Beşiktaş’ta 3500 yıllık mezarlar bulundu

HABER MERKEZİ- Beşiktaş’ta Barbaros Bulvarı’nın hemen yanında süren metro istasyon inşaatında çıkan buluntular İstanbul tarihi için yeni bilgilere ışık tutacak. Metro kazısında şu anda yaklaşık 3500 yıllık 35 mezar tespit edildi. Kuzey Karadeniz step kültürüne kültürüne ait kurgan tipi mezarlığın ortaya çıktı.
Bulunan şu anki mevcut bulgular ışığında tarihlemenin Son Tunç Çağı ile Demir Çağı’nın başlangıcı (M.Ö. 1200 – 1500) olduğu düşünülüyor.

KURGAN MEZARLAR

İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürü Zeynep Kızıltan burasının İstanbul’un bilinen en eski mezarlığı olduğunu söyledi. Dairesel planlı taş yığınlarının ‘kurgan’ tipi mezarlar olduğu belirtiliyor. Arkeologlar bu mezarların etnik olarak kimlere ait olabileceğini bu noktada söylemelerinin zor olduğunu ifade ediyorlar. Kurgan mezar formu Balkanlar'da, Rusya, Moldovya, Ukrayna, Gürcistan'da da sık görülen mezar formlarından. Arkeologlar bu ölü gömme tarzının İskitler ve Sarmatlar'la M.Ö I. bin dolaylarında Avrasya'ya ya geldiği görüşündeler.

Mezarda bulunan iskeletler üzerinde antropologların yapacakları çalışmalar ve ortaya çıkacak analiz sonuçları bu mezarlıkta yatan en eski İstanbulluların kökenleri hakkında bilgi verebilecek. Orta Asya ve step kültürü ile ilgili bilimsel kaynaklar İlk Tunç Çağı’nda (M.Ö. 3000) görülen kurgan tipi ölü gömme âdetinin Oğuzlar, Hunlar, Göktürkler gibi önemli Türk boyları tarafından da kullanıldığını gösteriyor.

İLK KURGAN MEZAR SİLİVRİ'DE BULUNMUŞTU

Beşiktaş’ta bulunan kurganların da kavimler göçünün ve bu göç dalgasının sonucu olduğu ve o dönem ki tatlı su kenarına yerleşen insanlara ait olduğu düşünülüyor. Bugüne kadar İstanbul’da ilk kurgan mezar Silivri’de yine İstanbul Arkeoloji Müzesi kazılarında ortaya çıkarılmıştı. Şimdi Beşiktaş’taki kurgan mezarlık ile Silivri’deki mezar arasında nasıl bir ilgi olduğu araştırılacak. Bazı mezarlarda urne tipi kaplar içinde yakılmış kemikler bulundu. Kremasyon yani yakılarak gömülen kemiklerin renginden 700-800 derece sıcaklıkta yakıldıkları tahmin ediliyor. Ayrıca kurganların içine hoker pozisyonunda (ana rahmindeki duruş) gömülen yetişkinlerin de olduğu tespit edildi. Her iki gömü şeklinin de Kuzey Karadeniz step kültüründe var olduğu biliniyor.

Arkeolojhaber sitesinde yer alan habere göre, İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürü Zeynep Kızıltan, "Kurgan tipi bir mezarlık alanında çalışıyoruz. Burada iki tür gömü var: Bir, yakılarak kremasyon gömüler, bir de normal yarı hoker veya tam hoker pozisyonunda yakılmadan yapılan gömü türü var. Kremasyon gömülerimiz çok daha yüksek sayıda. Ceset yakıldıktan sonra kalan kemikler ve küller toplanarak böyle gördüğünüz gibi belli aralıklarla gömülüyor. Daha sonra üstü taşlarla çevrilerek kapatılıyor. Kurgan tipi gömü özellikle Orta Asya step kültüründen Karadeniz’in kuzeyinden bizim Trakya bölgemize gelen bir ölü gömme geleneği. Şu anki malzemelerimizin karşılaştırılması sonucu erken demir ya da ilk demir çağı diyebileceğimiz döneme ait. Yaklaşık MÖ 1100-1200’ler olarak düşünüyoruz. Ancak sonuçları karbon 14 analizleri ya da DNA testleri kesinleştirecektir" dedi.