Kültür Servisi'ne 'telif davası': 'Bu dava Sezen Aksu adına açıldı ve onun adıyla anılacak'
Anıl BAYRAKTAR
ARTI GERÇEK- Sezen Aksu'nun sahibi olduğu yapım şirketi SN Müzik'in, internet gazetesi Kültür Servisi'ne açtığı dava ile ilgili değerlendirmelerde bulunan Kültür Servisi kurucusu Aslı Uluşahin, Sezen Aksu ile davaya ilişkin görüştüklerini aktararak, "Bu dava Sezen Aksu adına açıldı ve onun adıyla anılacak" dedi.
Sezen Aksu'nun "Demo" albümünü haberleştirip, YouTube yönlendirmesini paylaşan Kültür Servisi'ne açılan "telif davası"nın ilk duruşması yarın görülecek. Aksu’nun sahibi olduğu yapım şirketi SN Müzik’in, Kültür Servisine açtığı dava Çağlayan’daki İstanbul 2. Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi’nde saat 10.00’da başlayacak.
Kültür Servisi tarafından yapılan açıklamada, "1 Haziran’da, begonviller boy verip, Bodrum’u yasemenler bastığında, Sezen Aksu nerede olur bilinmez, biz Çağlayan Adliyesi’nde hakim karşısında olacağız. Gazeteci yargılamalarının vaka-i adiyeden sayıldığı bugünün Türkiye’sinde, hiç aklımıza gelmezdi, demek bizim adliye mesaimizin sebebi Sezen Aksu olacakmış. Hadi bakalım…" ifadeleri yer almıştı.
Açılan dava, işleyen süreç ve bu tarz davaların bağımsız medya kuruluşlarına etkilerini Kültür Servisi kurucusu ve Artı TV programcısı Aslı Uluşahin, Artı Gerçek'e anlattı.
'ARABULUCUNUN PARA İSTEMESİ SÜRECİ ÇİRKİNLEŞTİRDİ'
Sezen Aksu'nun 'Demo' albümünü haberleştirip, haberin içinde 'Begonvil' şarkısının YouTube yönlendirmesini paylaştığınız için suçlanıyorsunuz. Öncelikle süreç nasıl ilerledi anlatabilir misiniz?
"Sezen Aksu, YouTube’a özel bir albüm hazırladığını duyurdu, biz de gazetemiz Kültür Servisi’nde "Bakın Sezen Aksu yeni albümünü buradan yayımlayacak, ilk şarkısı da bu" diye haber yaptık. Resmi sayfasında yayımladığı şarkının embed kodu paylaşıma açıktı, biliyorsunuz sanatçılar isterlerse kapatabiliyorlar, açık olunca sitemizde paylaşmakta sakınca görmedik. Haberi yayımladıktan yaklaşık üç yıl sonra Emniyet’ten hakkımızda şikayet olduğu gerekçesiyle arandık, gidip ifade verdik ve doğrusu başta bunu pek ciddiye almadık. Herhalde bir karışıklık oldu, diye düşündük. Ama arabulucu arayıp para isteyince iş hem ciddileşti hem de çirkinleşti. Sonrası haberlerimizde aktardığımız gibi; telif hakkı ihlalinde bulunmadığımız için istedikleri parayı ödemeyi reddettik ve Aksu’nun sahibi olduğu SN Müzik, Kültür Servisi’ne şarkının Youtube yönlendirmesine yer verdiğimiz için "manevi ve mali haklara tecavüz" suçlamasıyla dava açtı. Dava yarın görülmeye başlanacak."
'ŞİKAYETİN ARDINDAN HABERİ SİTEMİZDEN KALDIRDIK'
Suçlamanın detayı nedir, daha önce başınıza böyle bir olay geldi mi?
"Sezen Aksu’nun 'Begonvil' şarkısını 'internet ortamında yasalara aykırı bir biçimde ve izin alınmaksızın reklamlar eşliğinde kullanmak'la suçlanıyoruz, iddianamede böyle yazıyor. Birincisi, embed kodunu paylaşıma açık tutmak, zaten izin vermek anlamına gelmiyor mu? İkincisi, gazetemiz okurları haberde yer alan şarkıya tık’ladıklarında Aksu’nun resmi sayfasına yönlendiriliyorlardı, yani sayfanın 'trafiği' Aksu’ya akmış oluyor, telif de yine yapım şirketine ve Aksu’ya gidiyordu. Gidiyordu diyorum çünkü şikayetin ardından 'eksik olsun!' diyerek haberi sitemizden kaldırdık.
'SANATÇI HAKLARI KONUSUNDA SAYISIZ HABER YAPTIK'
'Reklamlar eşliğinde' meselesine gelince; Kültür Servisi’nde iki yayınevinin ilanı var. Yayınevleri, Türkiye’nin alanında öncü internet kültür haber sitesini ayakta kalması için, bu ilanlarla, oldukça da cüzi bütçelerle destekliyorlar. Şimdi Sezen Aksu ve yapım şirketi çıkmış bu ilanları gerekçe göstererek para istiyor, öyle mi?
Başımıza daha önce böyle bir şey gelmedi. Böyle bir durumda kalacağımız aklımızdan bile geçmezdi doğrusu. Kültür Servisi kurulduğu günden bu yana, yaklaşık 6 yıldır, sanatçı hakları konusunda sayısız haber yapmış, bu konuda hep çok hassas davranmış, duruşu net bir internet gazetesi. Hal böyleyken bugün biz, bir sanatçının "manevi ve mali haklara tecavüz"le suçlanıyoruz. İnanılır gibi değil."
'SEZEN AKSU'NUN YAŞANANLARDAN HABERİ VAR'
Sezen Aksu'nun konuya dair herhangi bir yorumu oldu mu, sizinle iletişime geçti mi?
"Hep bunu soruyorlar, 'Sezen Aksu’nun haberi var mı?' diye. İnsanlar sevdikleri bir sanatçının böyle bir işe karışacağını düşünmek istemiyor. Hatta sanki suçlu çıksak rahatlayacak olanlar var. Bunu çok anlaşılır buluyorum. Ama evet Sezen Aksu’nun yaşananlardan haberi var. Konunun basında yer bulması ve sosyal medya tepkilerinin ardından kendisiyle bir kez, uzun ve tatsız bir telefon konuşması yaptık. Başkaları için zaman zaman kurduğumuz cümleyi onun için de kurmak zorundayım, çok yanlış yönlendirilmiş görünüyor. Ama yanlış yönlendirilmiş olması onu bu işin dışında bırakmaz. Dava süreci devam ettiğine göre demek ki onaylıyor. Bu dava Sezen Aksu adına açıldı ve onun adıyla anılacak."
'HUKUKU KULLANARAK BAĞIMSIZ BASIN ORGANLARININ ÜSTÜNDE EKONOMİK BASKI KURULMAK İSTENİYOR'
"Gazeteci yargılamalarının vaka-i adiyeden sayıldığı bugünün Türkiye’sinde, hiç aklımıza gelmezdi, demek bizim adliye mesaimizin sebebi Sezen Aksu olacakmış" demiştiniz, bu tarz davaların bağımsız medya kuruluşlarına zarar verdiği bir gerçek. Peki sizin yorumlarınız nelerdir? Bize biraz değerlendirebilir misiniz?
"Bana göre bu dava yalnızca Kültür Servisi’yle ilgili değil, sadece bir 'telif davası' da değil. İlk olarak bu tip davalar, bizim yıllardır savunduğumuz, sanatçıların haklı telif mücadelesine zarar veriyor. Kötü örnek oluyor. Erdil Yaşaroğlu vakasının ardından, Sezen Aksu’yla devam eden bu süreç telif mücadelesini yıpratıyor. Bir kültür sitesindeki albüm tanıtım haberine dava açarak telif mücadelesi yürütülemez. İkincisi ve daha önemlisi bu dava ifade özgürlüğüyle, basın özgürlüğüyle ilgili. Hukuku kullanarak, bağımsız basın organlarının üstünde ekonomik baskı kurulmak isteniyor. Türkiye’de kültür gazeteciliğinin bu kadar çoraklaştığı bir dönemde, Kültür Servisi gibi yıllardır var olmaya, tüm zorluklara rağmen ayakta kalmaya çalışan bağımsız bir internet gazetesinin kapısına dayanıp para istemek "siz artık bu işi yapmayın" demekten farksız. Bir de tabii, bugün bizim başımıza gelen, yarın başka internet gazetelerinin de başına gelebilir. Son olarak şunu da eklemek zorundayım, tersten bakarsak, bence bu dava apaçık kötü niyetle ilgili."
NE OLMUŞTU?
Kültür Servisi'nden, sanatçı Sezen Aksu'nun 2020 yılının nisan ayında yayınladığı "Begonvil" isimli şarkıyı haberleştirdiği için telif cezası ödemesi istendi.
Kültür Servisi'nin yayınladığı haberin üzerinden yaklaşık 3 yıl geçtikten sonra Sezen Aksu'nun yapım şirketi SN Müzik Yapım'ın şikayeti üzerine İstanbul Emniyet Müdürlüğü'nden aranarak ifade vermeleri istendi. Konu üzerine Kültür Servisi tarafından yapılan açıklamada da "SN Müzik Yapım, Aksu’nun şarkısının YouTube yönlendirmesine (embed koduna) sitemizde yer verdiğimiz için telif hakkı ihlali gerekçesiyle gazetemizden şikâyetçi olmuştu. Emniyet’te verdiğimiz ifadede 'Bu paylaşım herhangi bir ticari kazanç ve amaç güdülmeksizin yapılmıştır… Sitemize girerek ilgili linke tıklayan nihai kullanıcı zaten demoyu müştekinin kendi YouTube kanalından izlemektedir' açıklamasında bulunduk. (İfadeye çağırılmamızın ardından "Eksik olsun!" diyerek haberi sitemizden kaldırdık.)" denildi.
Dava açılmadan önce bir arabulucu tarafından aranan Kültür Servisi'nden 11 bin lira uzlaşma bedeli talep edildi. Kültür Servisi, telif hakkı ihlalinde bulunmadıklarını, mahkemede kendilerini savunacaklarını, bu nedenle "uzlaşmayacaklarını" ifade etti.
