İşxan Miroyev
Moskova Ankara’yı cezalandırma kararı aldı
Rusya yönetimi Türkiye’ye uçuşların yasaklanmasının politik nedenleri olmadığını iddia etmesine rağmen turistler, birçok uzman, hatta bazı senato üyeleri dahi bu kararın siyasi olduğunu düşünüyor. Moskova koronavirüsü gerekçe olarak kulandı ama gerçekte Ankara’ya karşı eleştirilerin esası bu değildir. Rusya, Türkiye’yle olan uçuşları 15 Nisan'dan 1 Haziran'a kadar durdurma kararı aldı. Resmi gerekçe Türkiye’deki koronavirüs pandemisindeki artış olarak gösterilmekte. Rusya’nın aldığı bu karar şimdiden Türkiye turizm sektörü için bir şok olarak nitelendirildi. Bu kararın ana nedeninin karonavirüs değil de politik olduğu düşünülmekte.
Bu süre içerisinde Türkiye’ye tatil için bilet rezervasyonu yapan Rusya vatandaşların sayısı yaklaşık 500 bindir. Birçok insan bu yaptırımın amacının Türkiye’yi alenen cezalandırmak olduğunu düşünmekte. Rusya Federasyon Konseyi Başkan Yardımcısı Konstantin Kosaçev'in açıklaması bunu teyit eder gibi. Kosaçev Türkiye yönetiminin yürüttüğü uluslararası politika nedeniyle Rusya vatandaşları için Türkiye’de tatil yapmanın manevi olarak mümkün olmayan bir şey olması gerektiğini söyledi. Türkiye’yi reddetmesinin Türkiye yönetiminin sorumsuz açıklamalarına Rusya toplumunun verdiği bir cevap olarak nitelendirdi.
Rusya ne için Türkiye’yi cezalandırıyor? En net cevap ise Moskova ve Kiev arasındaki gerilimde Ankara’nın yanlış tarafı tutması oldu. Türkiye’ye uçuşların yasaklanmasından iki gün önce Ankara’da Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Erdoğan ve Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenski arasında resmi görüşmeler gerçekleşti. Türk liderinin yönetimi iki ülke arasındaki ilişkileri 'stratejik ortaklık' olarak nitelendirdi.
Görüşmeler sonucunda Türk lider durumu yumuşatmak amacıyla ülkesinin Ukrayna-Rusya arasındaki karşıtlığın barışçıl yönetmelerle çözülmesinden yana olduğunu söyledi. Rusya ve Ukrayna arasındaki çelişkilerin bölge barışı ve güvenliği için bir an önce görüşmeler sonucunda barışçıl yolarla hal olmasını dilediklerini söyledi. Ama Türkiye ve Ukrayna devlet başkanlarının gerçek içeriğinin Rusya yönetiminin hoşuna gitmesi beklenemezdi. İki ülkenin görüşme sonucunda açıkladığı ortak deklarasyonda Türkiye’nin Ukrayna’nın NATO’ya üye olmasını desteklediği dile getirilmekte. Erdoğan yine 'Kırım'ı işgal' etmesini kabul etmediklerini ve bunun Ankara yönetiminin 'ilkesel kararı' olduğunu açıkladı. Bu görüşmelerin en önemli noktalarından bir tanesi ise iki ülke arasındaki askeri-teknoloji alanındaki işbirliği oldu. Askeri gemi inşaatı ve insansız hava aracı Bayraktarların Ukrayna’ya verilmesi bunlardan en önemlisidir. Bir de uçak imalatındaki işbirliği konuşuldu.
Rusya-Ukrayna arasındaki gerginliğin artması ve Donbass bölgesindeki çatışmaların yeniden alevlenmesi ve Rusya’nın Ukrayna sınırlarına askeri birlikleri yığması, tüm bunların Türkiye’ye uçuşların yasaklanmasını direkt etkilediği kesindir.
Ukrayna’yla olası çatışmanın politik kararının mayıs ayında netleşeceği ve yapılan hazırlıkların buna işaret ettiğini görmekteyiz. Böylelikle Türkiye’ye de bir sinyal verilmiş oldu. Durumun nasıl gelişeceği önümüzdeki zamanda güreceğiz.