Prof. Dr. Pala: Altıncı dalga yaşanıyor, test sayıları az, müsterih olmayalım önlem alalım

Mayıs ayında günlük binin altında izleyen vaka sayıları temmuzla birlikte günlük 8 bini aştı. 20-26 Haziran haftasında 26 bin 635 olan vaka sayısı 27 Haziran-3 Temmuz haftasında yüzde 114 artarak 57 bin 113 oldu. Halk Sağlığı Uzmanı Bursa Uludağ Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kayıhan Pala yaz ayları için bu kadar hızlı artışı beklemediklerini kaydederek altıncı dalganın yaşandığını vurguladı.

Sağlık Bakanlığı’nın test sayılarını açıklamamasını ‘önlem almanın önündeki büyük engel’ olarak nitelendiren Prof. Dr. Pala, ‘Önlem almanın ilk yollarından birisi, kimin hasta olduğunu anlayabilmek. Bunun için de test yapmanız gerekiyor. Test sayısı sınırlandıkça bulaşıcı hastalığa karşı önlem almamız ortadan kalkacak’ dedi.

‘EYLÜLÜN SONU İTİBARIYLA ARTIŞ BEKLİYORDUK’

BirGün'den Dilara Şimşek'e konuşan Prof. Dr. Pala, Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) belirlediği toplumsal bağışıklık hedefine ulaşılamadığını dile getirerek şunları söyledi:

"Bu aylarda bu kadar hızlı artışı beklemiyorduk. Eylülün sonu itibarıyla artış beklediğimizi dile getirmiştik. İki önemli etmenin varlığı söz konusu. DSÖ’nün geçen sene ortaya koyduğu ‘ülkelerin nüfusunun yüzde 70’inin tam bağışık olması hedefi’ne ulaşılamadı. Sadece 58 ülke bu hedefe ulaştı, geriye kalan 150 ülke ulaşamadı. Durum böyle olunca da virüs tüm dünyada küresel olarak kolaylıkla arttı. İkincisi ise Omicron’un endişe verici BA.4 ve BA.5 varyantları... Bu alt tipler hem aşıdan hem hastalığı geçirmiş olmaktan kaçan antikorlardan korunan bir yapıyı gittikçe karşımıza çıkarmaya başladı. Bu iki etmen birleşince yaz döneminde yeni bir dalga olarak çıktı. Artık bir altıncı dalgadan Avrupa başta olmak üzere birçok ülke için söz etmemiz mümkün görünüyor."

‘TEST YAPTIRMAK ZORLAŞTI TEST SAYISI OLDUKÇA AZ’

Sağlık Bakanlığı’nın test sayılarını açıklamamasını ‘önlem almanın önündeki büyük engel’ olarak nitelendiren Prof. Dr. Pala, artık Covid-19 testlerinin kolay kolay yapılmadığını belirtti: "Mayıs’ın sonundan itibaren Bakanlık günlük verileri yayımlamayı bıraktı. Haftalık verilerde de yapılan test sayılarını açıklamıyor. Dolayısıyla ne kadar test yapıldığına dair resmi bir bilgiye sahip değiliz. Sahadaki gözlemlerimiz test sayısının çok azaldığı yönünde. Kamu hastanelerine gidildiğinde hastalığa ilişkin bazı semptomlar söylenmiş olsa bile test yaptırmanın kolay olmadığına ilişkin gözlemler bize ulaşıyor. Bu nedenle de yurttaşlarımız mutlaka test yaptırmak isterse, özel sektörde 250-500 TL civarında bir para vererek bu testi yaptırmak zorunda kaldığını ifade ediyor. Sağlık Bakanlığı öyle anlaşılıyor ki test sayılarını açıklamayarak test yaptırmakla ilgili durumun tartışılmasının önüne geçmeye çalışıyor. Önlem almanın ilk yollarından birisi, kimin hasta olduğunu anlayabilmek. Bunun için de test yapmanız gerekiyor. Test sayısı sınırlandıkça bulaşıcı hastalığa karşı önlem almamız ortadan kalkacak."

‘TURKOVAC AŞISINA İLİŞKİN HİÇBİR BİLİMSEL RAPOR YAYINLANMIŞ DEĞİL’

Prof. Dr. Pala, Biontech aşısında 3 dozun hâlâ koruyucu olduğunu ancak önümüzdeki aylar için 4’üncü dozların da gündeme getirilmesi konusunda uyardı. Prof. Dr. Pala, "Türkiye’de 3 aşı yapılıyor. Bunların ne kadar yapıldığına ilişkin çok fazla bilgimiz yok. Özellikle başta İngiltere olmak üzere verilerini düzenli olarak sunan ülkelerden izleyebildiğimiz kadarıyla tam aşılı olmak, yani örneğin MRNA aşısı söz konusuysa 3 tane aşısını yaptırmış olmak hâlâ hastalığın daha az bulaştırılmasına ve kişinin hasta olsa bile hastalığı daha kolay geçirmesini sağlıyor. Bu nedenle aşılı olmak önemli. Bu aşıların özellikle önümüzdeki aylarda çocukluk çağı aşılamasını da içerecek şekilde gündeme getirilmesi uygun olacak. Başta risk grubunda olanlar için 4. doz aşılar öneriliyor. İngiltere, İsrail 4. doz uygulayan ülkelerden. Ayrıca şunu da söylemek gerekiyor, Turkovac aşısının ne kadar uygulandığı ne kadar etkili olduğuna ilişkin hiçbir bilimsel rapor yayınlanmış değil. Bu da bir eksiklik" vurgusunu yaptı.

‘GRİBE DÖNÜŞTÜ’ SÖYLEMİ BİLİMSEL DEĞİL

Prof. Dr. Pala, "Müsterih olmayalım, önlem alalım" çağrısında bulundu. ‘Covid mevsimsel gribe dönüştü’ cümlelerinin bilimsel gerçekliği yansıtmadığını dile getiren Prof. Dr. Pala, şöyle konuştu: "Belki ileriki dönemde mevsimsel gribe dönüşecek ancak şimdi bunu söylemek için erken. Sağlık bakanlığının açıkladığı sınırlı verilere rağmen ölüm sayılarında bir önceki haftaya göre artış eğilimi karşımıza çıkıyor."