Fatih'te iki kadının vahşice katledilmesinin ardından gündeme gelen 'incel kültürü' nedir?
Artı Gerçek - Henüz Facebook, Instagram, Tinder ya da MySpace'in olmadığı 1997 yılında Kanada'nın Toronto kentinde yaşayan 20'li yaşlarında bir kadın, kendisi gibi toplumda önyargılarla karşılanan yalnız insanları bir araya getirecek çevrimiçi bir topluluk kurdu. Kadın, 2018 yılında BBC'ye verdiği demeçte, Involuntary Celibacy Project (İstemsiz Bekarlık Projesi) adını verdiği bu topluluğu, kadın ve erkeklerin sorunlarını konuştuğu "arkadaşça bir yer" olarak tanımlıyordu. Incel kısaltmasıyla anılan toplulukla tanışan ve evlenen bir çift bile vardı.
Incel kavramı o dönemde, "kadın ya da erkek, yalnız ve hiç cinsel ilişkiye girmemiş veya uzun süredir ilişkisi olmayanları" tarif ediyordu. Geçen 30 yıla yakın sürede incel kültürü, kadına nefretle özdeşleşen bir topluluğa evrildi.
2014'TEN İTİBAREN ABD, KANADA, İNGİLTERE'DE İNCEL BAĞLANTILI CİNAYETLER
Inceller, 2014 ve ardından 2018'de Kuzey Amerika'da incel kültürüyle bağlantılı iki genç erkeğin toplu katliamlarıyla popüler kültürde mercek atına alınmaya başlandı. İngiltere'de 2021'de beş kişinin cinayetiyle gündeme gelen Jake Davison adlı genç adam da yine çevrimiçi incel topluluklarıyla bağlantılı bir isimdi.
2014 yılında Elliot Rodger adında genç bir erkek, University of California Santa Barbara'da silahı kendisine doğrultmadan önce ikisi kadın altı genci öldürdü. Bıraktığı mesajda kadınlarla ilişki kuramadığını söylüyor ve açıkça kadına şiddet çağrısında bulunuyordu. Cinayet, bazı uç spektrumdaki inceller tarafından övgüyle karşılandı.
2018 yılında Toronto'da 10 kişiyi öldüren Alek Minassian adlı genç erkek, polise "görevini başarmış hissettiğini" ve "incel düşüncelerinden esienlendiğini" söylemişti.
Bunun üzerine Kanada'da incel hareketi aşırılıkçı şiddet türleri altında görülmeye başlandı.
2021'de İngiltere'nin Playmouth bölgesinde Jake Davison, annesi dahil dört kişiyi vurduktan sonra kendisini öldürdü. Davison sosyal medyada incel hareketiyle ilgili tartışmalarda aktifti.
SON 10 YILDA EN AZ 100 KİŞİNİN ÖLDÜRÜLMESİ-YARALANMASIYLA İLİŞKİLENDİRİLİYOR
Semih Çelik'in 4 Ekim'de İstanbul'un Fatih ilçesinde iki kadını canice öldürdükten
sonra kendi hayatına son vermesinin ardından, incel kültürü, Türkiye'de yeniden gündeme geldi. Sosyal medya ve medyada hakkında paylaşımlar yapılan incel, bugün gelinen noktada, kadınlara karşı düşmanca inanışlar besleyen ve bazı canice saldırılarla ilişkilendirilen bir ideoloji.
KENDİ SOSYAL MEDYA TOPLULUKLARI VAR
Son 10 yılda çoğu kadın en az 100 kişinin öldürülmesi ya da yaralanmasıyla ilişkilendirilen incellerin Reddit, Facebook ve kendi kurdukları sitelerde toplulukları var. Teknoloji şirketlerinin bu toplulukları kapatmak gibi önlemleri tam sonuç vermiyor.
29 DAKİKADA BİR TECAVÜZDEN BAHSEDİLİYOR
Avrupa Birliği'nin (AB) 2017-2020 verilerini kullanan 2021 tarihli raporunda, kıtada çevrimiçi incel topluluklarının en fazla üyeye sahip olduğu ülke Almanya, İngiltere, İsveç ve İtalya olarak sıralandı.
İngiltere'deki Dijital Nefretle Mücadele Merkezi (CCDH), 2022'de 17 bin üyesi olup ayda 2.6 milyon kez ziyaret edilen bir incel forumundaki bir milyondan fazla paylaşımı yapay zeka kullanarak taradı. Çalışma, paylaşımlarda her 29 dakikada bir tecavüzden bahsedildiğini saptadı. Yanısıra incellerin toplu katliamlardan bahseden paylaşımlarının sayısının bir yılda yüzde 59 arttığı belirlendi.
STACYLER İLE CHADLER
Çevrimiçi incel topluluklarının üyelerinin tavırları kişiden kişiye değişiyor ancak tüm kadınların "para peşinde, cinsellik konusunda seçici olmayan ve manipülatif" olduğu yorumları yaygınlıkla yapılıyor.
Forumlarda çekici kadınlar "Stacyler" diye adlandırılıyor ve arzu nesnesi olarak görülüp alay ediliyor. Inceller "Stacylerin" kendileri yerine, "Chadler" diye adlandırdıkları erkek tipini tercih edeceklerine inanıyor. "Chad" inceller açısından cinsel olarak başarılı erkekleri tanımlıyor. Sarışın, kaslı ve genellikle spor arabası olan bu erkeklerle kıyaslamaları kişilik ve özgüvenle sınırlı değil; inceller "Chad"ların genetik olarak üstün olduğunu da düşünüyor.
Bu iki boyutlu karikatürler, basit görünse de, "biz ve onlar" düşüncesini pekiştirmekte önemli görülüyor. İnceller seks, aşk ve mutluluğa sadece başkalarının erişebileceğini düşünüyor.
Seks ve cazibe oyununun doğuştan haksız olduğunu savunan nihilistik "siyah hap" teorisine kapılmaya yatkınlar. Olumlu düşüncelere kapalılar. Forumlarda kadınlarla etkileşime geçen herhangi biri "fakecel" yani "sahte incel" diye yaftalanıyor.
TÜRKİYE MERKEZLİ TOPLULUKLARDA KADIN DÜŞMANI VE IRKÇI PAYLAŞIMLAR
Kendilerini incel olarak tanımlayan ve Türkçe paylaşım yapan farklı çevrimiçi topluluklar var. Binlerce kişiye ulaşan bu topluluklarda kadın düşmanı ve yer yer ırkçı paylaşımların yapıldığını görmek mümkün. Ekşi Sözlük'te incellerle ilgili yapılan ilk paylaşımlar 2018 yılına kadar gidiyor.
'AKIL SAĞLIĞI DESTEĞİNE İHTİYAÇLARI VAR'
Swansea Üniversitesi araştırmacıları tarafından ocak ayında yayımlanan bir çalışma, incellerin kadınlarla ilgili "temel düşünce hataları" olduğunu sonucuna vardı. Incellerin akıl sağlığı sorunları gösterme eğilimini bulgulayan çalışmaya göre incellerin "şeytanlaştırılmaktan" ziyade akıl sağlığı desteğine ihtiyaçları var.
Swansea Üniversitesi araştırmasının ortak yazarı, Andrew Thomas, incellerin "düşünce hatalarının" onların sorunlu ideolojilere kayması olasılığını artırdığını söyledi. Thomas, "Kadınlar için fiziksel çekiciliği fazla önemseyip, nezaketin etkisini azımsadığınızda dünya görüşünüzü doğrulayan kanıtları aramaya başlıyorsunuz" dedi.
'TARAMA YAPILSA DEPRESYON TEDAVİSİNE SOKULURLAR'
Incellerin akıl sağlığının "diplerde" olduğunu, yüzde 20'sinin her gün intiharı düşündüğünü ve derin yalnızlık içinde olduğunu söyleyen Thomas'a göre bu kişilerin depresyon taramasından geçirilmesi durumunda, dörtte biri hızla antidepresan tedavisine sokulabilir.
Incellerin "şeytanlaştırılmaktan" ziyade akıl sağlığı desteğine ihtiyaçları olduğunu belirten Thomas, "Döngüyü kırmak istiyorsanız, bu kişileri akıl sağlığı konusunda destek almaya yönlendirmeliyiz, kendilerini umursamadıkları sürece başkalarını da umursamayacaklardır" dedi.
TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTLİĞİNİ REDDEDEN 'MANOSPHERE'
Incel topluluklar, internette toplumsal cinsiyet eşitliğini reddeden oluşumlardan biri. Tüm bu internet siteleri, bloglar ve diğer topluluklara "manosphere" (erkeklerin alanı) adı veriliyor.
Erkeklerin modern toplumdaki ilerlemeler nedeniyle gerilediğini savunan Men Going Their Own Way (MGTOW) ve Reddit'te 200 bine yakın üyesi olan "Red Pill (Kırmızı Hap)" gibi gruplar da var.
TOPLUMUN ERKEK DÜŞMANLIĞINA EVRİLDİĞİNE İNANIYORLAR
Kırmızı Hap grubu, "erkekler için olumlu bir modelden gittikçe yoksun olan bir kültürde cinsiyet stratejilerini tartışmak" için kurulduğunu söylüyor. Grubun adı 1999 yapımı Matrix filminin bir sahnesine göndermede bulunuyor. Filmde ana karakterin seçtiği hap, gerçek dünyayla ilgili gerçekleri görmesini mümkün kılıyordu.
2017 yılında Kırmızı Hap üyeleriyle konuşan gazeteci Amelia Tait, grubun ideolojisini "feminizmin toksik, cinsiyetçiliğin sahte, erkekler için her şeyin daha zor ve ilişkilerle ilgili basındaki her şeyin yalan olduğu" inancı şeklinde özetlemişti. (KAYNAK)
