Doların yükselişinde iki faktör etkili: Altın haftaya sert düşüşle başladı
Türk Lirası, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın çağrısıyla enflasyonda düşüş trendi başlamadan erken bir faiz indirimi yapılabileceği endişeleriyle değer kaybederken, piyasada Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) perşembe günü sonuçlarını açıklayacağı faiz kararı bekleniyor.
Merkez Bankası’nın son dönemde verdiği mesajların ardından faiz indirim beklentilerini öteleyen ve bir miktar rahatlayan piyasada Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın geçen hafta düşük faiz çağrısını tekrar etmesinin ardından TL’de belirgin değer kayıpları görüldü.
ERDOĞAN SONRASI TABLO DEĞİŞTİ
Temmuz ayında dolar karşısında yaklaşık yüzde 4 değer kazancı ile gelişmekte olan ülke para birimlerinin pozitif ayrışan TL, son dört günde ise negatif ayrışma ile sert değer yitirdi. TL’nin pozitif ayrışması TCMB’nin siyasilerin düşük faiz çağrılarına rağmen geçen hafta enflasyon raporunda faiz indirimi mesajı vermemesiyle belirginleşmişti.
Tüketici enflasyonu TL’de birikimli değer kaybı ve salgın tedbirlerin azaltılmasının da etkisiyle temmuz ayında yüzde 18.95 ile beklentilerin üzerinde artarak iki yılın zirvesine ulaştı ve TCMB’nin politika faizine yaklaştı.
Enflasyonun politika faizine yaklaşması TCMB’nin önümüzdeki aylarda bir sıkılaştırma yapabilir mi tahminlerini başlattı ancak Erdoğan’ın çağrısıyla birlikte faiz artışı beklentilerden hızla çıktı.
Erdoğan geçen hafta, "Özellikle ağustos ayını geride bıraktığımızda ağustos ile birlikte enflasyonda da düşüşü göreceğiz. Şu anda bulunduğumuzun çok çok altında olur. Buradan ben de sinyalimi belli yerlere vermiş oluyorum. Bundan sonra enflasyonun daha yukarı çıkması mümkün değil. Zira faiz oranlarında da düşüşe geçiyoruz" demişti.
GEÇEN HAFTA SALI GÜNÜ 8,29’U GÖRMÜŞTÜ
Dolar/TL, geçen hafta hariç yaklaşık 1.5 aydır sakin ve aşağı yönlü bir seyir izliyordu. Kur 8.75’li seviyelerden, önce 8.6, geçen hafta itibarıyla 8.4’e, salı günü ise 8.2950’ye kadar geriledi. Kurda 8.88 seviyesindeki tarihi zirvesinin altında sınırlı kazançlar da yaklaşık altı haftadır devam ediyordu.
Dolar/TL geçen hafta ise 8.3’ten 8.6’nın üzerine kadar yükseldi. Yükselişin büyük bölümü erken faiz indirimi beklentileriyle gerçekleşti.
Dolar/TL cuma günü en yüksek 8.64 seviyesini test ettikten sonra bu sabah 8.65 seviyesinde. Euro/TL 10.18'lerden işlem görüyor. Türkiye’nin beş yıllık CDS’leri 391/395 baz puan seviyesinde.
ABD VERİSİ DE ETKİLEDİ AMA ANA NEDEN FAİZ ENDİŞESİ
Reuters'ta yer alan habere göre, bir bankanın döviz masası işlemcisi, "ABD güçlü verileri Fed’in destekleri erken geri çekebileceği bir senaryo sunuyor. TL’de bu etkinin değer kaybını görüyoruz. Ancak TL’deki değer kaybının ana nedeni erken faiz indirimi endişesi. Piyasalarda faiz indirimi yapabilecek bir enflasyon görünümü bulunmuyor. Ancak TCMB’nin yine de faizleri indirmeyi deneyeceği endişesi değer kaybının ana nedeni" diyerek, şöyle devam etti:
"Enflasyon odaklı bir para politikası için bu ay faiz artışı indirimlerin ise önümüzdeki üç dört ay sonra başlayacağı bir senaryo gerekir. Ancak TCMB’nin faiz artışı yapacağını düşünmüyoruz. Bu beklentiler TL’de sarmal halinde değer kaybı yaratıyor. Bu beklentilerden çıkışı sağlamak TCMB’nin elinde. Neyi tercih edileceğine göre fiyatlamalar da belirlenir."
GÖZLER MERKEZ BANKASI'NIN KARARINDA
TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu, yıl sonu enflasyon tahmininin yüzde 14.1’e yükseltildiği enflasyon raporu sunumunda yaz aylarında enflasyonun oynak bir seyir izleyebileceğini, bu hareketin geçici olacağını ve enflasyonun yılın son çeyreğinde belirgin şekilde düşeceğini belirtti. Piyasalar bu açıklamaları enflasyondaki yükselişe para politikası tepkisi vermeyeceği şeklinde yorumladı.
Reuters anketine göre, TCMB’nin bu hafta enflasyondaki yükseliş nedeniyle faizlerde indirim yapamayacağı yönünde. Anketteki medyan beklenti faiz indirimlerinin dördüncü çeyrekte 100 baz puan seviyesinde olacağı yönünde.
Piyasalarda bu indirimin siyasileri tatmin edip etmeyeceği, TCMB’nin siyasilerin düşük faiz istekliliğiyle birlikte faiz tercihlerini ne yönde kullanacağı yakından izleniyor.
Asya borsaları, altın ve petrol fiyatlarındaki sert düşüşün ardından gerilerken dolar ABD tarım dışı istihdam verisinin ardından tahvil getirilerinin yükselmesiyle euro karşısında dört ayın en yüksek seviyesini gördü.
Dolar, işlemcilerin ABD Merkez Bankası’nın (Fed) para politikasında daha erken sıkılaşmaya gidebileceği beklentilerine göre pozisyon almasıyla başlıca para birimleri karşısında yükselirken euro karşısında dört ayın en yüksek seviyesini gördü.
ABD tarım dışı istihdam verisinin güçlü açıklanması Fed’in varlık alımları bu yıldan itibaren azaltmaya başlayabileceği ve 2022’den itibaren faiz oranlarını yükseltebileceği beklentisini artırdı.
Piyasalarda bu hafta içinde yarın açıklanacak haziran ayı işgücü istatistikleri, perşembe günü açıklanacak sanayi üretimi ve TCMB faiz kararı, cuma günü ise haziran ayı ödemeler dengesi ile Fitch’in Türkiye değerlendirmesi takip edilecek ana gündem maddeleri arasında bulunuyor.
ALTIN HAFTAYA SERT DÜŞÜŞLE BAŞLADI
ABD istihdam verilerinin beklenenin üstünde gelmesi ile birlikte altın haftaya sert düşüşle başladı. Altın fiyatları, güçlü açıklanan ABD tarımdışı istihdam verisinin ardından beklenenden daha erken faiz artırımına gidilebileceği beklentilerinin artmasıyla dört ayı aşkın en düşük seviyesini gördü.
Spot altında ABD tarım dışı istihdam verisi sonrası düşüş sert oldu. Hafta ortasında 1830 dolar ile tekrar direnç seviyesini test eden altın, Fed üyelerinden gelen şahin açıklamaların ardından yaşadığı düşüşü beklentilerin üstünde gelen ABD tarım dışı istihdam verisinin ardından daha sert bir düşüş yaşadı.
ONS VE GRAM ALTINDA SON DURUM
Ons altın, fiyatların 1750 doları aşağı yönlü kırmasının ardından devreye giren zarar-kes satışlarıyla 1684 dolara kadar gerilerken fiyatlardaki ani düşüş, risk iştahının azalmasına neden oldu. Ons altın, geceki çakılma sonrası gündüz saatlerinde bir miktar toparlanmayla 1740 TL seviyelerine geldi.
Ons altın, Haziran başında 1900 doları geçerek ocak ayından beri en yüksek seviyeyi görmüştü. Nisan ayından bu yana ilk kez 1750 doların altını gören ons altın, dört ayın en düşük seviyesinde.
Ağustos başında dolar kurunda yaşanan düşüşle 490 TL civarına gerileyen Gram altın son gelişmelerle birlikte 3 ayın en düşük seviyesinde bulunuyor. Halihazırda 480 TL seviyelerinde seyreden gram altın 466 TL seviyeleri ile son haftaların en düşüğünü görmüş oldu. Çeyrek altın ise 780 TL seviyelerinde işlem görüyor.
TARIM DIŞI İSTİHDAM VERİSİ VE FED ŞAHİNLERİ ETKİLİ OLDU
Altın, yatırımcıların, pozitif tarım dışı istihdam verisinin işaret ettiği ekonomik toparlanma ve yükselen enflasyon nedeniyle Fed desteğinin daha erken azalacağına yönelik endişeler altın fiyatlarının çakılmasına sebep oldu. Dallas Fed Başkanı Robert Kaplan, Fed'in varlık alımlarının azaltılmasına daha erken ve kademeli bir şekilde başlaması gerektiğini söyledi.
Fed Başkan Yardımcısı Richard Clarida, Fed'in ekonomiyi desteklemek için uyguladığı parasal destekleri geri çekme yolunda olduğunu ve bu yılın sonlarına doğru varlık alımını da azaltmaya başlayabileklerini söyledi. Delta virüsünün oluşturduğu riskleri kabul etmesine rağmen ekonomide parlak bir görünümden bahseden Clarida, "Federal fonlama faizini artırmak için gerekli koşullar 2022'nin ortalarına doğru sağlanabilecek" dedi.
Altınla beraber gümüş piyasasında da düşüş meydana geldi. Spot gümüş günlük yüzde 1,9 düşüşle ons başına 23,906 dolara geriledi. Buna göre gümüş, kasım ayından bu yana en düşük seviyesine indi. Aynı şekilde nikel ve bakırda da düşüş meydana geldi.
