İngiltere merkezli YouGov araştırma şirketi Covid-19’un günlük yaşamdan politikaya kadar etkilerini araştırmış. Kamuoyu yoklamaları ve market araştırmaları ile bilinen şirket, Covid-19 araştırmasını İngiltere’nin en önemli üniversitelerinden birisi olan İmperial College ile işbirliği içerisinde gerçekleştirmiş. Anket sırasında 26 ülkeden 27 bin kişi ile her hafta görüşülmüş, bu kişilerin davranış biçimleri, hükümetleri ile ilişkileri araştırılmış. 

Araştırmanın en can acıtıcı yanlarından birisi, sosyal mesafenin çok kısa bir süre içerisinde herkesin normali haline gelmesi. İnsanların önemli bir bölümü artık birbirine dokunmuyor, biraraya gelmiyor, yüzyüze konuşmuyor. Örneğin araştırmanın ayrıntılandırılmış bölümünde ev içerisinde hane halkının, örneğin eşlerin ayrı odalarda yatma alışkanlığı geliştirdikleri belirlenmiş. Şimdilik konuşmak için erken ama salgın sırasında normal sayılan bu davranışların bir süre sonra toplumsal normlar haline gelme ihtimali size de korkunç gelmiyor mu? 
11 Eylül 2001 sonrası doğanların çoğu örneğin havaalanı güvenliklerinden geçerken sıvı yasağının bu tarihten sonra geldiğini özel olarak merak etmemişlerse bilmiyorlardır muhtemelen.

Araştırmanın en çarpıcı bulgularından birisi ise insanların ben de bir gün koronavirüs kaparım korkusunun giderek büyümesi... 
Ama ilginç olan bu korku büyürken, hükümetlere duyulan güvenin artması. ABD’de yapılan bazı araştırmalarda da hükümete duyulan güvenin yüzde 50 dolaylarına çıktığı haberleri, YouGov’un bu bulgusunu destekliyor. Yine de zaman zaman araştırma şirketlerinin kamuoyunun tepkilerini ölçtükleri kadar kamuoyu oluşturdukları gerçeğini de bir kenarda tutmakta yarar var. Çünkü YouGov, İngiltere’de Muhafazakâr Parti’ye yakınlığıyla bilinen bir şirket. Ancak YouGov’un kamuoyu araştırmaları, İngiltere’nin neredeyse tüm medya kuruluşları tarafından da kaynak olarak kullanılıyor. 

Şirket, araştırma yaptığı ülkeleri Asya / Pasifik, Avrupa, Amerika ve Orta Doğu diye gruplamış. 

Koronavirüsü kapmaktan çok ya da oldukça korktuklarını söyleyenlerin ülkelere göre oranları şöyle: 

ASYA VE PASİFİK

Avustralya: 8 Mart %36, 12 Mart %55
Çin: 2 Mart %68, 6 Nisan %68
Endonezya: 24 Şubat %81, 13 Nisan %78 
Filipinler: 24 Şubat %72, 13 Nisan %80
Hindistan: 16 Mart %53, 10 Nisan %64
Hong Kong: 25 Şubat %66, 14 Nisan %66
Malezya: 24 Şubat %80, 13 Nisan %86 
Singapur: 21 Şubat %51, 10 Nisan %71
Tayland: 24 Şubat %72, 13 Nisan %81
Tayvan: 25 Şubat %59, 14 Nisan %70
Vietnam: 23 Mart %78, 13 Nisan %89 

AMERİKA

ABD: 2 Mart %34, 6 Nisan %60 
Kanada: 17 Mart %45, 6 Nisan %69 
Meksika: 17 Mart %29, 6 Nisan %45 

AVRUPA

Almanya: 4 Mart %21, 13 Nisan %44 
Danimarka: 16 Mart %40, 12 Nisan %44
Finlandiya: 16 Mart %27, 12 Nisan %38
Fransa: 10 Mart %30, 10 Nisan %67
İngiltere: 1 Mart %24, 14 Nisan %60
İspanya: 12 Mart %38, 8 Nisan %49
İsveç: 16 Mart %30, 12 Nisan %53
İtalya: 11 Mart %67, 9 Nisan %71
Norveç: 16 Mart %41, 12 Nisan %47

ORTA DOĞU

Suudi Arabistan (SA): 18 Mart %64, 14 Nisan %75
Birleşik Arap Emirlikleri (BAE): 18 Mart %61, 14 Nisan %72

Hükümetin koronavirüsle çok iyi ya da oldukça iyi mücadele ettiğini düşünenlerin ülkelere göre oranı: 

ASYA VE PASİFİK

Avustralya: 15 Mart %63, 12 Nisan %82
Hindistan: 16 Mart %80, 10 Nisan %92
Japonya: 17 Mart %43, 13 Nisan %39
Vietnam: 23 Mart %81, 13 Nisan %95 

AMERİKA

ABD: 17 Mart %46, 6 Nisan %50 
Kanada: 17 Mart %63, 6 Nisan %79 
Meksika: 17 Mart %33, 6 Nisan %46

AVRUPA

Almanya: 16 Mart %51, 13 Nisan %72 
Danimarka: 16 Mart %86, 12 Nisan %81
Finlandiya: 16 Mart %57, 12 Nisan %74
Fransa: 13 Mart %48, 10 Nisan %37
İngiltere: 13 Mart %55, 14 Nisan %68
İspanya: 12 Mart %35, 8 Nisan %42
İsveç: 16 Mart %30, 12 Nisan %53
İtalya: 11 Mart %69, 9 Nisan %72
Norveç: 16 Mart %42, 12 Nisan %81

2 Nisan tarihinde Guardian gazetesinde yayınlanan bir haber de bazı liderlere korona krizi sırasında verilen desteğin inanılmaz oranda artışına dikkat çekiyor. Rakamlar birebir tutmasa da birbirine yakın. Hukuk profesörü iken 2018 yılında İtalya’nın başbakanı olan Giuseppe Conte’nin desteği, İtalya’da koronadan ölenlerin sayısının Çin’i geçip rekor düzeye ulaştığı sırada, yüzde 71 olarak ölçülmüş. 
Almanya’da 4 dönemdir seçimlerden galip çıkan Şansölye Angela Merkel, bir kez daha aday olmayacağını açıklamıştı. Buna rağmen korona ile mücadelesi sırasında Nisan ayındaki desteği 1 ay öncesine göre yüzde 11 artmış ve yüzde 79’a yükselmiş. 
Bir başka araştırma şirketi İpsos Mori’ye göre de İngiltere’de hükümete yönelik eleştirilere rağmen İngiltere halkının Başbakan Boris Johnson’dan duyduğu memnuniyet artmış. 

ABD Başkanı Donald Trump’ın hikâyesi de aynı. Gallup’a göre Amerikan halkının yüzde 49’u ülkesini korona virüs vaka ve ölüm sayısı ile birinciliğe yükselten Trump’ın performansını onaylıyormuş. 

Oysa, TV’lerden canlı olarak yayınlanan ve en az 1 saat süren basın toplantılarında muzaffer komutan edasıyla salınan Trump’ın ülkesinde korona yüzünden ölenler artık on binlerle (en son 32 bindi) ifade ediliyor. O ise aynı canlı yayınlara her gün sarıdan griye değişen yeni bir saç rengi ile çıkarak muhtemelen Amerikan halkının "hayatına renk katıyor". Amerikan halkının yarısı da ona destek veriyor.  

Fransa’da Emmanuel Macron’un durumu diğerlerine göre biraz farklı. Guardian’a göre, Şubat’tan sonra oylarını yüzde 14 arttıran Macron, başkanlık koltuğuna oturduğundan bu yana desteğini en yüksek düzeye çıkarmıştı. YouGov’un araştırmasına göre de Macron’a destek 2o Mart’ta yüzde 54’le rekor düzeydeydi. Ancak yasaklara rağmen ölüm ve vaka sayısındaki artış nedeniyle olsa gerek, Macron’un desteği yüzde 37’ye kadar düşmüş. 

Bundan sonraki sorular, daha çok değişen gündelik yaşam alışkanlıkları ile ilgili. 

Anket yapılan tüm ülkelerde kamuya açık kalabalık yerlerde bulunmaktan kaçınanların oranının en düşük olduğu ülke Almanya. Ama orada bile bu oran yüzde 65’e yükselmiş. Almanya’yı yüzde 71 ile Finlandiya ve yüzde 72 ile ABD izliyor. Diğer tüm ülkelerde bu oran yüzde 75’in üzerinde.

Kamuya açık yerlerde maske takma oranı İtalya (%82) ve İspanya (%56) dışında Avrupa, Amerika kıtaları ile Avustralya’da yüzde 40’ın altında. Asya ülkelerinde bu oran yüzde 73 ile yüzde 90 arasında. Orta Doğu ülkeleri S. Arabistan’da aynı oran yüzde 59 ve BAE’de ise yüzde 79. Batılılar maske konusuna henüz pek alışamamış gibi görünüyor. 

İşe gitmekten kaçınanların oranının en düşük olduğu yerler Japonya ve Tayvan hariç Avrupa ülkeleri. Şubat sonu Nisan başı aralığındaki dönemlerde bazı iniş çıkışlar yaşansa da Çin dışında bütün ülkelerde işe gitmeyenlerin sayısı az ya da çok artmış. Oranlar şöyle: 

Japonya: %18
Finlandiya: %18
Almanya: %22
Tayvan: %27
ABD: %25
Avustralya: %32
Norveç: %32 
Kanada: %35
Fransa: %35
İngiltere: %38
Danimarka: %39
Meksika: %45
Singapur: %47
BAE: %49
Tayland: %48
İtalya: %49
İspanya: %49
Vietnam: %49
Hong Kong: %51
Endonezya: %55
Çin: %57
Filipinler: %66
Malezya: %68
Hindistan: %68

Son 1 ya da 1,5 ayda oranları dikkat çekici bir değişim göstermeyen davranışlar da olmuş. Çiğ et yemekten kaçınanların oranı, çocuklarını okula göndermeyenlerin oranı (yüzde 20’den yüzde 53’e çıkan Hindistan dışında) salgının ilk yayıldığı günlerden bu yana fazla bir değişiklik göstermemiş. 

El yıkama ya da el dezenfektanı kullanma gibi kişisel temizliğe verdiği önemin arttığını söyleyenlerin oranı İngiltere (% 35’ten % 75’e çıkmış) , Vietnam (% 54’ten %79’a çıkmış) ve ABD (% 42’den % 69’a çıkmış) dışında sabite neredeyse yakın bir düzeyde seyretmiş. 
Ankete katılanlara birçok ülkede koronavirüsten adeta sorumlu tutulan Çinlilere yönelik olarak hükümetleri tarafından bazı yasaklamalar konulması halinde ne tepki verecekleri de sorulmuş. 1.5 aylık dönemde bu konuda fazla bir değişim olmamış ama bundan önemlisi Japonya dışında (%38) bütün ülkelerde ankete katılanların yarısından fazlası ülkelerine gelecek bütün Çinlilerin karantinaya alınmasına, İtalya (%41), Japonya (%41) ve Singapur (%49) dışında bütün ülkelerde ankete katılanların yine yarıdan fazlası Çin’den kendi ülkelerine uçuşun yasaklanmasına destek vermişler.

Yaklaşık aynı oranda yani yarıdan fazla kişi, koronavirüsün olduğu bütün ülkelerden kendi ülkelerine uçuşların durdurulmasını da desteklemiş. 

Yine anket yapılan ülkelerde yüzde 61 - 84 aralığında kişi, bir Covid-19 hastasıyla temas edenlerin karantinaya alınmalarını istemiş. 
Japonya ve Batılılar kendi ülkelerindeki bazı bölgelerin tamamen karantinaya alınması fikrine ise soğuk bakmışlar. Asyalıların bölgesel karantinalara verdiği destek genellikle daha yüksek.