2018'in ilk 6 aylık döneminde Rusya’nın nüfusu 170.500 azaldı. Göçmenlerin ülkeye gelmesi bile durumu kurtaramıyor ve nüfus ihtiyacının sadece yüzde 46,1'ini karşılamakta. Sonuç olarak 6 aylık nüfus azalımı 91.900 oldu yani yıllık yaklaşık 200 bin kişi azalmakta. Rusya’daki demografik durum çok kritik bir noktaya ulaşmış bulunmakta.
Nüfus artışının göçmenler sayesinde sağlanmaya çalışıldığını Rusya’da herkes anlamış durumda. Ama son yıllarda bu da giderek azalmakta. 2017 yılında ülkelerine geri dönen göçmen sayısı 168 bin iken 2018'de bu sayı 210 bine ulaşmış bulunmakta. Bu geri dönüşün çoğu Ukrayna vatandaşlarıdır. Ukrayna’ya dönüş 2017'de 42,6 bin iken bu sayı 2018'de bu sayı 70,5 bin olmuş. Bu durum gayet anlaşılan bir durumdur. Göçmenler Rusya’da iş imkânları bulmayınca ülkelerine geri dönmekte. Rusya’daki ekonomik kriz ve uluslararası yaptırımlardan dolayı iş bulmak giderek daha çok zorlaşıyor. Yani iş yoksa göçmen de yok demektir.
Rusya’ya gelen göçmenlerin çoğu işçi göçmendir yani çalışmak için gelenlerdir. Eskiden bu işçi göçmenliği çoğunlukla illegal iken son yıllarda yasaların yeniden düzenlenmesi sayesinde Rusya’ya gelen işçiler resmî olarak çalışmaya başladı. Ama eğer ekonomi zor süreçler yaşıyorsa ve çalışma imkânları yoksa o zaman işçi-göçmen tercih etmez o ülkeyi. Bundan dolayı da Rusya’ya göç sayısı doğal olarak azalmakta.
Eskiden Rusya için göçmen sağlayan ülkelerin birçoğu sırtını dönmekte Rusya’ya. Mesela bu ülkelerden olan Moldova ve Ukrayna yüzünü Batı Avrupa’ya dönmüş bulunmakta ve bu iki ülkenin işçileri Avrupa’yı tercih etmiş durumda.
Rusya’da yaşanan bu demografik kriz çok ciddi boyutlara ulaşmış ve giderek daha da ağırlaşmakta. Bir de buna ölüm oranının yükselmesi ve doğum oranının düşmesi de eklenince durum daha da kötüleşiyor.
Rusya’nın resmî istatistik organı olan Rosstat'ın verilerine göre 2018'in ilk yarısında 928,9 bin çocuk doğmuş bu sayı 2017'nin aynı dönemine göre 40 bin azalmış yani doğum oranı 2017'de 11,4 iken 2018'in aynı döneminde azalarak 10,9'a düşmüş. Ölüm sayısı da artmış ve 1,099 milyona ulaşmış yani ölüm oranı da önceki sene 12,7 iken 12,9 kadar yükselmiş.
Resmî verilere göre 2004'ten itibaren Rusya’da yaş oranı yükselişe geçmiş bulunmakta idi. Buna göre değerlendirirsek demek ki ölüm oranının birden artması nüfusun yaşlandığını gösteriyor. Tabii ki buna bir de ekonomik nedenleri de eklemek gerekir. Hayat pahalılığı, ilaçların pahalılığı ve tıbbi hizmetin düşüşü bunlar da ölüm oranının yükselmesini etkileyen hususlardır. Rusyalıların gelir kaynakları gittikçe azalmakta. Tabii bununla beraber daha farklı birçok hususun da bulunduğunu dikkate almak gerekir. Ciddi analiz için tüm verileri göz önünde bulundurmak gerekir. Tabii ki durumun 2019 Haziran ayının sonuna doğru tekrar analizi yapılarak, ölüm ve doğum oranlarını kıyaslayarak bu düşüş trendinin ne kadar olduğunu daha iyi anlayabiliriz.
Ama eğer durum böyle devam ederse o zaman Rusya nüfusu çok ciddi boyutta azalmaya devam edecek. Resmî veriler 2009 ve 2017 arası Rusya’nın nüfusunun 5 milyon arttığını gösteriyor. Tabii ki bu artış daha çok Kırım ve Sivastopol’ün Rusya topraklarına eklenmesiyle sağlandığı bilinen bir olgudur. Ama buna rağmen bu yıl nüfustaki azalmanın daha da artacağını öngörebiliriz.
Bunun bilincinde olmasından dolayı olsa gerek Rusya devlet başkanı komşu ülkelerden Rusya vatandaşlığına geçişin kolaylaşması için yeni yasalar hazırlamakta. Bu yolla nüfusun 10 milyon artırılması beklenmekte. Ama bunun ne kadar başarılı olup olmayacağını kestirmek de henüz erken.
