Analiz: Global piyasalarda yeni koronavirüs varyantı mali krize yol açar mı?
Bilim insanları ilk kez Güney Afrika'da keşfedip, geçen günlerde Belçika ve ABD'ye de yayılan yeni koronavirüs varyantına 'Omicron' adı verdi. Omicron'un yayılmasının ardından küresel piyasalar 2021 yılının en sert satış dalgasına yol açtı. Omicron henüz Türkiye’de teşhis edilmese de, "bulaşma" etkisiyle TL ve Borsa da satış dalgasına ayak uydurdu.
Coivid-19’un küresel salgın ilan edilmesi Nisan 2020’de piyasalarda moral şoku yaratmış ve boğa trendini birkaç aylığına kırmıştı. Omicron da aynı sonucu yaratabilir mi? Merkez Bankaları bir kez daha dünyayı uçurumun eşiğinden alabilir mi?
Önce, Cuma günü global piyasalarda yaşananları Para Analiz şöyle özetledi:
IKON Menkul Değerler şu yorumu yaptı:
HAFTANNIN SON İŞLEM GÜNÜNDE GLOBAL PİYASALARDA "VARYANT" ETKİSİ
Güney Afrika’da tespit edilen koronavirüsün yeni varyantına ilişkin endişeler haftanın son işlem gününde Global hisse senedi piyasasında sert satış getirdi. Avrupa Havacılık Endeksi yeni varyant haberleri sonrasında keskin bir düşüş kaydederken, FTSE 100 endeksi yüzde 3’e yakın düşüş gösterirken, DAX30 vadeli endeksinde düşüşler yüzde 2,50’u geçti. Dow Jones vadeli endeksi %2,00 üstünde, S&P500 ve Nasdaq endeksleri %1’e varan düşüşler kaydetti.
Ons Altın ise riskten kaçış ve Dolar endeksinde görülen düşüşle yükseldi. Japon Yeni ise, ABD Doları karşısında Mart 2020’den bu yana görülen en büyük günlük artışı yaşadı. Düşüş dalgasından kripto para varlıkları da nasibini aldı. Bitcoin’de gün içi düşüş yüzde 10’lara kadar vardı.
TÜRKİYE'NİN DAHİL OLDUĞU GELİŞMEKTE OLAN PİYASALAR SİNİR KRİZİ GEÇİRDİ
MSCI GOP (Gelişmekte Olan Piyasalar, GOÜ = Ülkeler) Hisse Endeksi günü %2.6, Latin Amerika borsaları ise Wall Street’ten gelen kötü kokularla %3.38 kayıpla kapattı. GOÜ para birimleri Latin Amerika seansında dolara karşı %0.8 değer yitirmişti.
GLOBAL PİYASALAR YENİ BİR KRİZİN EŞİĞİNDE Mİ?
Her şey Omicron’un yayılma ve öldürücülük hızına bağlı. Henüz kullanımda olan aşıların Omicron’a yetersiz kaldığına dair tıbbi bilgi yok. Tüm aşı üreten ilaç şirketleri derhal yeni varyanta karşı koruma sağlayacak türler geliştirmeye başladı.
İki senaryo var önümüzde. İlkin, Omicron’un psikolojik ve ekonomik etkisi Delta’ya benzer, yani dünya ekonomisi tökezlemeden, belki bir miktar ivme kaybederek yoluna devam eder. Merkez Bankaları parasal sıkılaştırma planlarını bir süre ileriye atar. Riskli varlıklar bir-iki hafta sürecek satış dalgası ardından Noel Baba rallisini kutlar.
En kötü senaryoda ise aşılar Omicron’a karşı koruma sağlamaz. Hastaneler ağır hastalarla dolar, kış gribiyle birleşen Omicron tüm dünyada yeni kapanma/kapatmalar gerektirir. Bu durumda, "insan teması gerektiren" tüm işkollarında aktivite durağanlaşır. İstihdam ve ekonomik büyüme üzerindeki olumsuz etki ABD hariç tüm dünyada sonlanmakta olan mali destekler nedeniyle katlanır. Nihayetinde, riskli varlıklar Merkez Bankalarının dünyayı kurtaracağına dair kanıtlar görünceye kadar ayı pazarında kalır.
İşin kötüsü, Merkez Bankalarının elinde yıllar süren aşırı parasal genişlemeden sonra bir sağlık krizini daha iyileştirecek ilaç kalmamış olabilir.
Bu tezlerden hangisinin geçerli olduğu Aralık ortalarında netleşir. O günlere değin, Türkiye dahil tüm riskli piyasalarda yoğun oynaklık ve satış dalgasının sürmesi en olası senaryo.
