler ait olduğu toplumun inancına, kültürüne ve gelenek- göreneklerine göre saygın bir şekilde gömülmüştür. İşkence ve eziyet yasağı Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi 3. maddesinde de mutlak bir şekilde koruma altına alınmıştır. Devletlerin hiçbir şart ve koşulda, 3. madde kapsamındaki yükümlülüklerine aykırı tedbirler alamayacakları AİHS 15. Madde ile sabittir.
'SORUMLULUĞU BULUNANLAR TESPİT EDİLMELİ'
Bu bağlamda, İnsan Hakları İnceleme Komisyonun ağır bir hak ihlali olan cenazelere yapılan her türlü işkence, eziyet, saygısızlık, gömülme hakkının engellenmesi, mezarlıkların tahrip edilmesi gibi konuları acil bir şekilde gündemine alması, ivedilikle bir toplantı alarak mağdurlarla görüşülmesi olaylar da sorumluluğu bulunanların tespit edilmesi, bu tür ihlallerin bir daha yaşanmaması adına öneriler belirlemesi amacıyla bir rapor hazırlayarak gerekli girişimlerde bulunması komisyonun görevi ve sorumluluğundadır. Konuya dair gereğinin yapılması hususunu bilgilerinize sunarım.” (MA)
Ölüye Saygı İnisiyatifi: Ölülere eziyet toplumsal barışı bozuyor
Sebahat Tuncel: Hasta tutsaklar için üç günlük eylem gerçekleştireceğiz
Cesedi 11 gün buzdolabında saklanmıştı: Cemile Çağırga'nın annesinden 'adalet' mesajı
