16 kentte Kürt seçmen anketi: HDP'li seçmen partisinin işaret ettiği adrese bakıyor
Remzi BUDANCİR
+GERÇEK-Diyarbakır merkezli Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde, 16 kentte seçmen eğilimi ile ilgili saha araştırması yaptı. Anket çalışması 4-8 Mart 2022 tarihleri arasında, bin 505 hanede yüz yüze gerçekleşti. Seçmene siyasi eğilimleri, İttifak politikalarına yaklaşımları, 6 muhalefet partisinin duyurdukları mutabakata yaklaşımları, Türkiye’nin temel sorunlarına ve çözümlerine ilişkin sorular yöneltildi.
ÖNCELİKLİ SORUN EKONOMİK KRİZ/İŞSİZLİK
"Türkiye'nin birinci Öncelikli Sorunu Sizce Nedir" sorusuna yüzde 76,3 gibi ezici bir çoğunlukla "ekonomik kriz/işsizlik" cevabını verdi. Araştırma grubunun ikinci temel sorunun ilk sırasını yüzde 17,4 ile "Kürt Sorunu", üçüncü temel sorunun ilk sırasını ise yüzde 17 ile "Eğitim sorunu" oluşturdu.
SEÇMEN ERKEN SEÇİM İSTİYOR
Araştırma grubuna mevcut koşullarda erken seçime gidilmesi gerekip gerekmediği de soruldu. Katılımcıların yüzde 64,9’u bu soruya "Evet, gidilmeli" yanıtı verdi. Erken seçime gidilmesine evet diyenlerin oranı Aralık 2021 yılı ölçümüne göre arttığı belirtildi.
HDP KAPATILACAK MI?
Katılımcılara "HDP'nin kapatılacağını düşünüyor musunuz" sorusu da yöneltildi. Katılımcıların yüzde 13,7’ü "HDP’nin kapatılacağını düşünüyorum" derken, yüzde 47,8’i "Hayır, kapatılmaz" cevabını verdi. Yüzde 38,5’i ise "Fikrim Yok" dedi. Aralık 2021 ölçümlerine göre HDP’nin kapatılacağını düşünmeyenlerin oranı yükseldi.
SEÇMENİN İTTİFAK TERCİHLERİ
"Mevcut durumda var olan ittifaklara oy verir misiniz" sorusuna katılımcıların yüzde 37,2’si "Oy verdiğim parti içinde olursa ancak oy veririm" cevabını verdi. Yüzde 16 "Millet İttifakına oy veririm" derken, yüzde 15,7 "Hiçbir şekilde oy vermem", yüzde 15 ise "Cumhur İttifakına oy veririm" dedi.
İLK DEFA OY KULLANACAK SEÇMEN
Aralık ölçümlerinde "Cumhur ittifakına oy veririm" diyenlerin oranının düştüğü, "Millet ittifakına oy veririm diyenlerin oranının arttığı" ifadelerinin yer aldığı araştırmada raporunda, "İlk defa oy kullanacak kesimi içinde barındıran 18-24 yaş grubunun diğer yaş gruplarına oranla çok daha fazla "Mevcut İttifaklara Hiçbir Koşulda Oy Vermem" dediği tespiti yer aldı.
6 MUHALEFET PARTİSİNİN YAN YANA GELMESİ
"6 muhalefet partisinin güçlendirilmiş parlamenter sisteme dönüş programı için bir araya gelmesini nasıl değerlendiriyorsunuz" sorusuna katılımcıların yüzde 42,7’si "olumlu", yüzde 37,8’i "kararsızım" yüzde 19,5’i ise "Olumsuz" cevabını verdi. Millet İttifakı üyeleri dahil 6 muhalefet partisinin duyurduğu Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Modelinin Türkiye’nin sorunlarını çözebileceğini düşünüp düşünmedikleri de soruldu.
HDP’NİN 6’LI MUTABAKATA DAHİL EDİLMEMESİ
Araştırma grubunun yüzde 32,9'u "Parlamenter Sistem Modeli Türkiye'nin sorunlarını çözemez" derken, yüzde 64,5'i ise Türkiye'nin sorunlarını çözebileceğini düşündüğünü söyledi. Güçlendirilmiş Parlamenter Sisteme Dönüş Programı için bir araya gelen 6 muhalefet partisinin buluşmasında HDP’nin yer almamasını nasıl değerlendirdikleri de soruldu. Araştırma grubunun yüzde 36,6’sı ilgili buluşmaya HDP’nin katılmamış olmasını olumsuz bulurken, HDP’nin buluşmada yer almamış olmasını olumlu bulanların toplam oranı yüzde 18,6’dır. Kalan yüzde 44,9’u ise kararsız olduğunu bildirdi.
AKP OY KAYBI YAŞIYOR, MUHALEFET OYLARI ARTIYOR
"24 Haziran 2018’de gerçekleşen genel seçimlerde hangi partiye oy verdiniz" sorusuna yüzde 44,9 HDP, yüzde 26,2 AKP, yüzde 15 oy kullanmadığını, yüzde 7,5 CHP, yüzde 2,7 MHP, yüzde 2,3 İYİ Parti, yüzde 1 Saadet Partisi ve yüzde 0,4 Hüda-Par cevabını verdi.
"Bu Pazar bir genel seçim olsa hangi partiye oy verirsiniz" sorusuna katılımcıların yüzde 45,6’sı HDP, yüzde 17,5’i AKP, yüzde 9,6’sı CHP, yüzde 8,2 kararsızım, yüzde 8’i oy kullanmayacağım, yüzde 3,3 DEVA Partisi, yüzde 3 İYİ Partisi, yüzde birer ise Gelecek, Saadet ve MHP cevabını verdi.
24 Haziran 2018 seçimlerine göre AKP yüzde 8,7’lik bir oy kaybı yaşarken, HDP ve İyi parti yüzde 0,7’lik, CHP yüzde 2,1’lik bir oy artışı yaşadığı görülüyor. Aralık ayı ölçümlerinde AKP’nin seçmen kaybı 11,6 iken, HDP’nin 1,3’lük, CHP’nin ise 2,6’lık bir artış sağladı. Hane aylık geliri arttıkça AKP’ye, azaldıkça HDP’ye oy vereceğim diyenlerin oranında düzenli artış dikkat çekiyor. Yine bu pazar seçim olsa "Kararsızım" ve oy kullanmayacağım" diyenlerin daha çok düşük hane aylık gelirine sahip olduğu görülüyor.
HDP’Lİ SEÇMEN PARTİSİNİN İŞARET ETTİĞİ ADRESE BAKIYOR
HDP seçmenine "HDP kapatılırsa hangi partiye oy vereceksiniz" sorusu da yöneltildi. Katılımcıların yüzde 78,2’si "HDP’nin kuracağı partiye veya adres olarak göstereceği partiye oy veririm" derken, yüzde 9’u "Başka bir partiye kesinlikle oy vermem", yüzde 4,1’i "Başka bir partiye oy veririm" yanıtını verdi. HDP’nin adres göstereceği partiye oy veririm yanıtının oranı önceki dönem ölçümlerine göre yükselmiş görünüyor.
KILIÇDAROĞLU, İMAMOĞLU VE YAVAŞ CUMHURBAŞKANLIĞI YARIŞINDA ÖNDE GÖRÜNÜYOR
"Bu Pazar bir Cumhurbaşkanlığı Seçimi olsa, ikili adaylı bir Cumhurbaşkanlığı Seçiminde hangi adaya oy verirsiniz" sorusu da yöneltildi. Bu soruda Recep Tayyip Erdoğan’ın Kemal Kılıçdaroğlu, Ekrem İmamoğlu ve Mansur Yavaş’la yarışması durumunda kimi tercih edecekleri soruldu. Erdoğan-Kılıçdaroğlu yarışında yüzde 19,8 Erdoğan, yüzde 27,9 Kılıçdaroğlu cevabını verdi. Erdoğan-İmamoğlu yarışında ise yüzde 19,3 Erdoğan, yüzde 43,4 İmamoğlu cevabını verdi. Erdoğan-Yavaş yarışında ise yüzde 19,7 Erdoğan, yüzde 31,2 Yavaş cevabını verdi. Araştırma grubunda Erdoğan karşısında üç ismin de aday olmaları halinde birinci oldukları görünüyor.
