Sibel Hürtaş
MHP'yi eritme, HDP'yi bitirme planı: Dar bölge!
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin gündeme getirmesiyle birlikte, uzun süredir yapılması planlanan Seçim Yasası üzerindeki değişiklik teklifi için çalışmalar başladı.
MHP Lideri talimat verdi ama AKP öyle bir teklif üzerinde çalışmaya başladı ki; durum MHP’nin aleyhine dönmeye başladı.
Tartışma "dar bölge/daraltılmış bölge" üzerinde.
Teklifle özellikle büyük şehirlere özgü, en fazla 5 milletvekilinin çıkarılabileceği seçim bölgeleri ilan edilebileceği konuşuluyor. Misal, Ankara’nın 36 milletvekili ve 3 seçim bölgesi varken; üzerinde çalışılan teklifle, Ankara her bölgeden 5 milletvekili çıkarılacak şekilde bölgelere ayrılacak. Böylece Ankara 7 bölgeye ayrılmış olacak.
Dar bölgenin teorik anlamda, ideal bir seçim sistemi olduğu konusunda tartışma yok. Bu sistemle, önleri kesilmek istenen partilerden biri olarak gösterilen Demokrasi ve Atılım Partisi’nin programı aslında söz konusu sisteme onay veriyor.
Çünkü düzenlemeyle, milletvekilleri seçim bölgelerinde seçmenlerle daha iyi bir etkileşim kurabiliyor. Bu hem seçmenin vekille iletişimini güçlendiriyor hem de Parti içinde lider sultasına son verip, milletvekilini seçmen desteğiyle güçlendiriyor.
Muhtemelen Seçim Yasasındaki değişiklik teklifinin gerekçesinde de bu ifadeler yer alacak. Ama pratikte bu olacak mı? İşte ondan kimse emin değil.
Üzerinde çalışılan yeni düzenleme, öncelikle artık oylarla vekil çıkarabilen siyasi partileri etkileyecek.
Örneğin MHP.
MHP, İstanbul’da her bölgeden 2’şer milletvekili çıkarabiliyor. Bunların yarısı kendi tabanından çıkıyorsa, kalanı artık oylarla Meclis’e girebiliyor. Yeni sistem, bu haliyle mevcut vekilleri yarı yarıya indirme riskini taşıyor.
Aynı risk HDP için de geçerli. HDP, batı illerinin bazılarında artık oylarla milletvekili çıkarabiliyor.
Yeni sistemle artık oylar bir işe yaramayacak. Özellikle metropollerde, artık ikili bir sistemden yani sadece iktidar partisi ve ana muhalefet partisinin yarışacağı bir seçim sistemine geçiş tehlikesi olacak.
MHP’de hummalı bir çalışma var.
Hangi illerden ne kadar milletvekilini kentin sakinlerinden çıkarabiliyor, ne kadarını artık oylarla Meclis’e taşıyabiliyor?
Hesaplar pek iç açıcı değil.
MHP’nin talimatı kendine dönmüş gibi görünmesin, zira AKP’nin ortağı için bir teklifi var.
Konuşulanlara bakılırsa, MHP’yi böyle bir sisteme ikna planında HDP’yi Meclis’te azaltma hedefi var. Bunun karşılığında, AKP’den de "seçimlere bizimle beraber girin" teklifi.
MHP ve AKP ayrı ayrı değil de MHP milletvekilleri AKP listelerinden seçime girsin…
MHP bunu kabul eder mi?
Seçim sonrasında Parlamento’da yeniden MHP grubunu kurabilirler, dolayısıyla hiçbir kayıpları olmaz.
Bir taşla muhalefete yönelik birkaç cam kırmayı hedefliyor teklif.
Çünkü söz konusu düzenleme Saadet Partisi ve İyi Parti için de farklı sonuçlar doğuruyor.
Genel anlamda Seçim Yasası’nın Ankara’ya yansımaları böyle.
Bir de ayrıntıları var.
Seçim bölgeleri nasıl hesaplanacak? Kentlerdeki bölgeler neye göre çizilecek? Büyükşehir düzenlemesinde yapıldığı gibi harita üzerine ip gerip, Etimesgut’un mahalleleri Çankaya’ya devredilip, Yenimahalle’nin Keçiören’in sınırları yeniden mi belirlenecek?
AKP’nin muhalefeti sindirmeye yönelik politikalarının artık böyle ince mühendislik hesaplarına dökülmüş durumda.