Jeopolitik risklerin baskısı sürüyor: Dolar 7,79, euro 9,13 seviyesinde
Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki gerginlik jeopolitik riskleri artırarak TL cinsi yatırım araçlarına satış baskısı getirirken, dün açıklanan Yeni Ekonomi Programı'nı (YEP) takiben atılan normalleşme adımları izleniyor.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) sürpriz faiz artışı, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) swap kısıtlamaları ve aktif rasyosunu gevşetme adımlarının ardından bugün mevduatta stopaj yıl sonuna kadar düşürüldü. Ayrıca bugün altın ve döviz işlemlerinden alınan banka ve sigorta muameleleri vergisi (BSMV) de yüzde 1'den binde 2'ye indirildi.
Bankacılar ilgili adımları bir süredir bekliyorlardı. Yerli yatırımcı için TL'yi daha cazip ve yabancı yatırımcı için daha Türkiye'yi daha güvenlir bir piyasa kılması açısından piyasalarda bu adımları bekleniyordu.
Dolar/TL'de yeni tarihi zirve 7,8555 oldu.
Dolar bugün 7,80 seviyesinin hemen altında işlem görürken, euro ise 9,13 seviyesinden işlem görüyor.
YENİ EKONOMİ PROGRAMI SONRASI NORMALLEŞME ADIMLARI
Dün açıklanan YEP'e göre hükümet Coronavirus salgınından toparlanan ekonominin bu yılı yüzde 0,3 büyüme ile tamamlayacağını, sonrasında hızlı toparlanacağını öngörürken; salgına bağlı "kötümser senaryoda" ise ekonominin bu yıl yüzde 1,5 daralabileceğini tahmin ediyor.
YEP'in tanıtım toplantısında konuşan Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Coronavirus salgının TL'de değer kaybı, enflasyonda düşüşün durması ve turizm gelirlerindeki sert düşüş nedeniyle cari işlemler dengesinde bozulma olarak yansıdığına dikkat çekerken normelleşme adımlarının ise süreceğini söylemişti.
Bir bankanın Hazine işlemcisi, "YEP'in çizdiği genel makro patika için piyasa dostu diyebiliriz. Her oran tutturulabilir
değil bazıları iddialı, bazıları ise ulaşılması çok uzak ancak genel hatlarına baktığımızda politikaların yabancı yatırımcının tekrar Türkiye piyasalarındaki ağırlığını artıracağı bir süreç hedeflenmiş görünüyor. Bu önemli bir değişim ve normalleşme olarak özetleyebileceğimiz adımları PPK kararı sonrası net şekilde görmeye başladık" diyerek, şöyle devam etti:
"Bugünkü kararlara bakarsak iki önemli nokta var. Birincisi TL getirisini lokaller için yıl sonuna kadar daha cazip kılacak stopaj düşüşü önemli. Bununla aynı anda lokallerin döviz satmaları durumunda yerine koymak için ödeyeceği vergi de düşürüldü. Sırf yerine koyarken daha pahalı olacağını düşünme sebebiyle dövizde faiz oranından bağımsız TL'ye geçmeme trendi vardı. Bunu kıracak önemli bir adım."
Bankacılar TL'deki sert değer kayıplarına rağmen TCMB sıkılaştırmaları başta olmak üzere son günlerde atılan adımların TL'yi desteklediğini, bu adımların olmaması halinde bugün TL'de daha yüksek değer kayıpları görülmesinin kaçınılmaz olduğunu düşünüyorlar.
Bankacıların dikkat çektiği bir diğer nokta ise, uzun süredir döviz mevduatlarını aralıksız artırmayı tercih eden ve 218 milyar dolarla tarihi zirveye çıkaran lokallerin son günlerde bir miktar TL'ye geçtiği yönünde. Yabancı yatırımcı ağırlığının oldukça azalmasıyla birlikte Türkiye piyasalarında lokallerin döviz medvuatlarının ne kadarını TL'ye çevirecekleri TL açısından kritik öneme sahip.
Avrupa Birliği ile Akdeniz kaynaklı tansiyon bugün fiyatlamalara geçen haftaki kadar olumsuz yansımıyor. Ancak piyasalarda da Azerbaycan-Ermenistan gerilimi baskı yarattı.
İki ülke arasındaki çatışma 2016 yılında bu yana gerçekleşen en şiddetli çatışma olurken, dünyanın önemli doğalgaz ve petrol boru hatlarının geçtiği Kafkasya'daki istikrar hakkındaki endişeleri artırdı.
TCMB LİKİDİTEYİ YENİDEN ŞEKİLLENDİRİYOR
TCMB politika faizi artışının ardından likidite adımlarını cuma günü itibarıyla yeniden şekillendirmeye başladı. TCMB'nin PPK öncesi yüzde 10,69 seviyesindeki ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti dün itibarıyla yüzde 11,08'e yükseldi.
Fonlama maliyetinde piyasanın beklentisi olan kısa sürede yüzde 11'e yükseliş gerçekleşti. Piyasalar fonlama maliyetinin kademeli yüzde 11,50-11,75 bandına yükselmesini öngörüyor.
Türkiye'nin beş yıllık kredi iflas takası primi (CDS) ise TCMB kararı sonrası gerilese de, jeopolitik tansiyonla düşüş sınırlı kaldı. 570 puandan düşüşe geçen CDS bugün saat 0909'da 547/557 seviyesindeydi.