Jeopolitik endişeler arttı, kurlar rekor üzerine rekor kırıyor: Dolar 7,87, euro 9,27 seviyesinde
Dolar/TL, küresel risk iştahının canlı olmadığı bugün jeopolitik endişelerle yeni zirve olan 7,87'ye kadar yükseldi, euro ise 9,27'li seviyeleri gördü.
TL, gelişmekte olan para birimlerinden bugün negatif ayrışarak değer kaybediyor. TL'de dolar karşısında bugün yaklaşık yüzde 1 civarında değer kaybı yaşanırken, benzer para birimlerinde yüzde 0,8'e kadar değer kazançları bulunuyor.
TL'de negatif ayrışmaya neden olan jeopolitik gelişmeler arasında son günlerde AB ile azalan tansiyonun yeniden artması endişesi, Azerbaycan-Ermenistan gerilimi ve S-400 sistemleri konusunda devam eden süreç yer alıyor.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) likidite adımlarıyla piyasaya sağladığı fonlamanın maliyetini yükseltmeye devam ederken dün itibarıyla ortalama fonlama maliyeti yüzde 11,45'e yükseldi. Gecelik faizler bankanın faiz koridorunun üst bandı olan yüzde 11,75'i de aşarak yüzde 12'nin üzerine çıkarken bankanın sıkılaştırma adımları devam ediyor.
Küresel piyasalarda Asya borsaları Wall Street'deki zayıf seyrin aksine hafif yükseldi. Wall Street ABD Başkanı Donald Trump'ın Demokratlarla ekonomik canlandırma paketi müzakerelerini aniden iptal etmesinin ardından ekside kapanmıştı.
TCMB'nin dün açıkladığı verilere göre, Türkiye'nin fiyat düzeyinin ticaret yaptığı ülkelerin fiyat düzeylerine göre değişimini gösteren TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru endeksi (REK) ise 62,2 ile tarihi düşük seviyelere geriledi.
Bir bankanın Hazine işlemcisi, "Son günlerde jeopolitik tansiyonda AB ile ilgili endişeler diyaloğa yönelim nedeniyle
azalmıştı. Ancak bu hafta itibarıyla hem Azerbaycan hem de AB ile tansiyonda yeniden artış görülüyor. TCMB'nin sıkılaştırmayı yüzde 11,75 seviyesindeki gecelik faizinden daha yukarı çekmesine ilişkin adımlar önemli. Bu TL'de iyimserlik ya da en azından değer kaybını sınırlayacak bir etken olacak. Kısa vadede yüzde 12'yi aşan gecelik faizlerde artışın devamını bekliyoruz" diyerek, şöyle devam etti:
"Hazine'nin eurobond ihracına çıkmış olması oldukça önemli bir haber. Borçlanmanın 2,5 milyar dolar civarında yüzde 6,4 getiri ile tamamlanması bekleniyor. Rakamlardan ziyade bu adımı, normalleşme sürecine ilişkin önemli. Hazine Şubat'tan beri bu ihraçlara çıkmıyordu. Öte yandan, atılan birçok adım yabancı yatırımcıları ülkeden uzaklaştırıyordu. Bu adımı aynı TCMB sıkılaştırmaları, BDDK'nın swap kısıtlamalarını gevşetmesi kadar önemli görüyoruz. Türkiye ekonomisi için yeniden yabancı yatırımcıları girişlerini görmek önemli olacaktır."
JEOPOLİTİK GERİLİM YENİDEN ARTIYOR
Avrupa Komisyonu, Türkiye hakkındaki yıllık değerlendirmesinde hukukun üstünlüğü, temel haklar ve yargı bağımsızlığı alanlarında gözlenen gerileme nedeniyle Türkiye'nin Avrupa Birliği'nden uzaklaşmaya devam ettiğini belirtti.
Türkiye ise AB'nin "önyargılı, yapıcılıktan uzak ve çifte standartlı" yaklaşımını sürdürdüğünü belirterek raporda AB'nin yerine getirmediği sorumluluk ve taahhütlerine değinmedi yönünde eleştiride bulundu.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Almanya Başbakanı Angela Merkel ile dün yaptığı görüşmede, AB liderler zirvesinde yayımlanan bildirinin Türkiye ile AB arasındaki ilişkilerdeki sorunları aşmayı sağlayacak zeminden yoksun olduğunu söyledi.
Öte yandan, yarın itibariyle 1974 yılında Kıbrıs Harekatı sonrasında kapatılan Maraş'ın yeniden açılacak olmasının da ilişkilere etkisi piyasada tarafından izleniyor.
KKTC Başbakanı Ersin Tatar Cumhurbaşkanı Erdoğan ile yaptığı ortak basın toplantısına, 1974'ten bu yana kapalı olan ve bir hayalet kente dönüşen Maraş ile ilgili yapılan açıklamalar damga vurdu. Tatar yaptığı açıklamada 46 yıldır kapalı olan Maraş'ın perşembe günü yeniden halkın kullanımına açılacağını açıkladı.
S-400 SAVUNMA SİSTEMLERİNİN TEST EDİLDİĞİ HABERLERİ YENİ ENDİŞE KAYNAĞI
Türkiye'nin ABD ile ilişkilerinin gerilmesine neden olan, Rus yapımı S-400 hava savunma sistemlerinin bugünlerde test edildiğine dair haberler de piyasada endişe kaynağı. NATO müttefiki iki ülke arasındaki ilişki geçen sene Türkiye'nin S-400 hava savunma sistemleri alması nedeniyle bozulmuş; ABD Türkiye'yi yaptırım uygulamakla tehdit ederken, F-35 savaş uçağı programından çıkarmıştı.
ABD, S-400'lerin NATO sistemleri ile uyumsuz olduğunu ve F-35 savaş uçaklarının radara yakalanmama fonksiyonunu tehdit ettiğini iddia etmişti. Türkiye bu iddiaları reddederken, S-400'lerin birliğin savunma sistemine dahil edilmeyeceğini bildirmişti.
MERKEZ BANKASI'NIN LİKİDİTE ADIMLARI
Piyasalarda TCMB'nin likidite adımları takip ediliyor. Piyasalardaki faizleri likidite adımlarıyla politika faizi olan yüzde 10,25'in üzerine taşıyan TCMB'nin adımları sonucu fonlama maliyetinin yükseleceği seviye, TL'nin çekiciliği açısından da gösterge oluşturuyor.
Gecelik faizler hakkında gösterge olan TLREF faizi yüzde 12 eşiğini aştı. TLREF faizi dün yüzde 12,07'e yükseldi. Bankacılar TCMB'nin gecelik faizleri yüzde 11,75 ile yüzde 13,25 arasına taşıyacağını ve ortalama fonlama maliyetinin de bu seviyelere kademeli yaklaşacağını tahmin ediyorlar.
Deniz Yatırım günlük raporunda, "Dolar/TL'de TL likiditesine yönelik alınan önlemlerin etkilerini ve ağırlıklı ortalama fonlama maliyetinin seyrini takip edeceğiz. Jeopolitik haber akışının sakinlemesi sonrasında TCMB ve bilhassa BDDK hamlelerinin 7,65-7,50 civarında dengelenme yaratabileceği ihtimalini yüksek görüyoruz. Kısa vadeli eğilim ise dış piyasalardaki risk iştahı ekseninde gerçekleşebilir" görüşüne yer verildi.
Türkiye'nin beş yıllık kredi iflas takası primi (CDS) ise 500 baz puan civarında seyrediyor. 570 puandan düşüşe geçen CDS'te jeopolitik tansiyon nedeniyle düşüş sınırlı kalırken bugün 498/508 seviyesindeydi.
