İşxan Miroyev
Rusya’nın askeri müttefiki kimdir?
Şu anda Rusya’nın en yakın ve sadık müttefiki olarak Belarus (Beyaz Rusya) bulunmaktadır. Bunu belirleyen birçok faktör var. 2020yılında ve 2021y devamında Rusya Federasyonu Belarus halkının büyük kısmının karşı olduğu devlet başkanı Lukaşenkoya ciddi boyuta destek sundu. Tabii ki Belarus Ukrayna tarzı bir gelişme modelini seçmedi yani AB’ye entegrasyon ve NATO’ya girme isteğini göstermedi. Bundan dolayı da Belaruslar Rusyalılar için hem toplumsal hem de siyasi anlamda en yakın halk olmaya devam ediyor. Tabi ki bunun gerekliliği olarak her iki ülke sonbaharda planlanan askeri-stratejik tatbikatlar gerçekleştirmeye devam edecekler.
Belarus Cumhuriyeti dışında BDT ülkelerinin bazıları da herhangi bir askeri çatışma olasılığında Rusya’nın müttefiki olmayı tercih ederler. Bunlar Kazakistan, Tacikistan ve Kırgızistan. Bu ülkeler KGAÖ (Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü) üyeleridir. Tabii ki kendi aralarındaki çelişkilere rağmen son döneme kadar da bu böyle. 2018 yılında protestolar sonucunda iktidar değişiminden önce Ermenistan’da olası bir savaş durumda Rusya’yı destekleyecek ülke idi. Bazı eski SSCB ülkeleri dışında da olası bir çatışma durumunda dünyada Rusya’nın askeri müttefiki olabilecek ülkeler var. Tabii ki bu ülkelerle KGAÖ gibi anlaşmalar yok bundan dolayı da sadece bir ihtimal olarak söz edebiliriz. Bu ülkeler ABD’nin uluslararası arenadaki politik ve ekonomik rakipleri olan ülkelerdir bir de ABD ve Avrupa’nın politikalarında karşı rahatsızlıklarını dile getiren bazı ülkelerdir.
Tabi ki Rusya’nın müttefiki olan ülkelerden bir tanesi de Suriye’dir. Birçok uzman için bu nettir çünkü son birkaç yıldır Başar Esad’ı Rusya ayakta tutmakta. İç savaş surecinde birçok sivil insan hayatını kaybetti ve eğer Rusya’nın desteği olmasa idi Suriye rejimi çoktan düşmüştü. Rusya buradaki durumu korumak için çaba harcamaya devam etmekte. Bundan dolayı oradaki durum belirsizliğini korumaya devam etmekte.
Bir de Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti var ki Rusya’nın askeri müttefiki olabilecek bir ülkedir. Kuzey Kore sürekli olarak ABD’yle bir gerginlik içerisindedir. Rusya sayesinde KDHC nükleer silah denemesi yapabildi ki bu silahlar Amerikan kıtasındaki herhangi bir hedefleri vurabilecek güçtedir. Ama uzmanlar Kuzey Kore ve Rusya arasındaki dostluğu güvenilir bulmamakta çünkü Kore liderinin ne yapacağı belli olmayan bir şahıs olduğu kanısındalar.
Sırbistan olası bir askeri çatışmada Rusya’nın müttefiki olabilir. Bu iki ülke arasında hep dostane ilişkiler olmuş. Yugoslavya’nın çözülüşünden bu yana hep bir birini desteklemişler. Tabi ki bunu kesin bir dile söylemek mümkün olmamakta çünkü Sırbistan NATO’ya üye olmamasına rağmen AB’ye üye ülkedir.
Güney Amerika’da da olası askeri çatışmada Rusya’ya müttefik olabilecek iki ülke var. Birinci ülke Küba’dır tarihten bu yana SSCB döneminden başlayarak bu ülkenin lideri olan komünist Fidel Castro hep Rusya’nın desteğini almış. SSCB döneminde milyarlarca dolar yardım yapılmış Küba’ya.
Tabii çağımızın Rusya’sı böyle bir yardımda bulunmamakta ama yine de diplomatik ilişkiler çok güçlüdür. Rusya’yı destekleme ihtimali olan diğer bir Latin Amerika ülkesi ise Venezüella’dır. Hugo Chavezin ölümü sonrası ülkedeki durum epey olumsuzlaştı.
Bu ülke de Rusya gibi doğal kaynakları satma sayesinde yaşıyor ve dünya pazarındaki petrol fiyatları çok belirleyicidir bu ülke için. Ülkede ekonomik kriz ve uç haneli enflasyon yaşanmakta. Tüm bunları göz önünde bulundurursak emin bir şey dememiz mümkün olmamakla birlikte bu sadece bir ihtimal.