İşxan Miroyev
Kafkaslar için mücadele
Dağlık Karabağ’a son anda müdahale ederek Güney Kafkaslarda inisiyatifi eline geçirmeye çalışan Rusya, kendi gücünü göstermiş oldu. Böylece, bölgedeki gelişmelere müdahil olabilecek gücünün var olduğunu ortaya koydu. Yani, Rusya’nın Kafkaslar ötesinden çıkartıldığı konuşmaları boşa çıktı. Burada, Rusya için bir yenilginin olmadığı ve hatta jeopolitik bir başarı elde ettiğinden söz edilebilir. Yani Rusya en kritik aşamada inisiyatifi eline aldı.
Şu andan itibaren Türkiye ve Azerbaycan’ın atacağı herhangi bir adım onları dünya kamuoyunda saldırgan olarak gösterecek. Azerbaycan’ın arkasında olan Türkiye için pata durumu ortaya çıktı. Ankara, Dağlık Karabağ tuzağına düşmüş gibi. Bu andan sonra orada oluşan dengeyi bozmak için bir şeyler yapabilir.
Rusya, daha 2008 yılında, gerektiğinde bu bölgeye çok sert müdahale edebileceğini göstermişti. Tabi ki Erdoğan blöf yapmaya çalışacak ama mecburen Rusya’ya karşı ihtiyatlı davranacak. Türkiye Rusya’ya karşı çatışmayı göze alamaz. Erdoğan’ın son dönemlerde neleri eline geçirdiğine iyice bakarsak bir çıkmaza girdiğini görebiliriz.
Her yerde aynı durumu yaşamakta. Libya’da başarı elde etiğinden söz edebilir miyiz? Hayır. Peki, Suriye’de? Orda da bir başarı söz konusu değil. Peki, Kürtlere karşı? Hayır, bir başarısı söz konusu değil. Avrupa Birliği ile olan ilişkileri bozuldu ve şimdi de NATO’yla sorunlar yaşamakta.
Moskova, Ankara’yı sınırlama konusunda ipleri ellerinde tutuyor. Sadece askeri bakımdan değil diplomatik ve ekonomik bakımdan da sınırlayabiliyor. Tabi ki Erdoğan sonsuza dek Türkiye devlet başkanı olmayacak, yeni lider ortaya çıktığında belki o zaman durum değişecek. Kafkaslar’da her zaman yeni oyunlar oynanıyor ve oyuncular sürekli değişiyor. Eski oyuncular gidiyor, yenileri ortaya çıkıyor ve bu durmadan devam ediyor.
Bu son Karabağ çatışmasından sonra Güney Kafkas ülkeleri olan Gürcistan, Ermenistan ve Azerbaycan arasındaki ilişkiler yeniden yapılanacak. Tabi ki dış aktörler olan Rusya, Türkiye, ABD ve AB arasındaki ilişkiler de değişecek. Buna bir de İran’ı eklemeliyiz, şu anda kendi sorunlarından dolayı çok ihtiyatlı davranmaya çalışsa da. Her şeye rağmen İran için kuzeyinde yaşanan gelişmeler hayati önem arz ediyor ve bundan dolayı da tetiktedir. Bir de bunu dikkatle izleyen İngiltere var. Unutmayalım ki, İngilizler Kafkaslar için her zaman Rusya’ya karşı mücadele yürütmüşler. Şimdi İngilizlerin o bölgede olmadığını düşünmek akılsızlık olurdu. Tabi ki ordalar ve her şeyin içindeler.
Peki, Rusya’nın Azerbaycan’a ne kadar etkisi var? Ekonomi açısından Azerbaycan için Rusya’yla işbirliğinin çok önemli olduğunu söyleyebiliriz. Azerbaycan’ın sırf petrol için Batıyı tercih edeceğini düşünmek akılsızca olur. Ne kadar çok Azerbaycanlının Rusya’da çalıştığını biliyor musunuz? Rusya’da kazandıkları paraları Azerbaycan’a gönderdiklerini biliyor musunuz? Azerbaycanlıların ticareti Rusya’da ve bu durum hiçbir zaman değişmeyecek. Şu anda Azerbaycan çok taraflılıktan kaymış gibi gözükse de kısa zamanda bu başarı sarhoşluğu geçecek ve Türkiye’den çok Rusya’yı tercih etmesi gerektiğin anlayacak.