Milas’ta zeytin ağacının hikayesi belgesel oldu

Avrupa Birliği (AB) coğrafi işaret tescilli zeytinyağıyla ünlü Muğla‘nın Milas ilçesinde zeytinciliğin tarihsel ve kültürel önemini, ekonomik potansiyelini ve kömürlü termik santraller ile kömür madenleri sebebiyle karşı karşıya olduğu tehlikeleri anlatan "Buna Rağmen Köyümüzde: Ölmez Ağacın Hikayesi" belgeseli çevrimiçi olarak yayınlandı.

Yönetmenliğini Selen Çatalyürekli’nin yaptığı belgeselin ilk gösterimi, geçen nisan ayında İklim İçin 350, Avrupa İklim Eylem Ağı (CAN Europe) ve Milas Kent Konseyi ortaklığında Milas’ta düzenlenen 'Yerel Ekonomi için Dönüşüm Fırsatı: Milas'ta Zeyticilik' raporunun tanıtımında gerçekleştirilmişti.

Belgeselde Milas zeytinyağının AB’den coğrafi işaret alan Türkiye’den tek zeytinyağı olduğu vurgulanıyor ve bunun bölge ekonomisi için çok önemli bir fırsat olduğunun altı çiziliyor. Milas’ta yer alan kömürlü termik santrallerin yol açtığı kirlilik ve kömür madenlerinin sürekli genişlemesinin zeytinlikleri tahrip etmesi, termik santrallerin Milaslılar’da yol açtığı sağlık sorunları ve santral kirliliğinin ve maden genişlemelerinin köylülerin geçim kaynakları ve yaşam alanları üzerindeki etkileri belgeselde üzerinde durulan diğer konular.

'KESİMİ İZNE TABİ OLDUĞU İÇİN KÖYLÜYE KESTİRİYORLAR'

Zeytincilik 4000 yıldan beri Milas için önemli bir geçim kaynağı. Ancak Milas’ta yer alan termik santrallerin kömür ihtiyacını karşılamak için bölgedeki kömür yatakları zeytinlikleri yok ederek genişlemeye devam ediyor. Belgeselde İkizköylüler, zeytinlik alanları koruyan ve kamuoyunda "Zeytin Kanunu" olarak bilinen 1939 tarihli "Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkındaki Kanun"unu kömür şirketinin geçmişte delmek için köylüyü yanlış bilgilendirerek kesimi izne tabii olan zeytin ağaçlarını köylünün kendisine kestirdiklerini anlatıyor.

Muğla Sıtkı Kocaman Üniversitesi’nden Prof. Dr Ümmühan Gökovalı belgeselde, rapora atıfta bulunarak Yeniköy ve Kemerköy termik santrallerine sadece 2021 yılında verilen 260 milyon TL’lik kamu desteğinin zeytin sektörüne kaydırılması durumunda bu meblağın zeytine dayalı bir yerel ekonominin kurulmasında önemli bir rol oynayabileceğini anlatıyor.

Belgeselin yönetmeni Selen Çatalyürekli belgeseliyle ilgili şunları söyledi:

"5000 yıllık geçmişinde zeytin ağacı Milas için hep çok önemli olmuşken, sadece 20-30 sene faaliyette kalan kömürlü termik santraller için zeytinliklerin feda edilmek istenmesi akıl alır gibi değil. Milas, geçmişinden aldığı birikimle zeytin ağacının etrafında sağlıklı, çevre ve iklim dostu yeni bir gelecek kurabilir. Umarım bu belgesel bu konuda duyarlılığın oluşmasına bir katkı koyar".